Osiedle Jagiellońskie (Kraków)

Osiedle Jagiellońskie
Ilustracja
Wieżowce „punktowce” na osiedlu - widok od strony ulicy Obrońców Krzyża
Państwo

 Polska

Miasto

Kraków

Dzielnica

XVI Bieńczyce

Data budowy

1963–1968

Architekt

Jadwiga Guzicka z zespołem

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Jagiellońskie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Jagiellońskie”
Ziemia50°05′15,8″N 20°01′31,2″E/50,087722 20,025333

Osiedle Jagiellońskie – osiedle w Krakowie wchodzące w skład Dzielnicy XVI Bieńczyce, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy.

Historia

Osiedle Jagiellońskie stanowi część Bieńczyc Nowych – założenia architektoniczno-urbanistycznego, w zamierzeniu stanowiącego rozbudowę dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. W 1959 roku w wyniku konkursu na projekt założenia wybrano koncepcję autorstwa warszawskiej architekt Jadwigi Guzickiej z zespołem w którym za projekt urbanistyczny odpowiadali Anna Basista i Jan Lewandowski, a za architekturę budynków Kazimierz Chodorowski, Stefan Golonka oraz konstruktor dr inż. Tadeusz Kantarek[1][2][3]. Całe założenie było projektowane dla ok. 30 tys. mieszkańców – ok. 5,5 tys. na jednym osiedlu[1]. Cechuje je luźna zabudowa budynkami wolnostojącymi z przeważającą zabudową 5- i 11-kondygnacyjną. Główną osią zespołu urbanistycznego jest park Planty Bieńczyckie, wzorowane na Plantach Krakowskich, który spaja osiedla wchodzące w skład zespołu w jedną urbanistyczną całość. Wzdłuż parkowej osi zaplanowano obiekty użyteczności publicznej – szkoły, przedszkola, domy handlowe, domy kultury, biblioteki[1][3]. Oprócz Osiedla Jagiellońskiego w skład Bieńczyc Nowych wchodzą jeszcze osiedla Strusia, Kalinowe, Na Lotnisku, Wysokie, Kazimierzowskie, Przy Arce, Niepodległości, Albertyńskie oraz Złotej Jesieni[1][3]. Realizacja zespołu urbanistycznego odbyła się w latach 1962–1979[3].

Usytuowanie i rozplanowanie

Za granice osiedla można uznać: od południowego zachodu – Planty Bieńczyckie, od południowego wschodu – ulica Szajnowicza-Iwanowa, od północy i wschodu – ulica Obrońców Krzyża oraz od zachodu – ulica Broniewskiego.

Osiedle składa się z piętnastu bloków czteropiętrowych, zrealizowanych w pierwszym etapie budowy osiedla w I połowie lat 60. XX wieku[4]. W późniejszym czasie, we wschodniej części osiedla, od strony dzisiejszej ulicy Obrońców Krzyża zrealizowano zespół pięciu jedenastopiętrowych wieżowców tzw. „punktowców” oraz od strony Plant Bieńczyckich zespół czterech czteropiętrowych, jednoklatkowych bloków tzw. „puchatków”. Na osiedlu oprócz tego znajdują się liczne pawilony handlowe, usytuowane głównie w północnej i południowo-wschodniej części osiedla w pobliżu ulicy Obrońców Krzyża, trzy szkoły: Szkoła Podstawowa nr 86 im. Powstańców Śląskich, Szkoła Podstawowa nr 101 im. Hansa Christiana Andersena oraz Liceum Ogólnokształcące Sióstr Salezjanek im. św. Dominika Savio, a także dwa przedszkola: Przedszkole Samorządowe nr 113 oraz Przedszkole Samorządowe nr 116. W zachodniej części osiedla przy ulicy Broniewskiego znajduje się również Przychodnia NZOZ „Jagiellońskie Centrum Medyczne”.

Galeria

Przypisy

  1. a b c d Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 107, 110. ISBN 978-83-948244-3-3.
  2. Bieńczyce - założenie urbanistyczne. W: Krakowski Szlak Modernizmu [on-line]. [dostęp 2019-06-28].
  3. a b c d Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. W: Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków [on-line]. [dostęp 2020-05-02].
  4. Ortofotomapa 1965. W: juvenia.info [on-line]. [dostęp 2020-05-02].

Media użyte na tej stronie

Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
SzkołaPodstawowaNr101-OsiedleJagiellońskie9-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Szkoła Podstawowa nr 101 w Krakowie na osiedlu Jagiellońskim 9. Widok od południa, od strony Plant Bieńczyckich.
OsiedleJagiellońskie-BlokiCzteropiętrowe24,25-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Osiedle Jagiellońskie w Krakowie, w Dzielnicy XVI Bieńczyce. Wnętrze osiedla, bloki czteropiętrowe 24 i 25, widok na południe.
OsiedleJagiellońskie-Blok3-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Osiedle Jagiellońskie w Krakowie. Wnętrze osiedla, blok 3, widok na wschód.
UlicaAnnyJagiellonki-OsiedleJagiellońskie-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Osiedle Jagiellońskie w Krakowie. Zabudowa bloków czteropiętrowych na osiedlu przy ul. Anny Jagiellonki. 2019
OsiedleJagiellońskie-WidokOdPołudniowegoWschodu-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Osiedle Jagiellońskie w Krakowie. Widok wieżowców na osiedlu od południowego wschodu, od strony ul. Obrońców Krzyża. 2019
OsiedleJagiellońskie-WnętrzeOsiedla-Blok24-Bieńczyce-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Osiedle Jagiellońskie w Krakowie, w Dzielnicy XVI Bieńczyce. Wnętrze osiedla, blok 24, widok od południa.