Organizacja Rewolucyjna 17 listopada

Organizacja Rewolucyjna 17 listopada
Państwo Grecja
Data założenia~1975
Data rozwiązania~2002
Ideologia politycznamarksizm, leninizm, antyimperializm
Poglądy gospodarczeantykapitalizm

Organizacja Rewolucyjna 17 listopada (gr. Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη, trb. Epanastatike Organose 17 Noembre, trl. Epanastatikḗ Orgánōsē 17 Noémbrē, 17N) – organizacja lewicowa z Grecji, stosująca metody terrorystyczne.

Nazwa

Data 17 listopada znajdująca się w nazwie organizacji upamiętniała dzień wybuchu studenckiego buntu przeciwko juncie wojskowej[1][2].

Historia

Dokładna data utworzenia organizacji nie jest znana – pierwszą akcję przeprowadziła w grudniu 1975 roku[1], a ostatnią w czerwcu 2000 roku[1]. Aż do 2002 roku żaden członek grupy nie został schwytany[1]. Przestała istnieć we wrześniu 2002 roku, kiedy szef operacyjny grupy Dimitris Koufodinas oddał się w ręce służb[1].

Broń używana przez jej bojowników pochodziła z kradzieży z komisariatów policji i magazynów wojskowych[1].

W latach 1975–1991 przeprowadziła ponad 100 zamachów. W latach 90. miejsce miało 41 akcji[1]. Członkowie ugrupowania mieli na sumieniu życie 23 polityków, wojskowych, dziennikarzy i menadżerów[1].

Okazjonalnie współpracowała z terrorystami z Rewolucyjnej Walki Ludowej (ELA)[1].

Najważniejsze ataki przeprowadzone przez grupę

  • 23 grudnia 1975 roku bojownicy zamordowali szefa placówki CIA w Atenach Richarda Welcha[1].
  • 16 stycznia 1980 roku napastnicy zabili zastępcę komendanta specjalnych jednostek policji w Atenach[1].
  • 15 listopada 1983 roku terroryści zabili kapitana marynarki amerykańskiej Georg'a Tsantesa i jego kierowcę[1].
  • 8 kwietnia 1986 roku grupa przeprowadziła zamach na biznesmena Demitriosa Angelopulosa[1].
  • 24 kwietnia i 10 sierpnia 1987 roku terroryści wykonali ataki bombowe na autobusy wojskowe amerykańskiej armii. W eksplozjach ranne zostały cztery osoby[1].
  • 26 września 1989 roku z rąk bojówkarzy zginął parlamentarzysta Pavlos Bakoyiannis[1].
  • 10 czerwca 1990 roku terroryści przeprowadzili ostrzał budynku filii Procter & Gamble. W ataku użyto broni przeciwpancernej[1].
  • 20 listopada 1990 roku w Nea Eritrea miejsce miała próba zamachu na senatora i biznesmena Vardisa Vordinoyanisa[3].
  • 16 grudnia 1990 roku bojownicy wystrzelili rakietę na biuro EWG w Atenach[1].
  • 14 lutego 1991 roku wysadzono w powietrze samochody pracownika Instytutu Francuskiego i amerykańskiego turysty w Atenach[3],
  • 12 kwietnia 1991 roku terroryści zabili amerykańskiego sierżanta R. A. Stewarta w miejscowości Glifada[3].
  • 26 lutego 1992 roku miejsce miał atak bombowy, w wyniku którego rannych zostało 18 policjantów[3].
  • 14 lipca 1992 roku w stolicy doszło do nieudanego zamachu na samochód pancerny ministra finansów Joanisa Palakaiokrassasa[3]

11 kwietnia 1994 roku zaatakowane zostały lokale zagranicznych firm ubezpieczeniowych (holenderskiej i amerykańskiej) [3]

  • 4 lipca 1994 roku terroryści zamordowali tureckiego dyplomatę Omera Sipahioglou[1].
  • 28 maja 1997 roku członkowie grupy zamordowali armatora Kostasa Peratikosa[1].
  • 8 czerwca 2000 roku bojownicy zabili brytyjskiego attaché wojskowego[1].

Wsparcie zagraniczne

Zdaniem Secret Intelligence Service organizacja współpracowała z rządem Iranu. Miała ponadto służyć jako pośrednik w kontaktach pomiędzy Irańczykami a Prowizoryczną Irlandzką Armią Republikańską[4].

Ideologia

Wyznawała poglądy marksistowsko-leninowskie[1][2]. Na jej doktrynę składały się wątki antyimperialistyczne, antykapitalistyczne, antyamerykańskie i antynatowskie[2]. Celem organizacji było obalenie rządu greckiego i ustanowienie w jego miejsce reżimu rewolucyjnego[1]. Rząd Grecji krytykowany był przez terrorystów za zbytnie ustępstwa w kwestii Cypru, obecność wojsk amerykańskich w kraju oraz przynależność Grecji do NATO i Unii Europejskiej[2][1].

Uważała się za ideowego spadkobiercę walczącej z III Rzeszą formacji ELAS[1].

Jako organizacja terrorystyczna

Figuruje na listach organizacji terrorystycznych Unii Europejskiej[5] i Wielkiej Brytanii[6]. Od 1997 do 2015 roku znajdowała się na liście organizacji terrorystycznych Departamentu Stanu USA[7].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Terroryzm s. 84-87
  2. ↑ a b c d Terroryzm od Asasynów do Osamy bin Ladena s. 144-145
  3. ↑ a b c d e f Tomasiewicz 2000 ↓, s. 176.
  4. ↑ Iran plot to aid IRA exposed: Secret service uncovers scheme involving guns, drugs and money as Ulster violence claims more victims (ang.). independent.co.uk. [dostęp 2017-12-02].
  5. ↑ Wykaz osób, grup i podmiotów objętych zaostrzonymi środkami z dziedziny współpracy policyjno-sądowniczej (czerwiec 2009) (pol.). lex.europa.eu. [dostęp 2017-09-13].
  6. ↑ Proscribed terrorist groups or organisations (ang.). gov.uk. [dostęp 2018-03-19].
  7. ↑ Foreign Terrorist Organizations (ang.). state.gov. [dostęp 2017-09-13].

Bibliografia

  • Wilhelm Dietl, Rolf Tophoven, Kai Hirschmann: Terroryzm. Warszawa: 2012. ISBN 978-83-01-16019-7.
  • Robert M. Barnas: Terroryzm od Asasynów do Osamy bin Ladena. Wrocław: Kirke, 2001. ISBN 978-83-914970-4-3.
  • Jarosław Tomasiewicz: Terroryzm na tle przemocy politycznej (Zarys encyklopedyczny). Katowice, 2000. ISBN 83-907096-2-7.

Media użyte na tej stronie