Order Lwa Zeryngeńskiego

Order Lwa Zeryngeńskiego Orden vom Zähringer Löwen
(c) Robert Prummel z niderlandzkiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0 Awers Krzyża Komandorskiego I Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami
(c) Robert Prummel z niderlandzkiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0 Awers Wielkiego Krzyża z Mieczami
Awers krzyża z brylantami
Rewers Krzyża Kawalerskiego I Klasy
Baretka orderu
(c) Robert Prummel z niderlandzkiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0 Baretka Krzyża Zasługi
Ustanowiono	26 grudnia 1812
Dewiza	FÜR EHRE UND WAHRHEIT
Kruszec	złoto, srebro

Order Lwa Zeryngeńskiego^[1] lub Order Lwa Zähringskiego^[2] (niem.: Orden vom Zähringer Löwen) – badeńskie odznaczenie ustanowione przez Karola Ludwika wielkiego księcia Badenii 26 grudnia 1812 roku dla uczczenia rodu Zähringen, którego boczną linią była dynastia badeńska. Order po raz pierwszy został wręczony w 1815 roku.

Historia

Początkowo order posiadał trzy klasy:

• Krzyż Wielki,
• Krzyż Komandorski,
• Krzyż Kawalerski.

W 1815 roku wprowadzono odznaczenia z Liściem Dębu. W 1840 krzyż komandorski podzielono na: I klasę Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą oraz II klasę Krzyża Komandorskiego. W 1866 roku podziału na dwie klasy dokonano również w przypadku Krzyża Kawalerskiego. W tym samym roku do każdej klasy wprowadzono odznaczenie z mieczami. W 1889 roku wielki książę Fryderyk I ustanowiono Krzyż Zasługi Lwa Zeryngeńskiego jako odznaczenie powiązane z orderem. Po wybuchu I wojny światowej, za zasługi wojskowe nadawano również Krzyż Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka. Pod koniec monarchii w 1918 roku order posiadał pięć klas:

• Krzyż Wielki,
• Krzyż Komandorski I klasy,
• Krzyż Komandorski II klasy,
• Krzyż Kawalerski I klasy,
• Krzyż Kawalerski II klasy

oraz powiązany z orderem:

• Krzyż Zasługi.

Za szczególne zasługi odznaczenia dekorowane były brylantami^[a] lub wieszane na łańcuchu orderowym.

Opis odznaki

Odznakę orderu stanowił zielony, emaliowany krzyż grecki z medalionem w złotej oprawie pokrytym kolorową emalią, na awersie przedstawiającą ruiny rodowego zamku Zähringen, a na rewersie złotego lwa na czerwonym tle. Między ramionami krzyża znajdowały się złote ornamenty, zastąpione w przypadku Krzyża Kawalerskiego II Klasy srebrnymi.

Odznakę Wielkiego Krzyża umieszczano na zielonej, wielkiej wstędze orderowej z żółtymi paskami po bokach przewieszonej z lewego ramienia na prawy bok. Krzyże komandorskie zawieszano na wstędze noszonej na szyi a kawalerskie na zielonej wstążce z żółtymi paskami przyczepionej na lewej piersi.

Odznaczeni Krzyżem Wielki ponadto nosili złotą, ośmiopromienną gwiazdę orderową z medalionem przedstawiającym złotego lwa na czerwonym tle. Wokół medalionu na białym tle znajdował się złoty napis: „FÜR EHRE UND WAHRHEIT” (ZA HONOR I PRAWDĘ). Odznaczeni Krzyżem Komandorskim I Klasy nosili czteropromienną, srebrną gwiazdę z umieszczonym awersem krzyża (ze srebrnymi ornamentami), wzbogaconym jednak o czerwony otok ze złotym napisem „FÜR EHRE UND WAHRHEIT”.

Krzyż Zasługi

Odznaką był pozłacany krzyż kawalerski z brązu. Awers centralnego medalionu przedstawiał inicjał monarchy - ukoronowaną literę "F". Na rewersie umieszczony był lew.

Krzyż noszono na pomarańczowej wstążce z dwoma zielonymi paskami po bokach. Od 1915 roku odznaczenie nadawane za zasługi wojskowe noszone była na żółtej wstążce z czerwonym pasem pośrodku i białymi paskami po bokach - wstędze Orderu Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka^[3].

Odznaczeni

Pierwsza uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w 1815 roku i zostali nimi uhonorowani Emanuel Meier – członek Tajnej Rady oraz marszałek dworu Freiherr Ludwig Christian Gayling von Altheim – członek Tajnej Rady.

Order został wręczony w następujący sposób^[b]:

Odznaczeni Krzyżem Wielkim z Brylantami

• 1815: Wilhelm Ludwig Leopold Reinhard Freiherr von Berstett – minister W.K. Badenii,
• 1854: Napoleon Duc de Bassano – francuski dyplomata,
• 1856: Alexander Graf von Keller – pruski marszałek dworu,
• 1856: Heinrich von Pückle – pruski marszałek dworu,
• 1857: Dimitr Severin – rosyjski dyplomata,
• 1861: Williamoff – rosyjski generał a la suite,
• 1863: Graf Stroganow – rosyjski nadworny koniuszy,
• 1875: August von Werder – pruski generał,
• 1889: Moritz von Cohn – bankier, członek Tajnej Rady,
• 1889: Eduard von Simson – członek Tajnej Rady, przewodniczący Sądu Rzeszy.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden aller Kulturstaaten der Welt. Leipzig 1893, s. 10-13 (wyd. 2000: ​ISBN 3-8262-0705-X​)
• Arnhard Graf Klenau: Orden in Deutschland und Österreich. Band II: Deutsche Staaten (1806–1918). Teil I: Anhalt–Hannover. Offenbach 2008, s. 58–77. ​ISBN 3-937064-13-3​
• Henning Volle: Badens Orden, Ehrenzeichen, Prämienmedaillen. Freiburg im Breisgau 1976

Linki zewnętrzne

• Orden vom Zähringer Löwen (niem.). [dostęp 2015-05-17].
• Ordery i odznaczenia Wielkiego Księstwa Badenii (niem.). [dostęp 2015-05-17].
• Andreas M. Schulze Ising: Order Lwa Zeryngeńskiego na medalnet.net (niem.). [dostęp 2015-05-17].

Niemieckie odznaczenia do 1918 (I–II Rzesza) Ks. Anhalt Order Alberta Niedźwiedzia Krzyż Fryderyka Wlk. Ks. Badenii Order Wierności Order Lwa Zeryngeńskiego Krzyż Zasługi Orderu Lwa Zeryngeńskiego Order Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka Order Bertholda I Krzyż Zasługi Wojennej Królestwo Bawarii/ /Palatynat Reński Order św. Huberta Order św. Jerzego Order Wojskowy Maksymiliana Józefa Order Zasługi Korony Bawarskiej Order Zasługi św. Michała Order Maksymiliana Order Zasługi Wojskowej Order Ludwika Order św. Elżbiety Order Teresy Order Lwa Palatyńskiego Brema/Hamburg/Lubeka Krzyż Hanzeatycki Krzyż Wybitnej Służby Odznaka za Służbę (Brema) Odznaka za Służbę (Hamburg) Odznaka za Służbę (Lubeka) Ks. Brunszwiku Order Henryka Lwa Krzyż Zasługi Wojennej Krzyż Wybitnej Służby Medal Waterloo Królestwo Hanoweru Order św. Jerzego Order Gwelfów Order Ernesta Augusta Medal Waterloo Wlk. Ks. Hesji (-Darmstadt) Order Ludwika Order Lwa Złotego Order Zasługi Filipa Wspaniałomyślnego Order Gwiazdy Brabancji Krzyż Zasługi Wojskowej Medal Waleczności Krzyż Wojskowy Sanitarny Odznaka Honorowa Powszechna Elektorat Hesji (-Kassel) Order Wilhelma Order Hełmu Żelaznego Order Lwa Złotego Order Zasługi Wojskowej Ks. Hohenlohe Order Feniksa Ks. Hohenzollern Order Książęcy Hohenzollernów Ks. Detmold-Lippe Order Lippeński Order Leopolda Krzyż Zasługi Wojennej Order Berty Order Róży Lippeńskiej Krzyż Pamiątkowy 1849 Ks. Schaumburg-Lippe Order Schaumburg-Lippeński Krzyż za Wierną Służbę Medal Zasługi Wojskowej Medal Zasługi Cywilnej Medal Zasługi Wlk. Ks. Meklemburgii-Schwerinu Order Korony Wendyjskiej Order Gryfa Krzyż Zasługi Wojskowej Wlk. Ks. Meklemburgii-Strelitzu Order Korony Wendyjskiej Order Gryfa Krzyż Zasługi za Odznaczenie się Podczas Wojny Wlk. Ks. Oldenburga Order Zasługi Krzyż Fryderyka Augusta Odznaka za Zasługi dla Czerwonego Krzyża Królestwo Prus Order Orła Czarnego Pour le Mérite (Order Szlachetności) Order Wilhelma Order Zasługi Korony Pruskiej Order Orła Czerwonego (Order Szczerości) Order Królewski Korony Order Hohenzollernów Order św. Jana Order Luizy Krzyż Zasługi dla Kobiet Krzyż Żelazny Krzyż Zasługi dla Kobiet i Dziewcząt Odznaka Honorowa Wojskowa Medal za Ratowanie Ginących Medal Czerwonego Krzyża Medal Waterloo Medal Koronacyjny (1862) Krzyż Szturmowy Duppelski Krzyż Alsen Medal Pamiątkowy Wojenny za 1864 Krzyż Pamiątkowy za 1866 Medal Pamiątkowy Wojenny za 1870/71 Medal Wilhelma I Medal Pamiątkowy Chin Medal Pamiątkowy Jubileuszowy Hanowerski Odznaka za Służbę Odznaka za Służbę dla Obrony Krajowej Krzyż Kulmski Order Łabędzia Ks. Reuss-Greiz i Reuss-Gera Krzyż Honorowy Reusski Krzyż Zasługi Krzyż Zasługi Wojennej Odznaka za Służbę Królestwo Saksonii Order Korony Rucianej Order św. Henryka Order Zasługi Cywilnej Medal Orderu Zasługi Cywilnej Order Alberta Order Sidonii Order Marii Anny Wlk. Ks. Saksonii-Weimaru Order Sokoła Białego (Order Czujności) Krzyż Wojenny Wilhelma Ernesta Krzyż Honorowy Wojenny Ks. Saksonii-Altenburga- -Koburg-Gota-Meiningen Order Ernestyński Order św. Joachima Medal Waterloo Ks. Schwarzburg-Rudolstadt Krzyż Honorowy Książęco-Schwarzburgski Medal Zasługi Wojennej Ks. Waldeck-Pyrmont Order Zasługi Krzyż Zasługi dla Osób Cywilnych i Wojskowych Odznaka za Służbę Królestwo Westfalii Order Korony Westfalii Królestwo Wirtembergii Order Korony Order Orła Złotego (Order Myśliwski) Order Zasługi Wojskowej Order Fryderyka Order Trupiej Głowy Order Olgi Krzyż Wilhelma Krzyż Karoliny Order Zasługi Cywilnej Medal Zasługi Cywilnej

Falerystyka Rodzaj odznaczenia Order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium Elementy insygniów Godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa Formy zredukowane Cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka Lista odznaczeń w Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie Lista baretek w Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych Prawo kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy System odznaczeń w Polsce Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe