Orzepowice

Orzepowice
Dzielnica Rybnika
Ilustracja
Medyczna Szkoła Policealna Województwa Śląskiego
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Rybnik

W granicach Rybnika

1 stycznia 1973[1]

SIMC

0942972

Zarządzający

Andrzej Kaczmarczyk

Populacja (2021)
• liczba ludności


3705[2]

Strefa numeracyjna

(+48) 032

Kod pocztowy

44-200

Tablice rejestracyjne

SR

Położenie na mapie Rybnika
Mapa konturowa Rybnika, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Orzepowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Orzepowice”
Ziemia50°07′05″N 18°31′04″E/50,118139 18,517726
Portal Polska
Kościół św. Floriana
Spiętrzona rzeka Ruda tworząca tzw. Zbiornik Orzepowicki
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Nr 3 w Orzepowicach (50°06′44,6″N 18°31′14,0″E/50,112389 18,520556)

Orzepowice (niem. Ozippowitz, Orzupowitz) - dzielnica Rybnika położona na północny zachód od centrum miasta. W granice miasta jako dzielnica weszła w 1973 roku[3]. W dzielnicy znajduje się Wojewódzki Szpital Specjalistyczny. Liczy ok. 3 500 mieszkańców.

Nazwa

Pierwotna nazwa Ożepowice pochodzi prawdopodobnie od Ożepa – jednej ze staropolskich form dzisiejszego Józefa[4]. Inną wersją powstania nazwy miejscowości (w średniowieczu nie pojawia się w nazwie miejscowości pierwsza głoska "o") jest nawiązanie do żup, z których wydobywano sól. Do dnia dzisiejszego w pobliskim lesie można znaleźć niezamarzający zimą strumyk w miejscu gdzie kiedyś miały być zlokalizowane żupy solne.

Historyczne dokumenty zanotowały obecną dzielnicę Rybnika jako osobną miejscowość w 1614 jako Ożepowice, w 1659 jako Orzupowice[5].

Historia

1 września 1939 r. Wojsko Polskie wysadziło most nad rzeką Nacyną. Podczas odbudowy polski oddział ukrywający się w okolicy zastrzelił dwóch robotników – mieszkańców wsi – zmuszonych przez Niemców do odbudowy mostu[6]. W dniu 24 stycznia 1945 w czasie przemarszu ewakuowanych więźniów obozu oświęcimskiego SS-mani zastrzelili 13 więźniów. Ich zwłoki zakopano w lesie na granicy z Jejkowicami wraz z 19 więźniami zamordowanymi w tej miejscowości[7]. Od 1945 r. Orzepowice wraz z Golejowem, Ochojcem i Wielopolem należały do gminy zbiorowej Wielopole[8]. Na przełomie lat 40. i 50. istniała gmina Orzepowice. W 1973 r. Orzepowice stały się dzielnicą Rybnika[1].

Kościół rzymskokatolicki pw. św. Floriana

W 1872 r. przystąpiono do budowy kaplicy pw. św. Floriana, którą ufundował książę z Rud. W roku 1883 ks. proboszcz Bolik poświęcił kaplicę. Od 1975 zaczęto w przydrożnej kaplice odprawiać msze święte. W roku 1986 rozpoczęto budowę kościoła. 29 kwietnia 1990 r. ks. bp Damian Zimoń dokonał konsekracji kościoła. W dniu 4 maja 2008 r. do parafii przybyły relikwie św. Floriana z krakowskiej katedry.

Szkoła podstawowa

W 1777 roku wybudowano szkołę, do której uczęszczały dzieci ze wszystkich okolicznych miejscowości. Początkowo mieściła się w budynku prywatnym (w pobliżu dzisiejszego kościoła), a następnie w budynku przedszkola (dzisiejsza Przychodnia NFZ). W 1913 r. powstała nowa szkoła. W 1980 r. zamknięto szkołę, a dzieci dalej uczyły się w Rybnickiej Kuźni (SP 15). W 1990 r. po kapitalnym remoncie ponownie otwarto szkołę pod numerem 32 i dobudowano nowoczesną salę gimnastyczną. W 2008 roku szkoła obchodziła 95-lecie istnienia. W 2012 r. połączono szkołę z przedszkolem w Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 7 i zamieniono się budynkami z Zespołem Medycznych Szkół Policealnych Województwa Śląskiego w Rybniku przy ul. Borki.

Turystyka

Dzielnica zlokalizowana jest pomiędzy dwoma rybnickimi rzekami – Rudą i Nacyną oraz Zalewem Rybnickim i zbiornikiem Orzepowice – przyległym Zalewu Rybnickiego. Przez Orzepowice biegną szlaki turystyczne i rowerowe, na przystani żeglarskiej działają kluby żeglarskie a na przyległym Zalewie Rybnickim spływy kajakowe. Do 2008 roku na ulicy Długiej rosła ok. 150-letnia topola kanadyjska o obwodzie pnia około 420 cm.

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czarny Szlak Morza Rybnickiego (22,5 km)

Demografia

RokLiczba mieszkańców
179976[9]
1855297
1861341[10]
1880399[11]
1885420
1910903
1926898
19311317[12]
19992639
20083200[13]

W dzielnicy

Boisko klubu TKKF Zuch Orzepowice

znajdują się m.in.:

  • zespół szpitalny "Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Nr 3 w Rybniku", którego budowę rozpoczęto w 1973 roku. do projektu przywrócono w latach 90., a oddano go do użytku w 2000 roku. Na jego terenie znajduje się kaplica szpitalna pw. Krzyża Świętego.
  • oczyszczalnia ścieków,
  • Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Floriana (parafia należy do dekanatu Golejów)
  • Zespół Medycznych Szkół Policealnych Województwa Śląskiego w Rybniku,
  • Szkoła Podstawowa nr 32 im. Alfreda Szklarskiego.
  • Kapliczka pw. św. Floriana przy ul. Rudzkiej
  • Na tzw. mycie została postawiona 6,5 m; czterokondygnacyjna Boża Męka z figurą Matki Boskiej Królowej Aniołów.
  • Studzienka w lesie przy ul. Borki

działają:

  • klub sportowy Zuch Orzepowice (rok założenia ok. 1920),
  • przy parafii św. Floriana działa chór "Gloria".

Transport

Przez Orzepowice biegnie droga wojewódzka nr 920 (RybnikRudy).

Znani orzepowiczanie

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. a b Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325
  2. Rybnik.eu
  3. Rybnik – serwis miejski, www.rybnik.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  4. Henryk Borek, Górny Śląsk w świetle nazw miejscowych, Instytut Śląski w Opolu, 1988
  5. Franz Idzikowski,"Geschichte Stadt udn ehemaligen Herrschaft Rybnik in Oberschlesien", Maruschke&Berendt, Breslau 1861, str. 16.
  6. Według relacji córki jednego z zabitych mężczyzn
  7. Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem Oddział Katowice i Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach Wydział Spraw Obywatelskich i Migracji, Trasy ewakuacyjne więźniów KL Auschwitz. Raport z przeglądu trasy ewakuacyjnej z Oświęcimia do Gliwic oraz z Gliwic przez Rybnik do Raciborza, Katowice, 2003
  8. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.
  9. Friedrich Albert Zimmermann, Beyträge zur Beschreibung von Schlesien, Brieg, 1784
  10. Felix Triest, Topographisches Handbuch von Oberschlesien, Breslau, 1865
  11. Ortschafts = und Entfernungs = Tabelle des Regierungsbezirk Oppeln, Oppeln, 1886
  12. Śląskie Wiadomości Statystyczne, 1937, R. 4, z. 4
  13. Procentowy udział dzielnic miasta w dochodach i wydatkach, które bezpośrednio można w nich umiejscowić, www.rybnik.pl [1]

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Rybnik Orzepowice kościół 4534.jpg
Autor: Przykuta, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Rybnik Orzepowice, kościół świętego Floriana
POL Szlak czarny.svg
Czarny szlak turystyczny.
Rybnik Herb.png
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Rybnik Zbiornik Orzepowicki 09.08.09 p.jpg
Autor: Przykuta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zbiornik Orzepowicki wOrzepowicach, dzielnicy Rybniku.
Rybnik location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Rybnik, Poland
Ta mapa of Rybnik została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Rybnik szpital wojewódzki 09.08.09 p.jpg
Autor: Przykuta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Nr 3 w Orzepowicach, dzielnicy Rybnika
Orzepowice 007.JPG
Autor: Afro fm, Licencja: CC BY-SA 3.0
Szkoła Podstawowa nr 32 im. A. Szklarskiego w Orzepowicach, dzielnicy Rybnika
Orzepowice 006.JPG
Autor: Afro fm, Licencja: CC BY-SA 3.0
Boisko klubu TKKF Zuch Orzepowice.