Orchówek (województwo lubelskie)

Artykuł

51°31′26″N 23°34′19″E

- błąd

38 m

WD

51°35'N, 23°34'E

- błąd

2305 m

Odległość

6994 m

Orchówek
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jana Jałmużnika
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

włodawski

Gmina

Włodawa

Wysokość

158 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

1036[1][2]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-200[3]

Tablice rejestracyjne

LWL

SIMC

0109949[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Włodawa
Mapa konturowa gminy wiejskiej Włodawa, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Orchówek”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Orchówek”
Położenie na mapie powiatu włodawskiego
Mapa konturowa powiatu włodawskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Orchówek”
Ziemia51°31′26″N 23°34′19″E/51,523889 23,571944
Historyczny herb Orchówka

Orchówek – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Włodawa[4][5], w pobliżu trójstyku Polski, Białorusi i Ukrainy. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską w 1506 roku, zdegradowany w 1869 roku[6].

W latach 1973–1992 w granicach Włodawy[7][8].

W 2011 miejscowość liczyła 1053 mieszkańców.

Geografia

Miejscowość znajduje się na pograniczu wschodniego obszaru Równiny Łęczyńsko-Włodawskiej i wąskiego pasa Polesia Brzeskiego. Od północy i wschodu ograniczony jest doliną Bugu, która na obszarze zabudowanym ukształtowała strome zbocza – największe ponad starorzeczem Bużysko. Między starorzeczem i nasypem kolejowym leży obszar Obłonie. Po wschodniej stronie nasypu, w sąsiedztwie bezimiennego cieku leżą Połosa, a na południe od nich Pyrkal. Przy wschodniej granicy znajdują się Łęgi. Na południowy zachód od centrum wsi znajdują się łąki Ochoża. Między nimi i jeziorem Glinki znajdowały się łąki Pruchnickie, na których rozwinęła się gęsta zabudowa jednorodzinna. Od południa i zachodu miejscowość jest ograniczona lasem[9].

Historia

W 1506 r. staraniem Jerzego Krupskiego Orchówek otrzymał prawa miejskie, które utracił w XVIII wieku. Ponownie stał się miastem w 1775 (do kolejnej utraty praw miejskich w 1869). 1 stycznia 1973 został włączony do Włodawy[10]. Wyłączony z niej 15 lipca 1992[11], stał się największą wsią na terenie gminy Włodawa.

Do zabytków należy barokowy kościół parafialny miejscowej parafii św. Jana Jałmużnika. Był to pierwotnie kościół augustianów. Fundatorem klasztoru był właściciel dóbr orchowskich, Mikołaj Iwicki herbu Kuszaba i jego żona, Zofia z Krupskich herbu Korczak w 1610 roku.

W Orchówku kończy się linia kolejowa Chełm – Włodawa. Stacja do około 1945 r. nazywała się Bug Włodawski, czynna sezonowo, obecnie nazywająca się Włodawa. Za stacją tor ciągnie się aż do granicznego Bugu i tam urywa się przed resztkami mostu kolejowego zniszczonego przez lotnictwo niemieckie w czasie bombardowania we wrześniu 1939 r.

W 1972 uruchomiono duże zakłady garbarskie, po ich likwidacji w ich miejscu powstała wytwórnia papierów makulaturowych firmy SCO-PAK S.A.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa chełmskiego.

Zobacz też

  • Orchowo – wieś po stronie białoruskiej

Przypisy

  1. ↑ Wieś Orchówek w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2018-11-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-05-17].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 871 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 58-59.
  7. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  8. ↑ Dz.U. z 1992 r. nr 54, poz. 260
  9. ↑ Geoportal.gov.pl, mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2018-12-09].
  10. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327.
  11. ↑ Dz.U. z 1992 r. nr 54, poz. 260.

Bibliografia

  • Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, tom VIII, Województwo Lubelskie, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1973
  • Uth, G.O., Szkic historyczno-biograficzny Zakonu Augustiańskiego w Polsce, Kraków 1930

Linki zewnętrzne

Gmina Włodawa
Wsie
Integralne
części wsi
Powiat włodawski (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1867-1954 i 1973-75)
Gromady
(1954-72)
Legenda
Dawne miasta na obszarze obecnego województwa lubelskiego
Miasta zdegradowane reformą carską z 1869–1870

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
POL Orchówek (województwo lubelskie) COA.jpg
Herb Orchówka (woj. lubelskie)
Orchówek-kosciol.jpg
Autor: Wojciech Koczułap, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kościół rzymskokatolicki p.w. św. Jana Jałmużnika w Orchówku (zabytek nr rejestr. A/92)