Order Bohdana Chmielnickiego (ZSRR)

Order Bohdana Chmielnickiego
Орден Богдана Хмельницкого

Awers orderu I klasy
Awers orderu II klasy
Awers orderu III klasy
Baretka I klasy
Ustanowiono	10 października 1943
Wielkość	56 mm (I i II klasy) 45 mm (III klasy)
Kruszec	złoto (I klasy) srebro (II i III klasy)
Wydano	8451
Powyżej	powyżej I klasy: Order Nachimowa I klasy powyżej II klasy: Order Nachimowa II klasy, powyżej III klasy: Order Kutuzowa III klasy
Poniżej	poniżej I klasy: Order Suworowa II klasy poniżej II klasy: Order Suworowa III klasy, poniżej III klasy: Order Aleksandra Newskiego

Order Bohdana Chmielnickiego (ros. Орден Богдана Хмельницкого) – order wojskowy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Został ustanowiony dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z 10 października 1943 roku jako order trzyklasowy, nadano mu statut i opisano odznakę, w dniu 26 lutego 1947 roku wniesiono drobne poprawki w statucie.

Sposób nadawania

Order Bohdana Chmielnickiego posiadał trzy klasy i nadawany był przez Prezydium Rady Najwyższej ZSRR.

• Orderem I klasy nagradzano – dowódców frontów, flot, armii, flotylli i ich zastępców, szefów sztabów, szefów wydziałów operacyjnych, szefów rodzajów wojsk frontów, flot, armii i flotylli oraz dowódców zgrupowań partyzanckich za:
  • pomyślnie przeprowadzoną operację z umiejętnym wykorzystaniem manewru, w rezultacie której wyzwolono rejon, miasto lub ważne osiedle oraz zadano nieprzyjacielowi poważne straty w sile żywej i sprzęcie;
  • wykonaną zgrupowaniem oddziałów partyzanckich operację, w wyniku której zniszczono sztab przeciwnika, zdobyto jego bazę, zniszczono duże transporty, a także za przeprowadzoną we współdziałaniu z oddziałami regularnymi operację bojową, w rezultacie której wyzwolono znaczną część terytorium;
• Orderem II klasy nagradzano – dowódców korpusów, dywizji, brygad i pułków, ich zastępców i szefów sztabów, dowódców zgrupowań oddziałów partyzanckich, ich zastępców i szefów sztabów oraz dowódców oddziałów partyzanckich za:
  • przerwanie umocnionej pozycji wroga, pomyślną operację forsowania rubieży wodnej, za głęboki rajd na tyły przeciwnika, w rezultacie którego poważnie naruszono linie komunikacyjne oraz zadano poważne straty urządzeniom tyłowym przeciwnika;
  • umiejętnie zorganizowaną i pomyślnie przeprowadzoną przez oddział partyzancki operację, w rezultacie której rozgromiono punkt oporu przeciwnika, zniszczono garnizon wroga, uwolniono pędzonych na katorgę obywateli radzieckich, zniszczono transporty przeciwnika lub naruszono jego linie komunikacyjne i łączności;
• Orderem III klasy nagradzano – szeregowych, podoficerów oraz oficerów do dowódcy batalionu (równorzędnego) włącznie, partyzantów, dowódców pododdziałów i oddziałów partyzanckich za śmiałość i inicjatywę oraz umiejętne dowodzenie w walce, za osobiste męstwo, poświęcenie i upór przy wykonywaniu zadania bojowego.

Jako pierwszy Orderem Bohdana Chmielnickiego I klasy został nagrodzony gen. lejtn. Aleksiej Daniłow – dowódca 12 Armii. Wśród nagrodzonych byli m.in. marsz. Gieorgij Odincow, gen. płk Andriej Grieczko, gen. por. Michaił Katukow, gen. por. Wiktor Baranow, gen. mjr Wiktor Bogdanowicz.

Łącznie nadano orderów:

• I klasy – 323;
• II klasy – 2390;
• III klasy – 5738;

w tym orderem nagrodzono 1076 związków taktycznych i oddziałów wojskowych.

Osoby odznaczone Orderem

Jednostki wojskowe odznaczone Orderem

Opis oznaki

Odznaka orderu I klasy to pięcioramienna wypukła gwiazda wykonana ze złota. W środku gwiazdy znajduje się w srebrnym otoku z dekoracyjnym ornamentem złote popiersie Bohdana Chmielnickiego z buławą w prawej ręce. W górnej części tarczy umieszczony został napis w języku ukraińskim Bohdan Chmelnyćkyj (БОГДАН ХМЕЛЬНИЦЬКИЙ). Między ramionami gwiazdy znajduje się pięć pęków srebrnych promieni. Średnica gwiazdy wynosi 55 mm. Odznaka orderu II klasy jest identyczna, z tym że wykonana jest ze srebra, natomiast odznaka orderu III klasy jest wykonana ze srebra i ma mniej szczegółów, ponadto ma mniejszą średnicę – 35 mm.

Wstążki do orderu:

• I klasy – jasnogranatowa z białym szerokim paskiem pośrodku
• II klasy – jasnogranatowa z dwoma białymi wąskimi paskami po bokach
• III klasy – jasnogranatowa z trzema białymi wąskimi paskami, dwa po bokach i jeden pośrodku

Baretki orderu
Klasa I	Klasa II	Klasa III

Zobacz też

• Order Bohdana Chmielnickiego (Ukraina)

Bibliografia

• Михаил Музалевский, Сергей Шишков: Ордена и медали СССР 1918 – 1991. T. 1. Ворон, 1996, s. 156–175. (ros. • ang.).