Osiedle Robotnicze w Krakowie
Osiedle Robotnicze, bloki przy ul. Praskiej 57 i 59 | |
Państwo | |
---|---|
Miasto | |
Dzielnica | |
Data budowy | 1935–lata 50. XX wieku |
Architekt | Stefan Piwowarczyk |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°02′44,5″N 19°54′32,0″E/50,045694 19,908889 |
Osiedle Robotnicze w Krakowie – osiedle domów robotniczych przy ulicy Praskiej (w okresie budowy nosiła nazwę ul. Czarodziejskiej[1]) w Krakowie, w dzielnicy VIII Dębniki.
Osiedle powstało z inicjatywy Towarzystwa Osiedli Robotniczych i miało przeciwdziałać brakowi mieszkań dla robotników[2]. Część z mieszkań przekazano bezpłatnie robotnikom powyżej 50. roku życia zasłużonym w bojach o niepodległość kraju [2].
Oryginalny projekt Stefana Piwowarczyka (a nie jak niektórzy uważają Fryderyka Tadaniera, który pełnił obowiązki kierownika budowy[3]) przewidywał powstanie czternastu jednopiętrowych bloków[2]. Osiedle miało realizować program existenzminimum, czyli zapewnienia podstawowych potrzeb mieszkaniowych. Mieszkania miały powierzchnię 36 m2, a w ich skład wchodziły pokój, kuchnia, przedpokój i łazienka[3].
Budowę osiedla rozpoczęto w kwietniu 1935 w zachodniej części ówczesnej XI dzielnicy Dębniki, w pobliżu Wisły, jednak w oddaleniu od istniejącej zabudowy[3][1]. Początkowo prace postępowały w dużym tempie, bo pierwsze 2 bloki oddano do użytku już w listopadzie tego samego roku[3]. Budowę wstrzymano w 1938 ze względu na brak funduszy[2]. W tym okresie powstało osiem budynków po nieparzystej stronie ulicy oraz dwa budynki po stronie parzystej[3][4]. Na początku lat 1950. wszystkie bloki nadbudowano o jedno piętro oraz dobudowano trzy budynki i szkołę dopełniając pierwotny projekt osiedla, ingerując jednak w oryginalne bryły budynków[2].
Przed wojną w ramach osiedla powstał również budynek Domu Społecznego (obecnie Dębnicki Ośrodek Kultury „Tęcza” oraz siedziba Rady Dzielnicy VIII Dębniki) z salą widowiskową, przedszkolem, biblioteką i sklepami. Stanowi on przykład architektury funkcjonalistycznej[2].
Zobacz też
- osiedle Modrzejówka – osiedle robotnicze z przełomu XIX i XX wieku
Pozostałe osiedla międzywojennego Krakowa:
Linki zewnętrzne
- Historia Osiedla Robotniczego na stronie internetowej Dzielnicy VIII Dębniki
- Uroczystość poświęcenia osiedla robotniczego na krakowskich Dębnikach w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego
Przypisy
- ↑ a b Plan miasta Krakowa. 1937. [dostęp 2015-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Krzysztof Jakubowski: Kraków na starych widokówkach. Osiedle robotnicze. Gazeta Wyborcza, 2012. [dostęp 2015-09-01]. (pol.).
- ↑ a b c d e Barbara Zbroja: Architektura międzywojennego Krakowa 1918-1939. Kraków: Wysoki Zamek, 2013, s. 320. ISBN 978-83-936117-7-5.
- ↑ Szczegółowy plan Krakowa z przyległymi gminami. 1947. [dostęp 2015-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-02)]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Slawojar, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ośrodek Kultury Tęcza (dawny Dom Społeczny), Osiedle Robotnicze, Kraków, ul. Praska 52
Autor: Slawojar, Licencja: CC BY-SA 4.0
Osiedle Robotnicze, Kraków, ul. Praska 51, 53 i 55
Autor: Slawojar, Licencja: CC BY-SA 4.0
Osiedle Robotnicze, Kraków, ul. Praska 57 i 59
Autor: Slawojar, Licencja: CC BY-SA 4.0
Osiedle Robotnicze, Kraków, ul. Praska 54