Orzech szary
| ||
Systematyka[1][2] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Podkrólestwo | rośliny zielone | |
Nadgromada | rośliny telomowe | |
Gromada | rośliny naczyniowe | |
Podgromada | rośliny nasienne | |
Nadklasa | okrytonasienne | |
Klasa | Magnoliopsida | |
Nadrząd | różopodobne | |
Rząd | bukowce | |
Rodzina | orzechowate | |
Rodzaj | orzech | |
Gatunek | orzech szary | |
Nazwa systematyczna | ||
Juglans cinerea L. Syst. nat. ed. 10, 2:1273. 1759 | ||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
![]() | ||
Zasięg występowania | ||
![]() |
Orzech szary (Juglans cinerea L.) – gatunek drzewa należący do rodziny orzechowatych. Występuje naturalnie we wschodniej części Ameryki Północnej – od Minnesoty aż do Georgii[4]. W Polsce uprawiany, czasami dziczeje i uważany jest za gatunek lokalnie zadomowiony (jako kenofit)[5].
Morfologia
- Pokrój
- Pokrój jest smukły. Dorasta do 24 m wysokości[4].
- Kora: Kora ma popielatoszarą barwę. Jest podobna do kory orzecha włoskiego, lecz nieco ciemniejsza. Jest szorstka i głęboko spękana[4].
- Pędy
- Młode pędy są pokryte lepkim, długim kutnerem, który ma czerwoną barwę. Ściera się po upływie jednego roku[4].
- Pąki: Mają różowo-białą barwę[4].
- Liście
- Liście osiągają do 70 cm długości. Są złożone z 11—17 listków. Listki są cienkie, szerokie i mają jasnozieloną barwę. Młode listki są owłosione z wierzchu, lecz później stają się nagie. Od spodu są szare i gruczołowato owłosione. Ogonek liściowy również jest pokryty lepkimi i czerwonymi włoskami. Liście wydzielają silny, słodki aromat[4].
- Kwiaty
- Kwiaty zebrane są w kwiatostany zwane kotkami[4].
- Owoce
- Owocami są pestkowce, zebrane w grona składające się z 3-5 sztuk. Egzokarp pokryty jest lepkimi włoskami. Łupina jest zwykle z obu stron zaostrzona. Są jadalne. Mają słodki i maślany smak[4].
Zastosowanie
Dawniej w Ameryce Północnej liście i kora orzecha szarego były wykorzystywane jako naturalny środek przeczyszczający[4].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-08] (ang.).
- ↑ Juglans cinerea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 180. ISBN 978-83-7073-643-9.
- ↑ B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.
Media użyte na tej stronie
Autor: Steven Katovich, USDA Forest Service, Licencja: CC BY 3.0 us
Juglans cinerea, young leaves and male catkins
Autor: Modal Jig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nut on a 20-year-old tree in Nova Scotia. Bare root stock from New Brunswick.
Autor: H. Zell, Licencja: CC BY-SA 3.0
Juglans cinerea, Juglandaceae, Butternut, White Walnut, habitus; Botanical Garden KIT, Karlsruhe, Germany. The inner, fresh bark of branches, trunk and roots collected in May or June is used in homeopathy as remedy: Juglans cinerea (Jug-c.)
Autor: H. Zell, Licencja: CC BY-SA 3.0
Juglans cinerea, Juglandaceae, Butternut, White Walnut, leaves and bark; Botanical Garden KIT, Karlsruhe, Germany. The inner, fresh bark of branches, trunk and roots collected in May or June is used in homeopathy as remedy: Juglans cinerea (Jug-c.)