Order Świętego Jana Jerozolimskiego
 Awers gwiazdy | |
 Awers odznaki na wstędze | |
 Awers odznaki na damskiej kokardzie | |
_ribbon.png){kind=small} Baretka | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Powiązane | |
Order Świętego Jana Jerozolimskiego[1], nazwa pełna: Szacowny Order Szpitala Świętego Jana Jerozolimskiego (ang. Order of Saint John, The Most Venerable Order of the Hospital of Saint John of Jerusalem) – XIX-wieczny zakon protestancki, istniejący w Wielkiej Brytanii i innych krajach Wspólnoty Narodów, 14 maja 1888 roku przekształcony w brytyjski order. Wywodzi się z Suwerennego Rycerskiego Zakonu Szpitalników św. Jana z Jerozolimy z Rodos i z Malty.
Historia
Prowincja joannitów języka angielskiego wygasła w XVI w., czego powodem było przejście króla Henryka VIII na protestantyzm. Zakon nie istniał więc w Wielkiej Brytanii aż do początku XIX w., kiedy podjęto próby wskrzeszenia go w związku z wojną wyzwoleńczą w Grecji – próby nie popierane ani przez Wielkiego Mistrza Kawalerów Maltańskich, ani przez dwór angielski Jerzego IV. Obecny zakon istnieje właściwie dopiero od 1837, gdy Sir Henry Dymoke został Wielkim Przeorem wówczas jeszcze nie tak licznej organizacji i zwrócił się do Wielkiego Komtura zakonu maltańskiego, hr. Filipa de Colloredo-Mansfeld (rządy: 1845-1864) o uznanie przeoratu angielskiego jako członka społeczności joannitów, czego mu odmówiono. Przeorat ogłosił po otrzymaniu odmowy niepodległość jako The Sovereign and Illustrious Order of Saint John of Jerusalem, Anglia, nie posiadając jednak jeszcze protektoratu królewskiego.
W latach 60.i 70. XIX w. zakon brytyjski uzyskał wielu wpływowych członków, jak księcia Manchesteru (Wielkiego Przeora od 1861), za rządów którego zorganizowano pierwszy korpus ambulansów konnych, księcia Walii – późniejszego króla Edwarda VII i jego żonę księżną Aleksandrę oraz innych arystokratów i polityków.
Największy sukces brytyjskich joannitów miał miejsce w 1888, gdy zakon uznany został przez królową Wiktorię za order brytyjski i otrzymał potwierdzone przez nią statuty. Od tej chwili panujący w Wielkiej Brytanii monarcha (obecnie: Karol III) jest automatycznie suwerenną głową orderu, który jest rządzony w imieniu monarchy przez Wielkiego Przeora (obecnie: Ryszard ks. Gloucester, kuzyn królowej). Ma sześć klas: od Wielkiego Krzyża do giermków, z rozróżnieniem kawalerów i damy z prawa (pochodzenia szlacheckiego) i z łaski (nieszlachciców).
Posiada swoje jurysdykcje także w innych częściach Wspólnoty Brytyjskiej: Australii, Kanadzie, Nowej Zelandii, a także w USA i RPA. Zakon maltański uznał brytyjskich joannitów dopiero w 1963.
Odznaczeni
Zobacz też
- Przymierze Zakonów św. Jana Jerozolimskiego
- Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Św. Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty
Przypisy
- ↑ Stanisław Łoza, Stanisław Bieńkowski: Ordery i odznaczenia krajowe i zagraniczne. Co wiedziec o nich należy. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1928, s. 76.
Linki zewnętrzne
- Strona zakonu brytyjskiego
- St. John Ambulance w UK
- Strona Przymierza Zakonów św. Jana Jerozolimskiego
- Joannici w USA
- Joannici w Nowej Zelandii
- Zakon Maltański – katolicki
- Joannici w Australii
(†) odznaczenia zniesione lub wygasłe
| Rodzaj odznaczenia | |
|---|---|
| Elementy insygniów | |
| Formy zredukowane |
|
| Lista odznaczeń w | |
| Lista baretek w | |
| Prawo | |
| System odznaczeń w Polsce |
Media użyte na tej stronie
Venerable Order of Saint John (UK) ribbon. New image uploaded over old version, to include miniature cross worn on ribbon. For example, see here
Autor: DarklordDELL, Licencja: CC BY-SA 3.0
Serving Sister of Order of St John Ribbon
Autor: Dave Boven, Licencja: CC0
The neck badge of a Knight of Grace of the Most Venerable Order of of the Hospital of St John of Jerusalem.
This is the star of the Most Venerable Order of the Hospital of St John of Jerusalem. This particular example is the breast star of a knight or dame of grace of the Order. This example comes from my personal collection.