Osięciny

Artykuł52°37'44"N, 18°43'20"E
- błąd38 m
WD52°38'N, 18°43'E
- błąd2290 m
Odległość655 m
Osięciny
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Opieki Matki Bożej
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
Powiatradziejowski
GminaOsięciny
Liczba ludności (III 2011)2925[1]
Strefa numeracyjna054
Kod pocztowy88-220[2]
Tablice rejestracyjneCRA
SIMC0867087
Położenie na mapie gminy Osięciny
Mapa konturowa gminy Osięciny, w centrum znajduje się punkt z opisem „Osięciny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie powiatu radziejowskiego
Mapa konturowa powiatu radziejowskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Osięciny”
Ziemia52°37′44″N 18°43′20″E/52,628889 18,722222
Strona internetowa

Osięcinywieś (dawne miasto) w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, na Kujawach, powiecie radziejowskim, w gminie Osięciny[3][4]. Siedziba gminy Osięciny.

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Osięciny[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
0867093Karolinczęść wsi
1067213Osięciny-Probostwoczęść wsi
1067220Osięciny-Wieśczęść wsi
0867101Zagajczęść wsi

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 2925 mieszkańców[1]. Jest największą miejscowością gminy Osięciny.

Prawa miejskie

Osięciny uzyskały lokację miejską w 1824 roku, zdegradowane w 1870 roku[5].

W 1824 r. Osięciny na krótko uzyskały prawa miejskie, które utraciły w 1870 r. w wyniku represji po powstaniu styczniowym.

Właściciel

Właścicielem Osięcin w roku 1888, jak podaje spis majętności powiatu włocławskiego, był Józef hrabia Skarbek[6].

Żydzi

W 1921 r. w mieście (jid. ‏Ort Tora‎) mieszkało 436 Żydów, którzy przybyli z Holandii i Niemiec i zajmowali się złotnictwem i przepisywaniem fragmentów Tory do mezuz. Mieli bożnicę z krytą blachą, cheder, mykwę, jesziwę, kasę chorych, bibliotekę, koło teatralne; należeli do organizacji: Agudas Szlojmej Emunej Jisroel (jid. ‏ Związek Prawdziwie Wiernych Izraela‎), Bedar, lewicowego związku syjonistycznego. Mieszkańcami byli: Yitzhak Poznański i jego ojciec Gershon Poznański z linii Sochaczewerów, główny rabin Osięcin, spokrewnieni z Izraelem, którego dziadek pochodził z oddalonych ok. 30 km Kowal. 16 kwietnia 1942 r. osięcińscy Żydzi zostali zapędzeni do kościoła parafialnego i wywiezieni ciężarówkami (mobilnymi komorami gazowymi) do oddalonego o 60 km obozu zagłady SS-Sonderkommando Kulmhof[7].

II wojna światowa

We wrześniu 1939 roku mieścił się w Osięcinach punkt opatrunkowy, gdzie przywożono rannych żołnierzy niemieckich spod Włocławka. W roku 1945 w pobliskim lesie żołnierze radzieccy rozstrzelali według jednego świadka około 100 jeńców niemieckich, nie odnaleziono jednak ich ciał[8].

Obiekty zabytkowe

Zachował się układ urbanistyczny miasteczka z dużym rynkiem oraz rozplanowaniem zabudowy charakterystycznym dla okresu powstania miejscowości. Do obiektów zabytkowych znajdujących się w rejestrze zabytków zaliczany jest:

  • neogotycki kościół parafialny z lat 1845-1855, zaprojektowany przez Henryka Marconiego, wraz z cmentarzem i ogrodzeniem
  • zespół dworski (klasycystyczny dwór zwany pałacem Skarbków, park oraz folwark) z przełomu XVIII i XIX wieku[9].

inne:

  • bożnica, obecnie obiekt handlowy
  • cmentarz żydowski
  • kilka domów z przełomu XVIII i XIX wieku.

Patroni gminy

W lutym 2007 roku błogosławieni księża męczennicy czasów II wojny światowej Wincenty Matuszewski i Józef Kurzawa zostali ogłoszeni patronami gminy Osięciny.

Pierwsze wzmianki

Według znalezionych źródeł Osięciny istnieją od około 700 lat.

Związani z Osięcinami

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 878 [dostęp 2020-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. a b GUS. Rejestr TERYT
  5. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 58-59.
  6. Borucki ↓, s. 359.
  7. "Zrobiłoby się remont, ale jak Żydzi przyjdą i zechcą odebrać? Wtedy papier na nic". Mienie pożydowskie w Polsce
  8. Instytut Pamięci Narodowej, Oddziałowa Komisja w Gdańsku. [dostęp 2015-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-02)].
  9. Rejestr zabytków - woj. kujawsko-pomorskie

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Zespół kościoła par.p.w. Opieki MB w Osięcinach2 N. Chylińska.JPG
Autor: N. Chylińska, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Osięciny - zespół kościoła parafialnego p.w. Opieki MB, poł. XIX: kościół (zabytek nr A/703/1-3)
Radziejów County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Radziejów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.74 N
  • S: 52.41 N
  • W: 18.35 E
  • E: 18.85 E
Osięciny (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Osięciny, Polska