Osiny (powiat starachowicki)

Osiny
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

starachowicki

Gmina

Mirzec

Liczba ludności (2021)

869[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

27-220[2]

Tablice rejestracyjne

TST

SIMC

0252919[3]

Położenie na mapie gminy Mirzec
Mapa konturowa gminy Mirzec, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Osiny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Osiny”
Położenie na mapie powiatu starachowickiego
Mapa konturowa powiatu starachowickiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Osiny”
Ziemia51°11′23″N 21°05′33″E/51,189722 21,092500

Osinywieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Mirzec[3][4].

W przeszłości prywatna wieś duchowna cystersów wąchockich, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego[5]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego. We wsi znajduje się kościół parafialny pw. Matki Bożej Częstochowskiej[6].
Funkcjonuje także jednostka Ochotniczej straży pożarnej[7]

Historia

Przed 1368 rokiem wieś była własnością biskupów krakowskich, przeszła na własność klasztoru cystersów w Wąchocku około 1368 roku, po zamianie Brzezia, Krajkowa i Ksany[a], na resztę gruntów Mirca i wieś Osiny[8]. Według Długosza (1470-90) (Długosz Lib. Ben. III, 415) była własnością klasztoru wąchockiego. Jak podaje dziejopis: dwa łany kmiece dawały po fertonie czynszu, a przy tym po 20 jaj, 4 koguty i 2 sery z łanu. Odrabiali też dzień sprzężajny na tydzień, obowiązani do powaby wiosennej i zimowej. Za osep dawali po dwa korce pszenicy, sześć owsa i cztery jęczmienia. Karczma z rolą płaciła pół grzywny. „Ogrodziarz” (ogrodnik) był jeden płacił trzy grosze czynszu. Był tu młyn i folwark klasztorny.
Wszystkie role prócz tego oddawały dziesięcinę klasztorowi. W 1569 r. wieś ma 4 łany (poborowe)[9].

W wieku XIX, Osiny stanowiły wieś, folwark i osadę karczmarską w powiecie iłżeckim, gminie i parafii Mirzec, odległe od Iłży 11 wiorst. Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z roku 1827, było to 38 domów, 300 mieszkańców. W roku 1882 było tu 91 domów, 574 mieszkańców, 1179 mórg. ziemi włościańskiej, 284 mórg dworskiej i 1 morga karczmarza.

Uwagi

  1. Wieś pierwotnie została zapisana w formie Xane, od roku 1275 własność klasztoru Cystersów w Wąchocku, drogą zamiany powiększyła dobra biskupie w okolicach Korczyna

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy w roku 2021. Stan ludności 31.12.2021 str. 13 [dostęp 2022-10-10]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 879 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
  6. OSINY – Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej.
  7. Ochotnicza Straż Pożarna w Osinach.
  8. Mieczysław Niwiński. Opactwo cystersów w Wąchocku – fundacje i dzieje uposażenia do końca wieków średnich. „Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego”. seria II, 1930. Warszawa, Lublin, Paryż, Wilno: Polska Akademia Umiejętności. 
  9. Osiny (15), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 638.

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Mirzec (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Starachowice County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Starachowice County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.22 N
  • S: 50.88 N
  • W: 20.88 E
  • E: 21.40 E