Ortopedia

Widoczna endoproteza "cementowa" stawu biodrowego (lewa strona zdjęcia). Metalowa głowa i trzpień umieszczone są w trzonie kości udowej, a panewka zastąpiona jest polietylenowym odpowiednikiem.

Ortopedia – jedna z podstawowych specjalności lekarskich. Skupia się na diagnostyce i leczeniu operacyjnym i zachowawczym schorzeń, wad wrodzonych i nabytych, zapaleń, zakażeń, nowotworów oraz uszkodzeń i zmian pourazowych narządu ruchu: szkieletu (z wyjątkiem kości czaszki), układu więzadłowo-stawowego oraz mięśni, nerwów i naczyń.

Etymologia nazwy

Drzewko Nicolasa Andry'ego, które powszechnie używane jest jako symbol ortopedii. Grafika pochodzi z 1741 roku z książki Orthopédie, która wprowadziła termin ortopedia

Ortopedia (gr. orthos – prosty, prawidłowy[1] oraz paidia – dzieci[2]). Początkowo byli to lekarze zajmujący się "prostowaniem dzieci", leczyli skrzywienia kręgosłupa. Z czasem dziedzina została rozszerzona na cały narząd ruchu.

Historia ortopedii

W Polsce do rozwoju nowoczesnej ortopedii przyczynili się m.in. Ireneusz Wierzejewski, Adam Gruca, Wiktor Dega, Adolf Wojciechowski — autorzy licznych prac naukowych i twórcy nowych metod operacyjnych. Pierwsza klinika ortopedyczna powstała w 1923 Poznaniu, zaś Polskie Towarzystwo Ortopedyczne i Traumatologiczne założono w 1928 w Poznaniu[3].

Działy ogólne współczesnej ortopedii

  • Zmiany zwyrodnieniowe
  • Nowotwory narządu ruchu
  • Zapalenia i zakażenia kości i stawów
  • Choroby nerwowo-mięśniowe
  • Uszkodzenia nerwów obwodowych
  • Reumoortopedia
  • Jałowe martwice kości i osteochondrozy
  • Choroby metaboliczne, endokrynologiczne i uwarunkowane genetycznie
  • Zaopatrzenie ortopedyczne, protezowanie i amputacje kończyn
  • Złamania patologiczne i zmęczeniowe

Ortopedia i traumatologia regionalna

  • Kręgosłup, miednica, klatka piersiowa
  • Bark i ramię
  • Łokieć i przedramię
  • Nadgarstek i ręka
  • Biodro i udo
  • Kolano i goleń
  • Staw skokowy i stopa

Szkolenie specjalizacyjne w Polsce

W Polsce lekarz może rozpocząć szkolenie w dziedzinie ortopedii i traumatologii narządu ruchu bezpośrednio po odbyciu lekarskiego stażu podyplomowego.

Zobacz też

  • inżynieria ortopedyczna

Przypisy

  1. ↑ orto-. Słowniki PWN. [dostęp 2015-09-03].
  2. ↑ -pedia. Słowniki PWN. [dostęp 2015-09-03].
  3. ↑ Da­mian Kusz, Woj­cie­ch Mar­czyń­ski, An­drze­j No­wa­kow­ski: Historia Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. [w:] Strona internetowa PTOiTr [on-line]. ptoitr.pl. [dostęp 2016-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-31)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Andrzej Górecki: Program Specjalizacji w Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu. 2005.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Specjalności medyczne
Specjalności lekarskie
podstawowe
Specjalności lekarskie
szczegółowe
Specjalności stomatologiczne
Inne specjalności
w systemie opieki zdrowotnej

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Hip replacement Image 3684-PH.jpg
An A-P X-ray of a pelvis showing a total hip joint replacement. The right hip joint (on the left in the photograph) has been replaced. A metal prostheses is cemented in the top of the right femur and the head of the femur has been replaced by the rounded head of the prosthesis. A white plastic cup is cemented into the acetabulum to complete the two surfaces of the artificial "ball and socket" joint.

Although not the case here, hip prostheses can also be made of a ceramic material which rarely wears out during the patient's lifetime. During the operation, a bonding cement is used to fix the metal prostheses into the shaft of the femur and the plastic cup to the acetabulum (socket in the hip bone). One of the leading reasons for hip replacement is osteoarthritis of the hip joint in which virtually all of the cartilage around the top of the femur bone deteriorates due to wear over time, leaving a grinding bone-on-bone situation with the bone surfaces becoming roughened leading to pain and stiffness. Narrowing of joint space (the space between the acetabulum and the head of the femur) is also a feature of osteoarthritis. There may be other changes which are not entirely clear on this A-P X-ray, which probably should be reported together with lateral X-rays of the hips, or with modern computerised imaging techniques.

Keywords: total hip replacement, prosthesis, osteoarthritis, X-ray.
Andry tree.png
Frontispiece of Nicolas Andry de Bois-Regard, Orthopédie, 1741.