Osiemdziesięciu pięciu męczenników Anglii i Walii
| Błogosławionych | |
|---|---|
| osiemdziesięciu pięciu męczenników Anglii i Walii | |
 | |
| Kościół / wyznanie | rzymskokatolicki |
| Daty beatyfikacji | 22 listopada 1987 roku przez papieża Jana Pawła II |
Osiemdziesięciu pięciu błogosławionych męczenników – grupa katolików straconych w Królestwie Anglii w latach 1535–1679 i uznawanych przez Kościół katolicki za męczenników wiary oraz błogosławionych.
Geneza męczeństwa
Podłożem prześladowań katolików w okresie reformacji były uregulowania prawne wynikające z Aktu Supremacji, które czyniły monarchę angielskiego głową Kościoła Anglii. Pierwsi katoliccy męczennicy ponieśli śmierć za panowania Henryka VIII, jednak później doszło do rekatolicyzacji kraju za panowania jego córki Marii Tudor (1553–1558) i w tym okresie skazano blisko 300 męczenników protestanckich. Z kolei Elżbieta I była wychowywana w wierze protestanckiej i po jej wstąpieniu na tron Parlament angielski uchwalił w 1559 roku drugi Akt Supremacji, a także dalsze reformy religijne zmierzające do zachowania w Królestwie Anglii jednej religii - anglikanizmu. Katolickie praktyki religijne zostały formalnie zakazane, jednak w praktyce początkowo tolerowano je, jeśli odbywały się one w prywatnych domach. Nieprzestrzeganie prawa w tym zakresie było wtedy zagrożone jedynie grzywną[1].
Zmiana stanowiska rządu angielskiego nastąpiła po promulgacji w kwietniu 1570 bulli papieża Piusa V Regnans in Excelsis ekskomunikującej zarówno Elżbietę jak i każdego jej poddanego, który ośmieliłby się wykonywać jej rozkazy, a także serii buntów i spisków wynikłych w rezultacie tej bulli (m.in. spisek Ridolfiego w 1570/71). Rząd angielski zaczął podejmować surowe środki przeciwko jezuitom, i wkrótce po wykryciu kolejnych spisków (m.in. spisku Babingtona w 1586), a następnie wybuchu wojny hiszpańsko-angielskiej (1585-1604) parlament angielski uchwalił ustawę „przeciwko jezuitom, kapłanom seminaryjnym i innym podobnym nieposłusznym ludziom” („against Jesuits, seminary priests and other such like disobedient persons”). Odtąd odbywanie katolickich praktyk religijnych groziło surowymi represjami, polegającymi m.in. na konfiskacie majątków i więzieniu. Część spośród represjonowanych katolików faktycznie była uwikłana w antykrólewską działalność polityczną (np. przygotowania do Wielkiej Armady, spisek prochowy w 1605), jednak część z nich stracono jedynie za takie czyny jak np. starania o papieską dyspensę na zawarcie małżeństwa[2]. Na religijny charakter prześladowań wskazuje zdaniem części autorów fakt, że wielu katolikom formalnie oskarżonym o zdradę oferowano łaskę w zamian za przejście na anglikanizm[3].
Kościół katolicki uważa za męczenników około połowę spośród blisko 600 katolików straconych w XVI i XVII-wiecznej Anglii pod zarzutem zdrady[2], w tym czterdziestu za panowania Henryka VIII w latach 1535–1547, stu osiemdziesięciu dziewięciu straconych za Elżbiety I między rokiem 1570 a 1603, dwudziestu siedmiu za rządów Jakuba I w latach 1603–1618, a także dwadzieścia cztery ofiary z lat 1628–1649, tj. z okresu panowania Karola I, dwie z okresu rządów Cromwella i dwudziestu pięciu straconych w latach 1678–1681 za Karola II[4][5].
Przywrócenie pamięci o męczennikach zapoczątkowane zostało w XIX wieku dzięki powrotowi do zasad tolerancji religijnej. Część katolików straconych w tym okresie zostało beatyfikowanych przez papieża Leona XIII w 1886 (pięćdziesiąt cztery osoby), 1895 roku ten sam papież aprobował kult dziewięciu kolejnych męczenników, następną grupę trzydziestu sześciu ofiar prześladowań beatyfikował Pius XI w 1929 roku, a w 1935 roku dokonał kanonizacji Jana Fishera i Tomasza More, indywidualnie też beatyfikowani byli Oliver Plunkett w 1920 r. i Jan Ogilvie w 1929 r. kanonizowani przez Pawła VI w 1975 i 1976 roku[4].
Lista
Alfabetyczne zestawienie osiemdziesięciu pięciu błogosławionych męczenników:
|
|
|
|
Beatyfikacja
Grupa osiemdziesięciu pięciu męczenników Anglii i Walii została beatyfikowana 22 listopada 1987 roku przez Jana Pawła II[4][6].
Zobacz też
- Akt supremacji
- antykatolicyzm
- beatyfikowani i kanonizowani przez Jana Pawła II
- czterdziestu męczenników Anglii i Walii
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- wolność religijna
- Regnans in Excelsis
Przypisy
- ↑ Gerard Noel: Występni papieże Renesansu. Warszawa: Amber, 2007, s. 303. ISBN 978-83-241-2984-3.
- ↑ a b Forty Martyrs of England and Wales, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2011-03-04] (ang.).
- ↑ Burton, Edwin. "Accusations of Treason." The Catholic Encyclopedia. Vol. 15. New York: Robert Appleton Company, 1912 [dostęp 23 kwietnia 2011]
- ↑ a b c Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 281/302. ISBN 978-83-7318-736-8.
- ↑ Pollen, John Hungerford. "English Confessors and Martyrs (1534-1729)." The Catholic Encyclopedia. Vol. 5. New York: Robert Appleton Company, 1909 [dostęp 23 kwietnia 2011]
- ↑ Bł. Artur Bell (1591-1643). Encyklopedia Britannica. [dostęp 2011-03-04].
Media użyte na tej stronie
Emblem of the Papacy: Triple Tiara and Keys
WORK 16/376; is an illustration, said to be from about 1680, of the permanent gallows at Tyburn, which stood where Marble Arch now stands. This necessitated a three-mile cart ride in public from Newgate prison to the gallows. Huge crowds collected on the way and followed the accused to Tyburn. They were used as the gallows for London offenders from the 16th century until 1759."