Osiek Wielki (województwo wielkopolskie)

Artykuł52°14′46″N 18°37′12″E
- błąd38 m
WD52°14'46"N, 18°37'12"E, 52°14'46"N, 18°37'4"E
- błąd38 m
Odległość0 m
Osiek Wielki
wieś
Ilustracja
Kościół św. Bartłomieja
Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
Powiatkolski
GminaOsiek Mały
Liczba ludności (2009)800
Strefa numeracyjna63
Kod pocztowy62-600
Tablice rejestracyjnePKL
SIMC0291115
Położenie na mapie gminy Osiek Mały
Mapa konturowa gminy Osiek Mały, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Osiek Wielki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Osiek Wielki”
Położenie na mapie powiatu kolskiego
Mapa konturowa powiatu kolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Osiek Wielki”
Ziemia52°14′46″N 18°37′12″E/52,246111 18,620000

Osiek Wielkiwieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim, w gminie Osiek Mały.

Wieś królewska należąca do starostwa kolskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie konińskim województwa kaliskiego[1]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie konińskim.

Wieś położona 3 km na północ od Koła przy drodze lokalnej do Sompolna.

Historia

Dokument lokujący wieś na prawie magdeburskim wystawił 27 lutego 1330 Jarand herbu Pomian[2]. Zasadźcą wsi był Stanisław, w zamian za dokonanie lokacji wsi otrzymał trzecią cześć opłat z kar sądowych oraz sześć łanów wolnych pod podatków i prawo do prowadzenia karczmy[3]. Mieszkańcy Osieka otrzymali zwolnenie od podatków na okres 12 lat[3].

W 1345 wieś była już własnością kościelną. W 1471 starosta kolski Jan Hińcza z Rogowa wykupił wójtostwo wsi i darował władzom miasta Koła. Nie wiadomo w jakich okolicznościach to nastąpiło, ale w 1476 roku Osiek wchodził w skład starostwa kolskiego (tenuty kolskiej)[4].

Od XVI wieku Osiek Wielki był jedną z największych i najbardziej dochodowych wsi w okolicach Koła[5].

Na początku XIX wieku powstała we wsi szkoła elementarna[6]. W 1827 w Osieku Wielkim mieszkało 646 osób i była to największa wieś na terenie dzisiejszej gminy Osiek Mały[7].

Kościół

W Osieku Wielkim pierwszy kościół parafialny, drewniany pod wezwaniem św. Mikołaja istniał już w 1345 roku, drugi także drewniany, pod wezwaniem św. Bartłomieja Apostoła zbudowano w XVI wieku. Częściowo odbudowywano w 1803 roku. Obecny, wzniesiony na miejscu dawnego w 1890 roku, konsekrowany w 1905 roku. Styl neogotycki. Kościół posiada bogatą polichromię, zabytkowy rzeźbiony konfesjonał z 1902 roku, chrzcielnicę z piaskowca z okresu baroku. Ołtarz główny z obrazem patrona zasłaniany obrazem Serca Jezusowego. Odpusty w Osieku Wielkim odbywają w niedzielę po uroczystościach św.Bartłomieja (24 sierpnia). Obecnym proboszczem parafii Osiek Wielki jest ks. Eugeniusz Pasternak.

Na cmentarzu mogiła lotnika polskiego por. Góreckiego oraz żołnierza radzieckiego, zastrzelonych w okolicy Osieka Wielkiego.

OSP

We wsi działa również jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, przy której działa orkiestra dęta pod przewodnictwem Adama Kołodziejczaka. Straż założono w roku 1911 staraniom ówczesnego proboszcza parafii osieckiej oraz gminnego naczelnika. Jak i Jana Urbańskiego rolnika darczyńcy gruntu pod budowę budynku OSP. Kilka lat później założono orkiestrę dętą staraniem tamtejszego organisty. W roku 1986 OSP obchodziła 75-lecie swojej działalności w Osieku Wielkim. Przy straży działa także ludowy zespół "Osieczanki".

Sport

W miejscowości działa klub piłkarski GKS Osiek Wielki.

Zobacz też

  • Osiek Mały

Przypisy

  1. Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 243.
  2. Osiek Mały – dzieje gminy, s. 22.
  3. a b Osiek Mały – dzieje gminy, s. 24.
  4. Osiek Mały – dzieje gminy, s. 19.
  5. Osiek Mały – dzieje gminy, s. 26-31.
  6. Osiek Mały – dzieje gminy, s. 108.
  7. Osiek Mały – dzieje gminy, s. 93.

Bibliografia

  • Krzysztof Witkowski (red.), Osiek Mały – dzieje gminy, Piotr Gołdyn, Bartłomiej Grzanka, Krzysztof Witkowski, Osiek Mały: Gmina Osiek Mały, 2014, ISBN 978-83-61240-95-2.
  • Piotr Maluśkiewicz, Ziemia konińska – przewodnik turystyczny, Konin: „Apeks”, 1997, ISBN 83-86139-28-5, OCLC 750945451.
  • Andrzej Czesław Nowak, Koło, Kłodawa, Uniejów, Dąbie, Przedecz oraz okolice – przewodnik turystyczny, Poznań: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1987, ISBN 83-85034-05-6, OCLC 69476907.

Media użyte na tej stronie

Osiek Mały (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Osiek Mały, Polska
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Powiat kolski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu kolskiego, Polska
Osiek Wielki.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0