Ortodoksja

Ortodoksja (j. grecki: ὀρθός orthós – słuszny, δόξα dóxa – wiara, chwała/sława) – ścisła wierność doktrynie, dogmatowi, zwłaszcza religijnemu. Współcześnie jest tożsama rygorystycznemu przestrzeganiu jakiegoś zbioru zasad.

Platon za swym mistrzem, Sokratesem, uważał (w „Państwie”), że ludzie mogą „myśleć” lub „mniemać”. „Myślenie” to domena wiedzy (episteme), zaś domeną wiary (pistis) jest „mniemanie” (wyraz doxa ma podwójne znaczenie w j. greckim: „mniemanie” bądź „sława”). Dla antycznych filozofów „mniemanie” mogło prowadzić od prawdziwych przesłanek do prawdziwych wniosków, ale nie pozostawiało pewności co do tego, czy tak jest w istocie. Tylko „myślenie”, przebiegające wedle praw „logiki”, tj. nauki o prawach poprawnego rozumowania, gwarantowało taki skutek.

Chrześcijaństwo

„Orto-doksja” dosłownie oznacza „prawo-sławie”. Stąd przyjęło się to określenie używać w odniesieniu do wschodniobizantyjskiego chrześcijaństwa, zarówno we wschodniej, jak i w zachodniej części cesarstwa rzymskiego już od II w. n.e.

Sam termin „ortodoksyjny” w chrześcijaństwie oznaczać może:

Judaizm

W początkach wieku XIX niektórzy Żydzi, głównie w Niemczech, rozpoczęli reformowanie judaizmu, zrywając z tradycją i starając się pogodzić religię z optymizmem Oświecenia i jego racjonalizmem. Ci Żydzi, którzy przeciwstawili się takim zmianom, stali się pierwszymi Żydami ortodoksyjnymi. Do dziś ortodoksyjny nurt judaizmu nie akceptuje daleko sięgających zmian, wychodząc z założenia, że Tora została dana Mojżeszowi i Żydom na górze Synaj przez Boga, a więc żadne prawo nie może zostać z niej ani usunięte, ani pominięte, ani zmienione[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. Judaizm ortodoksyjny, the614thcs.com [dostęp 2015-12-30].