Order Bene Merenti Domu Panującego

Order Bene Merenti Domu Panującego
Ordinul Bene Merenti al Casei Domnitoare
Awers
Awers i rewers I klasy z mieczami
Awers
Awers i rewers II klasy z mieczami
Awers
Awers i rewers III klasy
Rewers
Rewers i awers IV klasy
Rewers
Rewers i awers wersji kobiecej
Ustanowiono1935
Wycofano1940
Dewiza„BENE MERENTI”

Order Bene Merenti Domu Panującego (rum. Ordinul Bene Merenti al Casei Domnitoare) – krótkotrwałe odznaczenie Królestwa Rumunii, nadawane w latach 1935-1940.

Historia

Pierwszy projekt orderu powstał w roku 1932, kiedy głowa rodu Hohenzollern-Sigmaringen, książę Friedrich Viktor (18911963) ustanowił Bene Merenti jako order domowy swej gałęzi rodziny. Dynastia Sigmaringen straciła mianowicie swój Order Rodu Hohenzollernów w roku 1851 po przyłączeniu państewek szwabskich Hohenzollernów, Sigmaringen i Hechingen, do Prus, gdy król pruski Fryderyk Wilhelm IV włączył ten do dziś dnia istniejący order domowy do systemu odznaczeń pruskich. Nowy order miał być zorganizowany w formie prywatnego zakonu rycerskiego dla obu płci: przewidziano cztery klasy – dostojników/dostojniczki (członków rodów panujących), komturów i rycerzy/damy z prawa (szlacheckich) oraz rycerzy/damy honorowych (nieszlacheckich). Książę Friedrich miał pełnić funkcję Wielkiego Mistrza (Herrenmeister), a jego żona Wielkiej Mistrzyni żeńskich członków. Zadaniem orderu miała być działalność filantropijna, na co wskazuje jego nazwa "Bene Merenti" (Za dobre czyny). Zaprojektowano i wykonano nawet parę sztuk insygniów, ale w styczniu 1933 do władzy doszedł Hitler, który natychmiast zabronił tworzenia nowych orderów byłych niemieckich dynastii panujących (w roku 1936 wydał zakaz nadawania istniejących już starszych odznaczeń dynastycznych obywatelom niemieckim), a więc projekt upadł.

Z pomocą krewniakom przyszedł król Karol II Rumuński, który rządził wtedy jako dyktator, i nie pytając się parlamentu czy rządu o zgodę ustanowił 16 grudnia 1935 roku rumuński "Order Bene Merenti Domu Panującego", nawiązując do dawnych medali o tej nazwie, ustanowionych w roku 1876 przez pierwszego króla Rumunii, Karola I. Order otrzymał cztery klasy dla mężczyzn: komandorię I. klasy (przysługującą również zamieszkałym w Niemczech członkom rodu Hohenzollern-Sigmaringen), komandorię II. klasy, krzyż oficerski i kawalerski, oraz trzy klasy dla kobiet.

Po abdykacji Karola II w roku 1940 dyktator Ion Antonescu zlikwidował order jako niezgodny z konstytucją Rumunii.

Insygnia

Oznaka orderu Bene Merenti była bardzo podobna do Orderu Rodu Hohenzollernów: był to emaliowany na biało krzyż kawalerski z czarnym obramowaniem. W medalionie awersu umieszczony był napis "Bene Merenti", otoczony wieńcem laurowym. W medalionie rewersu widniał spleciony monogram Karola II. I. klasa dla pań i panów posiadała koronę królewską jako zawieszkę. W przypadku odznaczeń dla wojskowych dodawano między ramionami krzyża skrzyżowane miecze. Order noszony był na białej wstążce z czarnymi bordiurami i z pojedynczym czarnym paskiem w środku, krzyż oficerski (III.klasa) na agrafie na lewej piersi.

Bibliografia

  • Arnhard Graf Klenau, Europäische Orden ab 1700, München 1978
  • Istoricul decoraţiilor (rum.). presidency.ro. [dostęp 2015-04-27].

Media użyte na tej stronie

The Order of the White Eagle.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY 3.0
Order Orła Białego – szkic
Ordinul Bene Merenti cl 3.jpg
Order of Bene Merenti of Romania, 3rd class
Ordinul Bene Merenti cl 2.jpg
Order of Bene Merenti of Romania, 2nd class
Ordinul Bene Merenti cl 1.jpg
Order of Bene Merenti of Romania, 1st class
Ordinul Bene Merenti cl 4.jpg
Order of Bene Merenti of Romania, 4th class
Ordinul Bene Merenti pt femei.jpg
Order of Bene Merenti of Romania for ladies
Coat of arms of Romania (1992–2016).svg
Coat of arms of Romania from 10 September 1992 to 11 July 2016.