Osada Jana

Osada Jana
	Dzielnica Tarnowskich Gór
	; Pawilon handlowy przy ul. Słoneczników 41 w funkcjonalnym centrum dzielnicy (zdj. 2020)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	tarnogórski
Miasto	Tarnowskie Góry
Zarządzający	Stefan Wrodarczyk
Powierzchnia	0,93 km²
Populacja (31.12.2018); • liczba ludności	; 4 513
• gęstość	4852,7 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 32
Kod pocztowy	42-606
Tablice rejestracyjne	STA
	Położenie na mapie Tarnowskich Gór Osada Jana
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Osada Jana
	Położenie na mapie województwa śląskiego Osada Jana
	Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego Osada Jana
	50°26′03″N 18°52′03″E/50,434250 18,867444
	Portal Polska

Osada Jana – najmniejsza pod względem powierzchni dzielnica Tarnowskich Gór, utworzona w 1998 roku, nie stanowiąca odrębnej miejscowości^[2], otoczona z trzech stron przez dzielnicę Śródmieście-Centrum, od południa graniczy z dzielnicą Bobrowniki Śląskie-Piekary Rudne. Prawie cały obszar dzielnicy położony jest na terenie obrębu ewidencyjnego Tarnowskie Góry, jedynie trzy niewielkie skrawki przy Obwodnicy i ul. Bytomskiej należą do obrębu Bobrowniki Śląskie^[3].

Historycznie prawie cały obszar Osady Jana (z wyjątkiem Galenbergu) leżał na terytorium Bobrownik^[4].

Charakterystyka

Większą część dzielnicy stanowi budowane od 1967 roku do lat 80. XX wieku Osiedle XXV-lecia PRL, znane jako „Manhattan”^[5]. Natomiast starszą, pierwotną część Osady Jana, założonej pod koniec lat 20. XX wieku, stanowią zabudowania domów jedno- i wielorodzinnych z czworokątnym placem u zbiegu ulic Kopernika, Targowej i Stromej oraz siatką ulic, z trzech stron otaczające Park Ojców Kamilianów. Trzecia, rekreacyjna część dzielnicy, położona jest na zachód od szosy bytomskiej (ul. Bytomska), obejmując kompleks nieużytków pogórniczych z powstałym w latach 70. XX w. Parkiem Piny i dawnych pól zajętych dziś przez rozległe ogródki działkowe.

Jedynym zabytkowym obiektem istniejącym na Osadzie Jana jest budynek kościoła filialnego św. Jana Chrzciciela i św. Kamila i szpitala OO. Kamilianów z 1907 roku, należący do parafii pw. Matki Bożej Uzdrowienie Chorych.

Osada Jana jest najgęściej zaludnioną dzielnicą Tarnowskich Gór.

Nazwa

Śląska forma nazwy osady (Galenberg) jest uproszczeniem niemieckiej nazwy wzgórza Galgenberg, na którym od XVI w. znajdowała się miejska szubienica Tarnowskich Gór, a od 1907 roku stoi klasztor i szpital OO. Kamilianów, otoczony parkiem, założonym w 1910 roku. Z kolei polska nazwa Osada Jana wzięła się od pierwotnej nazwy klasztoru OO. Kamilianów – Domu św. Jana (niem. St. Johanneshaus) i późniejszego wezwania kościoła klasztornego, a zarazem istniejącej w latach 1942–2004 rzymskokatolickiej parafii św. Jana Chrzciciela i św. Kamila.

Przyroda i ochrona środowiska

Na terenie Osady Jana znajdują się dwa obszary wykazujące pewne walory przyrodnicze – Park Piny na zachodnim skraju dzielnicy oraz Park Ojców Kamilianów obok kościoła św. Jana Chrzciciela i św. Kamila.

Ciekawostki

4 sierpnia 2015 przez Osadę Jana (ulicą Bytomską) przebiegała trasa 3. etapu wyścigu kolarskiego Tour de Pologne 2015^[6],
7 i 8 września 2016 na terenie Osady Jana (pawilon przy ul. Słoneczników, garaże przy ul. Chopina i wiadukt nad koleją na Obwodnicy) został nakręcony teledysk do singla Królowa łez Agnieszki Chylińskiej. Wyreżyserował go Adam Gawenda^[7].

Herb

Według statutu dzielnicy Osada Jana do 2015 roku herbem dzielnicy był:

(...) srebrne skrzydło husarii, a pod nim skrzyżowane nawzajem młot i pyrlik w kolorze złotym, umieszczone na niebieskim polu^[8].

Przypisy

↑ Ludność miasta Tarnowskie Góry według stanu na dzień 31.12.2018r. – Biuletyn Informacji Publicznej UM w Tarnowskich Górach.
↑ Osada Jana jest tylko nazwą jednostki pomocniczej gminy i nie figuruje w żadnym wykazie urzędowych nazw miejscowości; brak jej również w Rejestrze TERYT [1].
↑ System Informacji o Terenie miasta Tarnowskie Góry [dostęp 2019-01-27] .
↑ Mapy historyczne. 1883, [w:] ORSIP – Geoportal Województwa Śląskiego [dostęp 2019-11-11] .
↑ Tarnogórski Manhattan ma 50 lat, „Gwarek”, nr 46, 21 listopada 2017 [dostęp 2019-01-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-21] .
↑ TK: Tour de Pologne 2015 w Tarnowskich Górach UTRUDNIENIA NA DROGACH. Dziennik Zachodni, 2015-07-31. [dostęp 2016-08-27]. (pol.).
↑ Tomasz Klyta: Agnieszka Chylińska „Królowa Łez”: Teledysk powstał w Tarnowskich Górach. dziennikzachodni.pl. [dostęp 2016-10-05]. (pol.).
↑ Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego; tytuł: uchwała nr VII/78/2011 Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach z dnia 16 marca 2011 r. w sprawie Statutu Dzielnicy OSADA JANA.

Bibliografia

Wojciech Węglicki: Monografia Rzymskokatolickiej Parafii pw. św. Jana Chrzciciela i św. Kamila w Tarnowskich Górach 1942–2002. Tarnowskie Góry: Epigraf S.C., 2002. ISBN 83-909658-5-2.

[usc-1] Ludność miasta Tarnowskie Góry według stanu na dzień 31.12.2018r. – Biuletyn Informacji Publicznej UM w Tarnowskich Górach.

[uwaga-2] Osada Jana jest tylko nazwą jednostki pomocniczej gminy i nie figuruje w żadnym wykazie urzędowych nazw miejscowości; brak jej również w Rejestrze TERYT [1].

[System_Informacji_o_Terenie-3] System Informacji o Terenie miasta Tarnowskie Góry [dostęp 2019-01-27] .

[4] Mapy historyczne. 1883, [w:] ORSIP – Geoportal Województwa Śląskiego [dostęp 2019-11-11] .

[_2017-5] Tarnogórski Manhattan ma 50 lat, „Gwarek”, nr 46, 21 listopada 2017 [dostęp 2019-01-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-21] .

[TK2015-6] TK: Tour de Pologne 2015 w Tarnowskich Górach UTRUDNIENIA NA DROGACH. Dziennik Zachodni, 2015-07-31. [dostęp 2016-08-27]. (pol.).

[Agnieszka_Chylińska_Królowa-7] Tomasz Klyta: Agnieszka Chylińska „Królowa Łez”: Teledysk powstał w Tarnowskich Górach. dziennikzachodni.pl. [dostęp 2016-10-05]. (pol.).

[dzienniki.slask--8] Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego; tytuł: uchwała nr VII/78/2011 Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach z dnia 16 marca 2011 r. w sprawie Statutu Dzielnicy OSADA JANA.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne