Orzechy (bakalie)

Orzech włoski

Orzech laskowy

Pistacje

Orzech makadamia

Migdał

Orzech ziemny

Orzechy – w sztuce kulinarnej, ogólne określenie różnych nasion lub owoców, które mają jadalne jądro zamknięte w twardej bądź kruchej skorupie czy łupinie.

Zalicza się do nich:

• orzechy włoskie, owoce drzewa o tej samej nazwie (Juglans regia). Wartość energetyczna to ok. 650 kcal w 100 g, 80 proc. kalorii pochodzi z wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Ważne składniki: białko, witaminy A, B1, B2, niacyna, E, PP, potas, żelazo, kobalt, fosfor, magnez^[1];
• orzech laskowy, owoce leszczyn (Corylus). Ważne składniki: potas, magnez, żelazo (tych pierwiastków jest więcej niż we włoskich), a także wapń, cynk, miedź, mangan^[1];
• orzeszki pistacjowe, owoce pistacji właściwej (Pistacia vera);
• orzechy makadamia, owoce drzew z rodzaju makadamia (Macadamia);
• migdały, nasiona owoców migdałowca pospolitego (Amygdalus communis);
• nerkowce (migdały indyjskie, orzechy nanerczowe), owoce nerkowca zachodniego (Anacardium occidentale);
• orzechy brazylijskie, owoce orzesznicy wyniosłej (Bertholletia excelsa);
• pekan, owoc orzesznika jadalnego (Carya illinoinensis);
• orzeszki arachidowe, zwane też orzeszkami ziemnymi albo fistaszkami, dojrzewające w ziemi strączki z nasionami orzachy podziemnej (Arachis hypogaea);
• orzeszki piniowe, nasiona sosen, w Europie najczęściej sosny pinii, w innych częściach świata także innych gatunków np. sosny koreańskiej; nasiona te rozwijają się w szyszkach.

Cechą charakterystyczną orzechów jadalnych jest wysoka zawartość tłuszczu (33,5%–60%) oraz białka (do 25%). Tłuszcze zawarte w orzechach znacząco zwiększają ich kaloryczność, ale także wartość odżywczą, bowiem są to głównie nienasycone kwasy tłuszczowe. W dietach wegetariańskich orzechy (obok soi) mogą zastąpić białko zwierzęce.

Zobacz też

• orzech – typ owocu (klasyfikacja botaniczna)
• grylaż
• krokant

Przypisy

Bibliografia

• (pod red. Aleksandra Lempki): Towaroznawstwo produktów spożywczych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• praca zbiorowa: Kucharz & gastronom: vademecum. Warszawa: Wydawnictwo Rea, 2001, s. 304–306. ISBN 83-7141-286-X.