Oscar za najlepsze kostiumy

Oscar za najlepsze kostiumy (ang. Academy Award for Best Costume Design) – nagroda przyznawana kostiumografom przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej[1] od 1948. Nominacje przyznawane są przez członków Akademii zajmujących się profesjonalnie projektowaniem kostiumów. Zwycięzcy są wybierani przez wszystkich członków Akademii. W latach 1940-1966 (z krótką przerwą 1957-58) istniał podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych[2]. Kandydatem do nagrody może być tylko główny kostiumograf[3].

W latach 1948-1966 większość nagród za najlepsze kostiumy w filmach czarno-białych zostało przyznanych filmom rozgrywającym się współcześnie. Z kolei kategorię filmów barwnych zdominowały wystawne produkcje epickie, fantastyczne i muzyczne[4].

Najwięcej Oscarów za najlepsze kostiumy (8) otrzymała Edith Head, do której należy również rekord pod względem ilości nominacji w tej kategorii (35)[5]. Pięciokrotną laureatką w tej kategorii jest Irene Sharaff. Czterokrotnie zwyciężyły Milena Canonero i Colleen Atwood. Po trzy Oscary za najlepsze kostiumy otrzymali: Charles LeMaire, Dorothy Jeakins, Anthony Powell, Orry-Kelly, James Acheson i Sandy Powell[6]. Najwięcej nominacji bez otrzymania nagrody (6) zdobyła Patricia Norris.

Kilku laureatów tej nagrody zdobyło także za ten sam film Oscara za najlepszą scenografię. Byli to: Roger K. Furse, Marcel Vertès, Cecil Beaton, John Truscott i Catherine Martin, która dokonała tego wyczynu dwukrotnie[7].

Jedynym polskim akcentem tej kategorii jest trzykrotnie nominowana projektantka kostiumów Anna Biedrzycka-Sheppard, mieszkająca i pracująca w Wielkiej Brytanii.

Laureaci i nominowani

1948–1959

RokKategoriaLaureatNominowaniPrzypisy
1948
Film czarno-białyHamlet
Roger K. Furse
[8]
Film barwnyJoanna d’Arc
Dorothy Jeakins i Barbara Karinska
[8]
1949
Film czarno-białyDziedziczka
Edith Head i Gile Steele
[9]
Film barwnyPrzygody Don Juana
Marjorie Best, Leah Rhodes i Travilla
  • Mother Is a FreshmanKay Nelson
[9]
1950
Film czarno-białyWszystko o Ewie
Edith Head i Charles LeMaire
[10]
Film barwnySamson i Dalila
Edith Head, Dorothy Jeakins, Elois Jenssen, Gile Steele i Gwen Wakeling
  • Czarna różaMichael Whittaker
  • That Forsyte WomanWalter Plunkett i Valles
[10]
1951
Film czarno-białyMiejsce pod słońcem
Edith Head
[11]
Film barwnyAmerykanin w Paryżu
Orry-Kelly, Walter Plunkett i Irene Sharaff
[11]
1952
Film czarno-białyPiękny i zły
Helen Rose
[12]
Film barwnyMoulin Rouge
Marcel Vertès
[12]
1953
Film czarno-białyRzymskie wakacje
Edith Head
[13]
Film barwnyTunika
Charles LeMaire i Emile Santiago
[13]
1954
Film czarno-białySabrina
Edith Head
[14]
Film barwnyWrota piekieł
Sanzō Wada
[14]
1955
Film czarno-białyJutro będę płakać
Helen Rose
[15]
Film barwnyMiłość jest wspaniała
Charles LeMaire
[15]
1956
Film czarno-białyThe Solid Gold Cadillac
Jean Louis
[16]
Film barwnyKról i ja
Irene Sharaff
[16]

W latach 1957-58 zlikwidowano podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

RokLaureatNominowaniPrzypisy
1957Roztańczone dziewczyny
Orry-Kelly
[17]
1958Gigi
Cecil Beaton
[18]

Od 1959 przywrócono podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

RokKategoriaLaureatNominowaniPrzypisy
1959
Film czarno-białyPół żartem, pół serio
Orry-Kelly
[19]
Film barwnyBen-Hur
Elizabeth Haffenden
[19]

1960–1969

RokKategoriaLaureatNominowaniPrzypisy
1960
Film czarno-białyThe Facts of Life
Edith Head i Edward Stevenson
[20]
Film barwnySpartakus
Bill Thomas i Valles
[20]
1961
Film czarno-białySłodkie życie
Piero Gherardi
[21]
Film barwnyWest Side Story
Irene Sharaff
[21]
1962
Film czarno-białyCo się zdarzyło Baby Jane?
Norma Koch
[22]
Film barwnyWspaniały świat braci Grimm
Mary Wills
[22]
1963
Film czarno-biały
Piero Gherardi
[23]
Film barwnyKleopatra
Renie Conley, Vittorio Nino Novarese i Irene Sharaff
[23]
1964
Film czarno-białyNoc iguany
Dorothy Jeakins
[24]
Film barwnyMy Fair Lady
Cecil Beaton
[24]
1965
Film czarno-białyDarling
Julie Harris
[25]
Film barwnyDoktor Żywago
Phyllis Dalton
[25]
1966
Film czarno-białyKto się boi Virginii Woolf?
Irene Sharaff
[26]
Film barwnyOto jest głowa zdrajcy
Elizabeth Haffenden
[26]

Od 1967 ostatecznie zlikwidowano podział na osobne kategorie dla filmów czarno-białych i barwnych.

RokLaureatNominowaniPrzypisy
1967Camelot
John Truscott
[27]
1968Romeo i Julia
Danilo Donati
[28]
1969Anna tysiąca dni
Margaret Furse
[29]

1970–1979

RokLaureatNominowaniPrzypisy
1970Cromwell
Vittorio Nino Novarese
[30]
1971Mikołaj i Aleksandra
Yvonne Blake i Antonio Castillo
[31]
1972Podróże z moją ciotką
Anthony Powell
[32]
1973Żądło
Edith Head
[33]
1974Wielki Gatsby
Theoni V. Aldredge
[34]
1975Barry Lyndon
Milena Canonero i Ulla-Britt Söderlund
[35]
1976Casanova
Danilo Donati
[36]
1977Gwiezdne wojny
John Mollo
[37]
1978Śmierć na Nilu
Anthony Powell
[38]
1979Cały ten zgiełk
Albert Wolsky
[39]

1980–1989

RokZwycięzcaNominowaniPrzypisy
1980Tess
Anthony Powell
[40]
1981Rydwany ognia
Milena Canonero
[41]
1982Gandhi
Bhanu Athaiya i John Mollo
[42]
1983Fanny i Aleksander
Marik Vos-Lundh
[43]
1984Amadeus
Theodor Pištěk
[44]
1985Ran
Emi Wada
[45]
1986Pokój z widokiem
Jenny Beavan i John Bright
[46]
1987Ostatni cesarz
James Acheson
[47]
1988Niebezpieczne związki
James Acheson
[48]
1989Henryk V
Phyllis Dalton
[49]

1990–1999

RokLaureatNominowaniPrzypisy
1990Cyrano de Bergerac
Franca Squarciapino
[50]
1991Bugsy
Albert Wolsky
[51]
1992Drakula
Eiko Ishioka
[52]
1993Wiek niewinności
Gabriella Pescucci
[53]
1994Priscilla, królowa pustyni
Tim Chappel i Lizzy Gardiner
[54]
1995Czas przemian
James Acheson
[55]
1996Angielski pacjent
Ann Roth
[56]
1997Titanic
Deborah Lynn Scott
[57]
1998Zakochany Szekspir
Sandy Powell
[58]
1999Topsy-Turvy
Lindy Hemming
[59]

2000–2009

RokLaureatNominowaniPrzypisy
2000Gladiator
Janty Yates
[60]
2001Moulin Rouge!
Catherine Martin i Angus Strathie
[61]
2002Chicago
Colleen Atwood
[62]
2003Władca Pierścieni: Powrót króla
Ngila Dickson i Richard Taylor
[63]
2004Aviator
Sandy Powell
[64]
2005Wyznania gejszy
Colleen Atwood
[65]
2006Maria Antonina
Milena Canonero
[66]
2007Elizabeth: Złoty wiek
Alexandra Byrne
[67]
2008Księżna
Michael O’Connor
[68]
2009Młoda Wiktoria
Sandy Powell
[69]

2010–2019

RokLaureatNominowaniPrzypisy
2010Alicja w Krainie Czarów
- Colleen Atwood
[70]
2011Artysta
- Mark Bridges
[71]
2012Anna Karenina
- Jacqueline Durran
[72]
2013Wielki Gatsby
- Catherine Martin
[73]
2014Grand Budapest Hotel
- Milena Canonero
[74]
2015Mad Max: Na drodze gniewu
- Jenny Beavan
[75]
2016Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć
- Colleen Atwood
[76]
2017Nić widmo
- Mark Bridges
[77]
2018Czarna Pantera
- Ruth E. Carter
[78]
2019Małe kobietki
- Jacqueline Durran
[79]

2020–2029

RokLaureatNominowaniPrzypisy
2020Ma Rainey: Matka bluesa
- Ann Roth
[80]
2021Cruella
- Jenny Beavan
[81]


Wielokrotnie nominowani

Poniższa lista obejmuje kostiumografów, którzy zdobyli więcej niż jedną nominację do Oscara w tej kategorii (stan na grudzień 2021). Lista sortowana jest według całkowitej liczby nagród (I kolumna), całkowitej liczby nominacji z jedną nagrodą (II kolumna) oraz całkowitej liczby nominacji bez nagrody (III kolumna). Nominacje podane są w nawiasach. W przypadku identycznej liczby nominacji osoby nominowane ułożone są w kolejności alfabetycznej.

Przypisy

  1. Zasada pierwsza: Definicje Nagrody. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 23 sierpnia 2011. [dostęp 2013-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 sierpnia 2011)].
  2. The 40th Academy Awards (1968). Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 4 września 2011.
  3. Artykuł dziesiąty: Zasady specjalne dla Nagrody za najlepsze kostiumy. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 23 sierpnia 2011.
  4. Motion Picture Academy Awards – Costume Design. Costume Designers Guild, 23 sierpnia 2011. [dostęp 2013-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 stycznia 2011)].
  5. 1999 Hall of Fame – Edith Head (1903-1981). Costume Designers Guild, 23 sierpnia 2011. [dostęp 2013-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 czerwca 2011)].
  6. Andrew Gumbel, Helen Pidd. More Oscars than Brando! Brit scoops Best Costume Design (again). „The Guardian”, 23 sierpnia 2011. 
  7. Catherine Martin wins two Oscars for The Great Gatsby, makes history for most Academy Awards by an Australian (ang.). ABC News. [dostęp 2018-12-29].
  8. a b The 21st Academy Awards (1949) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  9. a b The 22nd Academy Awards (1950) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  10. a b The 23rd Academy Awards (1951) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  11. a b The 24th Academy Awards (1952) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  12. a b The 25th Academy Awards (1953) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  13. a b The 26th Academy Awards (1954) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  14. a b The 27th Academy Awards (1955) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  15. a b The 28th Academy Awards (1956) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  16. a b The 29th Academy Awards (1957) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  17. The 30th Academy Awards (1958) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  18. The 31st Academy Awards (1959) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  19. a b The 32nd Academy Awards (1960) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  20. a b The 33rd Academy Awards (1961) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  21. a b The 34th Academy Awards (1962) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  22. a b The 35th Academy Awards (1963) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  23. a b The 36th Academy Awards (1964) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  24. a b The 37th Academy Awards (1965) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  25. a b The 38th Academy Awards (1966) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  26. a b The 39th Academy Awards (1967) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  27. The 40th Academy Awards (1968) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  28. The 41st Academy Awards (1969) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  29. The 42nd Academy Awards (1970) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  30. The 43rd Academy Awards (1971) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  31. The 44th Academy Awards (1972) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  32. The 45th Academy Awards (1973) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  33. The 46th Academy Awards (1974) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  34. The 47th Academy Awards (1975) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  35. The 48th Academy Awards (1976) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  36. The 49th Academy Awards (1977) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  37. The 50th Academy Awards (1978) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  38. The 51st Academy Awards (1979) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  39. The 52nd Academy Awards (1980) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  40. The 53rd Academy Awards (1981) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  41. The 54th Academy Awards (1982) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  42. The 55th Academy Awards (1983) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  43. The 56th Academy Awards (1984) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  44. The 57th Academy Awards (1985) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  45. The 58th Academy Awards (1986) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  46. The 59th Academy Awards (1987) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  47. The 60th Academy Awards (1988) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  48. The 61st Academy Awards (1989) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  49. The 62nd Academy Awards (1990) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  50. The 63rd Academy Awards (1991) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  51. The 64th Academy Awards (1992) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  52. The 65th Academy Awards (1993) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  53. The 66th Academy Awards (1994) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  54. The 67th Academy Awards (1995) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  55. The 68th Academy Awards (1996) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  56. The 69th Academy Awards (1997) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  57. The 70th Academy Awards (1998) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  58. The 71st Academy Awards (1999) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  59. The 72nd Academy Awards (2000) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  60. The 73rd Academy Awards (2001) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  61. The 74th Academy Awards (2002) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  62. The 75th Academy Awards (2003) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  63. The 76th Academy Awards (2004) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  64. The 77th Academy Awards (2005) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  65. The 78th Academy Awards (2006) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  66. The 79th Academy Awards (2007) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  67. The 80th Academy Awards (2008) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  68. The 81st Academy Awards (2009) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  69. The 82nd Academy Awards (2010) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  70. The 83rd Academy Awards (2011) Nominees and Winners. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 sierpnia 2011.
  71. Oscar Nominations 2012. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 27 stycznia 2012.
  72. 2013 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 10 stycznia 2012.
  73. 2014 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 10 stycznia 2013.
  74. 2015 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 10 stycznia 2014.
  75. 2016 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 1 czerwca 2017.
  76. 2017 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 1 czerwca 2017.
  77. 2018 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 13.03.2018.
  78. 2019 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 11.02.2020.
  79. 2020 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, 03.03.2019.
  80. 2021 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej. [dostęp 2021-12-28].
  81. 2022 Oscar Nominees. Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej. [dostęp 2022-08-07].

Linki zewnętrzne