Osieki Lęborskie

Osieki Lęborskie

osada
Fragment miejscowości
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	wejherowski
Gmina	Choczewo
Sołectwo	Kierzkowo
Wysokość	74,6 m n.p.m.
Liczba ludności (2009-12-31)	267[1][2]
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	84-210
Tablice rejestracyjne	GWE
SIMC	0160420
Położenie na mapie gminy Choczewo Osieki Lęborskie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Osieki Lęborskie
Położenie na mapie województwa pomorskiego Osieki Lęborskie
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego Osieki Lęborskie
54°46′16″N 17°53′39″E/54,771111 17,894167

Osieki Lęborskie^[3][4] (nazwa oboczna Osieki^[3][4]; kaszb. Lãbòrsczé Òséki) – stara osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo na obszarze Pobrzeża Kaszubskiego. Osada jest częścią składową sołectwa Kierzkowo. Osieki Lęborskie leżą w pobliżu trasy linii kolejowej Wejherowo-Choczewo-Lębork (od kilkunastu lat zawieszonej).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Inne miejscowości o nazwie zbliżonej: Osieki, Osieki Słupskie, Osiek.

Demografia

Współczesna struktura demograficzna osady Osieki Lęborskie na podstawie danych z lat 1995-2009 według roczników GUS-u, z prezentacją danych z 2002 roku^[2]:

Tabela 1.1 Poziom populacji osady w przedziałach wiekowych^[2]

WYSZCZEGÓLNIENIE					J. m.	POPULACJA MIESZKAŃCÓW (w przedziałach wiekowych w 2002 roku)
						OGÓŁEM	0-9	10-19	20-29	30-39	40-49	50-59	60-69	70-79	80 +
I.	OGÓŁEM				os.	255	45	57	29	37	45	22	9	8	3
	—	odsetek			%	100	17,6	22,3	11,4	14,5	17,6	8,6	3,6	3,2	1,2
	1.	WEDŁUG PŁCI
		A.	Mężczyzn		os.	130	21	32	14	16	27	12	6	2	—
			—	odsetek	%	51	8,2	12,5	5,5	6,3	10,6	4,7	2,4	0,8	—
		B.	Kobiet		os.	125	24	25	15	21	18	10	3	6	3
			—	odsetek	%	49	9,4	9,8	5,9	8,2	7	3,9	1,2	2,4	1,2

Rysunek 1.1 Piramida populacji — struktura płci i wieku osady^[2]

Tabela 1.2 Poziom populacji osady w grupach wiekowych^[2]

WYSZCZEGÓLNIENIE						J. m.	POPULACJA MIESZKAŃCÓW (w grupach wiekowych w 2002 roku)
							OGÓŁEM	Mężczyzn	Kobiet
I.	OGÓŁEM					os.	255	130	125
	—	odsetek				%	100	51	49
	1.	W WIEKU
		A.	Przedprodukcyjnym			os.	91	46	45
			—	odsetek		%	35,6	18	17,6
		B.	Produkcyjnym			os.	149	81	68
			—	odsetek		%	58,5	31,8	26,7
			a.	mobilnym		os.	107	56	51
				—	odsetek	%	42	22	20
			b.	niemobilnym		os.	42	25	17
				—	odsetek	%	16,5	9,8	6,7
		C.	Poprodukcyjnym			os.	15	3	12
			—	odsetek		%	5,9	1,2	4,7

Historia

Pierwsze wzmianki historyczne (datowane końcem XIII wieku) wspominają o Osiekach jako własności biskupów kujawskich. Dokument z 25 marca 1284 roku wspomina o wprowadzeniu kapłana do miejscowości. W 1564 roku biskup Wolski sprzedał Osieki Ernestowi von Weiherowi. W 1605 roku Demetrius Weiher (Doring), syn Ernesta Weihera sprzedał Osieki Jerzemu von Krockow i odtąd Osieki przez około 200 lat były w posiadaniu rodziny Krockow^[5].

Kościół

Parafia w Osiekach Lęborskich liczy ponad 900 lat i należy do najstarszych na Pomorzu. Wiadomo, że pierwszy budynek kościoła stanął tu na początku XII wieku. Drewniany budynek był wielokrotnie remontowany i rozbudowany do 1726 r. gdy doszczętnie spłonął.
Jego zarys odwzorowuje istniejąca świątynia, gdyż zbudowano ją przed 1740 r. na starych fundamentach i kryptach, z wykorzystaniem ocalałych ścian wieży. Z tego powodu, mimo bielonych, barokowych elewacji kościół wygląda na dużo starszy. Także wieża zachowała surowy, gotycki kształt, kryta jest hełmem z dębowego gontu. Wystrój wnętrza jest w przewadze późnobarokowy, starszymi jego elementami są ambona w stylu regencji z 1724 r., organy z 1826 r. i XIV-wieczna chrzcielnica. W krypcie pod świątynią spoczywają szczątki dawnych właścicieli folwarku rodu von Krockow. Na otaczającym kościół cmentarzu zachowało się kilka XIX-wiecznych nagrobków i niewielka kaplica z kamienia polnego. Sam kościół został przebudowany w 1808 roku. Z czasów przebudowy pochodzi wieloboczne prezbiterium. Wymiary kościoła: długość 35 m, szerokość 11,5 m, wysokość 7,5 m, grubość murów 94 cm, grubość muru wieży 1,9 m

Obiekty

W Osiekach Lęborskich znajdują się m.in.:

• Dom opieki dla osób w podeszłym wieku – Dom Seniora Bryza^[6].
• Barokowy kościół NMP Gwiazdy Morza z 1726 roku^[7].
• Ludowy Zespół Sportowy „Kłos Osieki”^[5].
• Neogotycki dwór z I poł. XIX wieku wraz z budynkami gospodarczymi i parkiem przypałacowym ze starodrzewiem^[7].

Zobacz też

• Kopalino
• Lubiatowo
• Wierzchucino

Przypisy

Literatura

1. Bielec Jan (red.), Szwałek Stanisława: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. T. II: K - P. Warszawa: GUS, 1981.
2. Mamuszka Franciszek: Ziemia pucka: przewodnik krajoznawczy. Warszawa: Wyd. PTTK „Kraj”, 1989. ISBN 83-7005-170-7.