Orzacha

Orzacha
Ilustracja
Orzacha podziemna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

orzacha

Nazwa systematyczna
Arachis L.
Sp. Pl. 741. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny

Arachis hypogaea L.[3]

Kwitnąca orzacha podziemna
Strąk i nasiona orzachy podziemnej, czyli orzeszki ziemne

Orzacha (Arachis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Obejmuje 82 gatunki występujące w tropikalnej części Ameryki Południowej[4]. Ważną rośliną użytkową jest orzacha podziemna Arachis hypogaea, uprawiana dla jadalnych nasion zwanych „orzeszkami ziemnymi”. Gatunek ten jest szeroko rozprzestrzeniony na świecie[4]. W Polsce zarejestrowany został jako przejściowo dziczejący efemerofit[5].

Systematyka

Synonimy taksonom.[3]

Arachidna Boehmer in C. G. Ludwig, Mundubi Adans.

Pozycja według APweb (2001...)

Jeden z rodzajów podrodziny bobowatych właściwych Faboideae w rzędzie bobowatych Fabaceae s.l.[2] W obrębie podrodziny należy do plemienia Dalbergieae[6].

Wykaz gatunków[4]
  • Arachis appressipila Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis archeri Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis batizocoi Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis benensis Krapov., W.C.Greg. & C.E.Simpson
  • Arachis benthamii Handro
  • Arachis brevipetiolata Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis burchellii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis burkartii Handro
  • Arachis cardenasii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis chiquitana Krapov., W.C.Greg. & C.E.Simpson
  • Arachis correntina (Burkart) Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis cruziana Krapov., W.C.Greg. & C.E.Simpson
  • Arachis cryptopotamica Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis dardani Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis decora Krapov., W.C.Greg. & Valls
  • Arachis diogoi Hoehne
  • Arachis douradiana Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis duranensis Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis giacomettii Krapov., W.C.Greg., Valls & C.E.Simpson
  • Arachis glabrata Benth.
  • Arachis glandulifera Stalker
  • Arachis gracilis Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis gregoryi C.E.Simpson, Krapov. & Valls
  • Arachis guaranitica Chodat & Hassl.
  • Arachis hassleri Krapov., Valls & C.E.Simpson
  • Arachis hatschbachii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis helodes Mart. ex Krapov. & Rigoni
  • Arachis hermannii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis herzogii Krapov., W.C.Greg. & C.E.Simpson
  • Arachis hoehnei Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis hypogaea L.orzacha podziemna
  • Arachis interrupta Valls & C.E.Simpson
  • Arachis ipaensis Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis jacobinensis Valls & C.E.Simpson
  • Arachis kempff-mercadoi Krapov., W.C.Greg. & C.E.Simpson
  • Arachis krapovickasii C.E.Simpson, D.E.Williams, Valls & I.G.Vargas
  • Arachis kretschmeri Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis kuhlmannii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis lignosa (Chodat & Hassl.) Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis linearifolia Valls, Krapov. & C.E.Simpson
  • Arachis lutescens Krapov. & Rigoni
  • Arachis macedoi Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis magna Krapov., W.C.Greg. & C.E.Simpson
  • Arachis major Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis marginata Gardner
  • Arachis martii Handro
  • Arachis matiensis Krapov., W.C.Greg. & C.E.Simpson
  • Arachis microsperma Krapov., W.C.Greg. & Valls
  • Arachis monticola Krapov. & Rigoni
  • Arachis nitida Valls, Krapov. & C.E.Simpson
  • Arachis oteroi Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis palustris Krapov., W.C.Greg. & Valls
  • Arachis paraguariensis Chodat & Hassl.
  • Arachis pflugeae C.E.Simpson, Krapov. & Valls
  • Arachis pietrarellii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis pintoi Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis porphyrocalyx Valls & C.E.Simpson
  • Arachis praecox Krapov., W.C.Greg. & Valls
  • Arachis prostrata Benth.
  • Arachis pseudovillosa (Chodat & Hassl.) Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis pusilla Benth.
  • Arachis repens Handro
  • Arachis retusa Krapov., W.C.Greg. & Valls
  • Arachis rigonii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis schininii Krapov., Valls & C.E.Simpson
  • Arachis seridoensis Valls, C.E.Simpson, Krapov. & R.Veiga
  • Arachis sesquijuga Valls, L.C.Costa & Custodio
  • Arachis setinervosa Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis simpsonii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis stenophylla Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis stenosperma Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis subcoriacea Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis submarginata Valls, Krapov. & C.E.Simpson
  • Arachis trinitensis Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis triseminata Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis tuberosa Bong. ex Benth.
  • Arachis valida Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis vallsii Krapov. & W.C.Greg.
  • Arachis veigae S.H.Santana & Valls
  • Arachis villosa Benth.
  • Arachis villosulicarpa Hoehne
  • Arachis williamsii Krapov. & W.C.Greg.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-20].
  4. a b c Arachis L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-05].
  5. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  6. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].

Media użyte na tej stronie

Arachis hypogaea 003.JPG
Autor: H. Zell, Licencja: CC BY-SA 3.0
Arachis hypogaea, Fabaceae, Peanut, Groundnut, flower; Botanical Garden KIT, Karlsruhe, Germany. The dried fruits are used in homeopathy as remedy: Arachis hypogaea (Ara-h.)