Order Czerwonej Gwiazdy

Order Czerwonej Gwiazdy
Орден Краснoй Звезды

Awers
Rewers
Baretka
Ustanowiono	6 kwietnia 1930
Wielkość	47 x 50 mm
Kruszec	srebro
Wydano	ok. 3 800 000
Powyżej	Order Przyjaźni Narodów
Poniżej	Order „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR”

Order Czerwonej Gwiazdy (ros. Орден Краснoй Звезды) – radzieckie odznaczenie wojskowe ustanowione Uchwałą Prezydium Centralnego Komitetu Wykonawczego ZSRR z 6 kwietnia 1930 roku.

5 maja 1930 roku został zatwierdzony statut orderu. W późniejszym czasie kilkakrotnie były wprowadzane zmiany i uściślenia do statutu, ostatnia zmiana miała miejsce w dniu 28 marca 1980 roku, gdy zatwierdzono nową redakcję statutu.

Order Czerwonej Gwiazdy ustanowiony został dla nagradzania za bojowe zasługi w dziele obrony ZSRR oraz zapewnienia bezpieczeństwa publicznego zarówno w czasie wojny, jak i podczas pokoju.

Zasady nadawania

Orderem nagradzani byli żołnierze Armii Czerwonej (od 1946 roku Armii Radzieckiej) i Floty Wojennej, wojsk ochrony pogranicza oraz wojsk wewnętrznych, pracownicy organów NKGB, a także funkcjonariusze organów spraw wewnętrznych (NKWD). Orderem mogli być również nagradzani żołnierze państw obcych.

Zgodnie ze statutem Orderem Czerwonej Gwiazdy nagradzano za:

• za osobiste męstwo i odwagę na polu walki, wspaniałą organizację i umiejętne dowodzenie w czasie działań bojowych,
• za zadanie przeciwnikowi poważnych strat w wyniku pomyślnych działań bojowych jednostek wojskowych i związków taktycznych,
• za zasługi w umacnianiu bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności granicy państwowej,
• za męstwo i odwagę wykazane podczas wypełniania – w warunkach zagrożenia życia – wojskowych lub służbowych obowiązków,
• za wzorowe wykonywanie zadań specjalnych oraz inne czyny bohaterskie dokonane w czasie pokoju,
• za duże zasługi w utrzymaniu wysokiej gotowości bojowej wojsk, poważne osiągnięcia w bojowym i politycznym przygotowaniu wojsk, opanowaniu nowej techniki bojowej oraz za inne zasługi w umacnianiu siły obronnej ZSRR,
• za zasługi w rozwoju nauki i techniki wojskowej, za zasługi w przygotowaniu kadr dla Sił Zbrojnych ZSRR,
• za zasługi w umacnianiu gotowości obronnej państw wspólnoty socjalistycznej.

Order Czerwonej Gwiazdy był nadawany przez Prezydium Rady Najwyższej ZSRR na wniosek ministra obrony narodowej, ministra spraw wewnętrznych lub Komitetu ds. Bezpieczeństwa Państwowego.

Osoby i podmioty odznaczone orderem

Pierwszym kawalerem orderu Czerwonej Gwiazdy został w 1930 roku dowódca i późniejszy marszałek Związku Radzieckiego Wasilij K. Blücher, nagrodzony za świetne kierowanie operacją przeciwko wojskom chińskim w czasie radziecko-chińskiego konfliktu w 1929 roku. W 1933 roku za wybitne osiągnięcia w dziele umacniania gotowości bojowej i politycznej Armii Czerwonej orderem została nagrodzona gazeta „Krasnaja Zwiezda” (ros. Краснaя Звезда).

Do czerwca 1941 roku nadano ponad 21 500 orderów Czerwonej Gwiazdy. Za zasługi i bohaterstwo w latach wielkiej wojny ojczyźnianej nadano ponad 2860 tys. orderów, a do 1983 roku ponad 3800 tys. Wśród wyróżnionych orderem Czerwonej Gwiazdy znajdują się setki jednostek wojskowych i związków taktycznych Armii Czerwonej, również jednostki Wojska Polskiego otrzymały ten order.

Wykaz jednostek Wojska Polskiego które otrzymały order Czerwonej Gwiazdy

• 2 Warszawska Brygada Saperów
• 10 Saski Samodzielny Liniowy Batalion Łączności
• 6 Samodzielny Warszawski Batalion Pontonowo-Mostowy
• 7 Warszawski Batalion Saperów
• 10 Batalion Saperów
• 11 Batalion Saperów
• 3 Saska Lotnicza Eskadra Łączności
• 23 Samodzielna Kompania Kablowo-Tyczkowa

Opis odznaki

Odznaka orderu została wykonana ze srebra i przedstawia wypukłą, pięcioramienną gwiazdę pokrytą ciemnoczerwoną emalią. W centrum gwiazdy umieszczono srebrną tarczę z wyobrażeniem postaci czerwonoarmisty w płaszczu i z karabinem w ręku. Dookoła tarczy umieszczony jest napis "Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!" (ros. Пролетарии всех стран соединяйтесь), a w dolnej części ZSRR (ros. CCCP). Poniżej tarczy znajduje się sierp i młot. Na odwrotnej stronie kolejny numer.

Baretka orderu ma kolor bordowy z szerokim, szarym paskiem pośrodku.

Bibliografia

• Михаил Музалевский, Сергей Шишков: Ордена и медали СССР 1918 – 1991. Ворон, 1996. (ros.).