Order Lwa Zeryngeńskiego

Order Lwa Zeryngeńskiego
Orden vom Zähringer Löwen

Awers Krzyża Komandorskiego I Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami

Awers Wielkiego Krzyża z Mieczami
Awers
Awers krzyża z brylantami
Rewers
Rewers Krzyża Kawalerskiego I Klasy
Baretka
Baretka orderu

Baretka Krzyża Zasługi
Ustanowiono26 grudnia 1812
DewizaFÜR EHRE UND WAHRHEIT
Kruszeczłoto, srebro

Order Lwa Zeryngeńskiego[1] lub Order Lwa Zähringskiego[2] (niem.: Orden vom Zähringer Löwen) – badeńskie odznaczenie ustanowione przez Karola Ludwika wielkiego księcia Badenii 26 grudnia 1812 roku dla uczczenia rodu Zähringen, którego boczną linią była dynastia badeńska. Order po raz pierwszy został wręczony w 1815 roku.

Historia

Początkowo order posiadał trzy klasy:

  • Krzyż Wielki,
  • Krzyż Komandorski,
  • Krzyż Kawalerski.

W 1815 roku wprowadzono odznaczenia z Liściem Dębu. W 1840 krzyż komandorski podzielono na: I klasę Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą oraz II klasę Krzyża Komandorskiego. W 1866 roku podziału na dwie klasy dokonano również w przypadku Krzyża Kawalerskiego. W tym samym roku do każdej klasy wprowadzono odznaczenie z mieczami. W 1889 roku wielki książę Fryderyk I ustanowiono Krzyż Zasługi Lwa Zeryngeńskiego jako odznaczenie powiązane z orderem. Po wybuchu I wojny światowej, za zasługi wojskowe nadawano również Krzyż Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka. Pod koniec monarchii w 1918 roku order posiadał pięć klas:

  • Krzyż Wielki,
  • Krzyż Komandorski I klasy,
  • Krzyż Komandorski II klasy,
  • Krzyż Kawalerski I klasy,
  • Krzyż Kawalerski II klasy

oraz powiązany z orderem:

  • Krzyż Zasługi.

Za szczególne zasługi odznaczenia dekorowane były brylantami[a] lub wieszane na łańcuchu orderowym.

Opis odznaki

Odznakę orderu stanowił zielony, emaliowany krzyż grecki z medalionem w złotej oprawie pokrytym kolorową emalią, na awersie przedstawiającą ruiny rodowego zamku Zähringen, a na rewersie złotego lwa na czerwonym tle. Między ramionami krzyża znajdowały się złote ornamenty, zastąpione w przypadku Krzyża Kawalerskiego II Klasy srebrnymi.

Odznakę Wielkiego Krzyża umieszczano na zielonej, wielkiej wstędze orderowej z żółtymi paskami po bokach przewieszonej z lewego ramienia na prawy bok. Krzyże komandorskie zawieszano na wstędze noszonej na szyi a kawalerskie na zielonej wstążce z żółtymi paskami przyczepionej na lewej piersi.

Odznaczeni Krzyżem Wielki ponadto nosili złotą, ośmiopromienną gwiazdę orderową z medalionem przedstawiającym złotego lwa na czerwonym tle. Wokół medalionu na białym tle znajdował się złoty napis: „FÜR EHRE UND WAHRHEIT” (ZA HONOR I PRAWDĘ). Odznaczeni Krzyżem Komandorskim I Klasy nosili czteropromienną, srebrną gwiazdę z umieszczonym awersem krzyża (ze srebrnymi ornamentami), wzbogaconym jednak o czerwony otok ze złotym napisem „FÜR EHRE UND WAHRHEIT”.

Krzyż Zasługi

Odznaką był pozłacany krzyż kawalerski z brązu. Awers centralnego medalionu przedstawiał inicjał monarchy - ukoronowaną literę "F". Na rewersie umieszczony był lew.

Krzyż noszono na pomarańczowej wstążce z dwoma zielonymi paskami po bokach. Od 1915 roku odznaczenie nadawane za zasługi wojskowe noszone była na żółtej wstążce z czerwonym pasem pośrodku i białymi paskami po bokach - wstędze Orderu Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka[3].

Odznaczeni

Pierwsza uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w 1815 roku i zostali nimi uhonorowani Emanuel Meier – członek Tajnej Rady oraz marszałek dworu Freiherr Ludwig Christian Gayling von Altheim – członek Tajnej Rady.

Order został wręczony w następujący sposób[b]:

Klasa/Stopień1815-18391840-18651866-1918
Wielki Krzyż z Brylantami i Liśćmi Dębu1
Wielki Krzyż z Brylantami171
Wielki Krzyż z Mieczami i Brylantami1
Wielki Krzyż z gwiazdą z brylantami1
Wielki Krzyż z Liśćmi Dębu132
Wielki Krzyż71131561
Wielki Krzyż z Mieczami74
Krzyż Komandorski I Klasy z Brylantami i Liśćmi Dębu2
Krzyż Komandorski I Klasy z Brylantami1
Krzyż Komandorski I Klasy z Liśćmi Dębu1145
Krzyż Komandorski I Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami4
Krzyż Komandorski I Klasy161777
Krzyż Komandorski I Klasy z Mieczami83
Krzyż Komandorski II Klasy z Brylantami i Liśćmi Dębu1
Krzyż Komandorski II Klasy z Brylantami81
Krzyż Komandorski II Klasy z Liśćmi Dębu1552233
Krzyż Komandorski II Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami21
Krzyż Komandorski II Klasy1554161.644
Krzyż Komandorski II Klasy z Mieczami174
Krzyż Kawalerski z Liśćmi Dębu10148
Krzyż Kawalerski3831.098
Krzyż Kawalerski I Klasy z Liśćmi Dębu1.766
Krzyż Kawalerski I Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami244
Krzyż Kawalerski I Klasy5.445
Krzyż Kawalerski I Klasy z Mieczami718
Krzyż Kawalerski II Klasy z Liśćmi Dębu1.452
Krzyż Kawalerski II Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami1.539
Krzyż Kawalerski II Klasy3.544
Krzyż Kawalerski I Klasy z Mieczami6.754
Krzyż Zasług2.681
Krzyż Zasług na Wstędze Orderu Zasług Wojskowych Karola Fryderyka557

Odznaczeni Krzyżem Wielkim z Brylantami

  • 1815: Wilhelm Ludwig Leopold Reinhard Freiherr von Berstett – minister W.K. Badenii,
  • 1854: Napoleon Duc de Bassano – francuski dyplomata,
  • 1856: Alexander Graf von Keller – pruski marszałek dworu,
  • 1856: Heinrich von Pückle – pruski marszałek dworu,
  • 1857: Dimitr Severin – rosyjski dyplomata,
  • 1861: Williamoff – rosyjski generał a la suite,
  • 1863: Graf Stroganow – rosyjski nadworny koniuszy,
  • 1875: August von Werder – pruski generał,
  • 1889: Moritz von Cohn – bankier, członek Tajnej Rady,
  • 1889: Eduard von Simson – członek Tajnej Rady, przewodniczący Sądu Rzeszy.

Uwagi

  1. mogły nimi być dekorowane Krzyż Wielki, Krzyż Komandorski I Klasy i Krzyż Komandorski II klasy
  2. w tabeli nie zostali uwzględnieni członkowie rodziny panującej oraz władcy innych państw

Przypisy

  1. Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy..., Warszawa 1939, s. 413
  2. Encyklopedja powszechna. T. 2, Warszawa: Orgelbrand, 1860, s. 665
  3. ehrenzeichen-orden.de ↓.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

The Order of the White Eagle.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY 3.0
Order Orła Białego – szkic
Wappen Deutsches Reich - Kleines Reichswappen 1871.svg

Kleines Wappen des Deutschen Kaisers 1871-1889
Zaehringer loewe.jpg
Autor: Jemike, Licencja: CC BY-SA 3.0
zaehringer loewen orden with diamonds
Bade ordre du Lion de Zaeringen revers médaille.jpg
Autor: Garitan, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bade,_ordre_du_Lion_de_Zaeringen_revers_de la médaille.
Grootofficier in de Orde van de Zahringer Leeuw.jpg
(c) Robert Prummel z niderlandzkiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Grootofficier in de Orde van de Zahringer Leeuw. Eigen bewerking van een afbeelding uit 1893
Lion.of.Zahringen.Order.gif
Order of the Lion of Zaringhen's ribbon