Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki (Poznań)

Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki
Ilustracja
Widok ogólny osiedla od strony ul. Grochowskiej i Marcelińskiej
Państwo

 Polska

Miasto

Poznań

Dzielnica

Osiedle Grunwald Północ

Data budowy

19581970

Architekt

Mirosława Dworzańska, Bogdan Celichowski, Włodzimierz Wojciechowski, Zdzisław Podoski

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki”
Ziemia52°23′08,4″N 16°51′50,7″E/52,385667 16,864083

Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki (dawniej Osiedle im. Karola Świerczewskiego[1] i Osiedle Grunwald[2]) – osiedle mieszkaniowe w Poznaniu i jednocześnie obszar Systemu Informacji Miejskiej[3] położony na osiedlu samorządowym Grunwald Północ na Grunwaldzie. Było to pierwsze wielkie osiedle w Poznaniu[4].

Granice

Wedle Systemu Informacji Miejskiej jednostka obszarowa Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki mieści się w granicach:

  • od wschodu: ulicą Grochowską,
  • od południa: ulicą Marcelińską,
  • od zachodu: ulicą Bułgarską,
  • od północy: ulicą Bukowską[3].

Charakterystyka i obiekty

Zdjęcie satelitarne bloków budowanych na Grunwaldzie (1965)

Jest osiedlem bloków wielorodzinnych zbudowanych w latach 1958-1970[5], pomiędzy ul. Bukowską (na północy), ul. Grochowską (na wschodzie), ul. Marcelińską (na południu) i ul. Bułgarską (na zachodzie), według projektu Mirosławy Dworzańskiej, Bogdana Celichowskiego, Włodzimierza Wojciechowskiego, Zdzisława Podoskiego[6] i Wojciecha Kasprzyckiego na 1700 mieszkań[2]. Potocznie za Osiedle to uważa się wszystkie bloki w tym rejonie, łącznie z tymi na wschód od ul. Grochowskiej.

Osiedle, jako jednostka pomocnicza samorządu terytorialnego, powstało 28 września 1993[7]. Ma powierzchnię 1,2 km², a zamieszkuje na nim około 12000 mieszkańców. Zabudowę stanowią przede wszystkim kilkupiętrowe bloki z lat 60. XX wieku, uzupełnione funkcją handlową i usługową. Oprócz tego na tym terenie znajduje się Kościół św. Jerzego. Od strony ul. Grochowskiej do 2009 stał także oryginalny pomnik Karola Świerczewskiego w formie kilkunastometrowego bagnetu, wbitego w ziemię (towarzyszyły mu także mniejsze bryły w sąsiedztwie). Zburzono go w atmosferze kontrowersji – protestował m.in. Obywatelski Ruch Walter. Pomnik powstał w 1975 i był dziełem Ryszarda Skupina i Anny Krzymańskiej.

Dominantę zespołu stanowi budynek dwunastokondygnacyjny przy ulicy Grochowskiej 49a (obecnie rejon Kasztelanowa) wykonany z tzw. cegły żerańskiej (ściennych elementów betonowych o wysokości jednej kondygnacji) na szkielecie żelbetowym. W pierwszych dwóch budynkach niskich (dawne os. Grunwald) zastosowano eksperymentalną warstwę ocieplającą z betonu komórkowego i supremy (płyt cementowo-wiórowych)[2].

W rejonie osiedla, przed jego budową, znajdowały się ogrody działkowe o nazwie Przyroda, a zamieszkałe w części przez osoby, które ówczesna władza określała mianem marginesu społecznego. Oczyszczanie terenów, wyburzanie slumsów i wysiedlenie ludności odbyło się w atmosferze protestu, przy użyciu siły i z pomocą oddziałów milicyjnych. Początkowo planowano wznieść wszystkie budynki w technologii cegły żerańskiej, jednak ostatecznie zdecydowano się na wielką płytę, co było decyzją polityczną, inspirowaną przez prof. Bohdana Lewickiego, propagatora rozwiązań radzieckich w polskim budownictwie mieszkaniowym[8].

Oświata

Na osiedlu działają dwie szkoły podstawowe: szkoła podstawowa nr 88 im. Poznańskich Koziołków na ulicy Swoboda 53[9] i szkoła podstawowa nr 91 im. J. Wybickiego przy ulicy Promyk 4[10].

Komunikacja

Dojazd na osiedle zapewniają autobusy linii 145, 148, 150, 159, 163, 169, 177, 182, 191, 729 i linie nocne 240 i 242.

Zobacz też

Pomnik Pomordowanych Policjantów II RP Województwa Poznańskiego znajdujący się przy kościele pw. świętego Jerzego (2019)

Przypisy

  1. Stanisław Pogórski: O nowym osiedlu mieszkaniowym przy ulicy Grunwaldzkiej w: Kronika Miasta Poznania 1-2/1957 s. 34
  2. a b c Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, Henryk Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 110, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842.
  3. a b https://web.archive.org/web/20170922004858/http://zdm.poznan.pl/content/pliki/mapa_jed_obsz.jpg Mapa jednostek obszarowych Systemu Informacji Miejskiej
  4. Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, Henryk Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 112, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842.
  5. Piotr Marciniak, Doświadczenia modernizmu. Architektura i urbanistyka Poznania w czasach PRL, Piotr Chojnacki, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2010, s. 100, ISBN 978-83-7503-113-3, OCLC 750779978.
  6. Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, Henryk Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 340, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842.
  7. Uchwała nr XC/521/93 Rady Miejskiej Poznania z dnia 28 września 1993 r. w sprawie powołania Osiedla Księdza Jerzego Popiełuszki
  8. Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, Henryk Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 113-114, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842.
  9. Szkoła Podstawowa nr 88 im. Poznańskich Koziołków [dostęp 2018-08-23] (pol.).
  10. Szkoła Podstawowa nr 91 im. Józefa Wybickiego [dostęp 2018-08-23] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Popieluszki District Poznan.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Os. Popiełuszki w Poznaniu.
Poznań - osiedla na Grunwaldzie - Szpitalna - 1965-08-23.png
Budowa osiedli i bloków na poznańskim Grunwaldzie, w osi ulicy Grochowskiej, sfotografowana przez amerykańskiego satelitę wywiadowczego KH-4A 1023, 23 sierpnia 1965 r.
Police Monument in Poznan (II RP).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Pomordowanych Policjantów II RP Województwa Poznańskiego. Poznań, ul. Świt, przy kościele.