Orla Baszta

Orla Baszta
Ilustracja
Orla Baszta, widok ze Skrajnego Granatu
Państwo

 Polska

Pasmo

Tatry Wysokie, Karpaty

Wysokość

2175 m n.p.m.

Pierwsze wejście

26 sierpnia 1902
Janusz Chmielowski

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Orla Baszta”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Orla Baszta”
Ziemia49°13′38,3″N 20°02′08,7″E/49,227306 20,035750

Orla Baszta (słow. Orlia bašta, niem. Adlerbastei, węg. Sas-orom[1]) – położony na wysokości 2175 m szczyt w długiej wschodniej grani Świnicy w polskich Tatrach Wysokich. W grani tej Orla Baszta znajduje się pomiędzy Orlą Przełączką Niżnią (ok. 2150 m) a Buczynowym Karbem, za którym znajdują się Buczynowe Turnie[2].

Opis szczytu

Orla Baszta ma charakterystyczny, łatwo rozpoznawalny kształt. Na południową stronę jej ściany opadają do Dolinki Buczynowej, na północną do Pańszczycy[2].

Szczyt nazwany tak został przez poetę Franciszka Henryka Nowickiego ok. 1901 r. Nazwa wywodzi się od kształtu turni przypominającej ruinę baszty. W 1903 r. ks. Walenty Gadowski poprowadził południowymi stokami szczytu Orlą Perć. Na odcinku pod Orlą Basztą do 2004 r. zdarzyły się 2 wypadki śmiertelne[3].

Pierwsze wejścia turystyczne:

Widok ze szczytu Orlej Baszty jest ciekawy, choć nieco ograniczony przez stoki Koziego Wierchu i Buczynowych Turni[5].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony – szlak Orlej Perci prowadzi z Granackiej Przełęczy przez północne ściany Orlich Turniczek, Orlą Przełączką Niżnią i podchodzi pod wierzchołek Orlej Baszty, omijając go od południa, dalej schodzi w dół na Pościel Jasińskiego (bardzo trudny, częściowo przewieszony komin). Orla Perć należy w tym rejonie do najtrudniejszych technicznie szlaków turystycznych (podobnie jak wejście na Kozi Wierch od strony Koziej Przełęczy), wymaga obycia z ekspozycją i dobrego przygotowania turystycznego[3].

Taternictwo

Rejon Orlej Baszty dopuszczony jest do uprawiania wspinaczki skalnej, ale tylko od strony Dolinki Buczynowej[6]. Drogi wspinaczkowe:

  • Granią z Orlej Przełączki Niżniej; II stopień trudności w skali tatrzańskiej, czas przejścia 10 min,
  • Od północnego zachodu; II, kilka min,
  • Prawym filarem północnej ściany: VI, 3 godz.,
  • Prawą częścią północnej ściany; IV, 2 godz.,
  • Lewą częścią północnej ściany; IV+, 2 godz.,
  • Lewym skrajem północnej ściany; IV+, 3 godz.,
  • Północno-wschodnim żebrem; V+, 4 godz.,
  • Wschodnią granią z Pościeli Jasińskiego; III, 30 min,
  • Prawą połacią południowej ściany; III, 1 godz. 15 min,
  • Południową ścianą; II, 1 1/2 godz.,
  • Środkiem południowej ściany; V, 2 1/2 godz.,
  • Południowo-zachodnią grzędą; II, 1 1/2 godz.[2]

Przypisy

  1. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  2. a b c Władysław Cywiński, Granaty, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, ISBN 978-83-7104-046-7.
  3. a b Dariusz Dyląg, Orla Perć: przewodnik wysokogórski, Pruszków: Rewasz, 2006, ISBN 83-89188-50-3.
  4. Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  5. a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Granacka Przełęcz – Wołoszyn, t. 3, Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992.
  6. Dozwolone rejony wspinaczkowe w TPN [dostęp 2019-01-04].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
Orla Baszta a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Orla Baszta, widok z Skrajnego Granatu
Skrajny Granat i Orla Baszta.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Skrajny Granat, Orle Turniczki i Orla Baszta ze szlaku przez Świstówkę Roztocką
Buczynowe Turnie z Wyzniej Kopy.jpg
Autor: Rafał Kozubek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szczyty nad Dolinką Buczynową – widok z Wyżniej Kopy.
Wielka Orla Turniczka a1.jpg
Autor: Wielka Orla Turniczka, Licencja: CC BY 3.0
Orla Baszta (po lewej) i Wielka Orla Turniczka (po prawej)
Orla Przełączka Niżnia a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Drabinka przed Orlą Przełączką Niżnią na Orlej Perci