Oskar Hansen

Oskar Hansen

Imię i nazwisko urodzenia	Oskar Nikolai Hansen
Data i miejsce urodzenia	12 kwietnia 1922 Helsinki
Data i miejsce śmierci	11 maja 2005 Warszawa
Miejsce spoczynku	Cmentarz Wojskowy na Powązkach
Zawód, zajęcie	architekt, teoretyk, malarz, rzeźbiarz, pedagog, projektant wnętrz
Miejsce zamieszkania	Warszawa
Narodowość	polska
Alma Mater	Politechnika Warszawska
Uczelnia	Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Stanowisko	profesor
Małżeństwo	Zofia Garlińska-Hansen

Oskar Nikolai Hansen (ur. 12 kwietnia 1922 w Helsinkach, zm. 11 maja 2005 w Warszawie) – polski architekt fińskiego pochodzenia, teoretyk, malarz, rzeźbiarz, pedagog, projektant wnętrz.

Życiorys

Ukończył wileńskie Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta, a następnie Wydział Mechaniczny w średniej Państwowej Szkole Technicznej im. Marszałka J. Piłsudskiego w Wilnie. Po wojnie studiował na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (dyplom w roku 1951 u Romualda Gutta). W 1948 wyjechał do Paryża gdzie studiował malarstwo u Fernanda Légera. Tam też praktykował architekturę u Pierre’a Jeannereta.

Od roku 1955 był wykładowcą, a od 1967 profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (patrz: Zakłady Artystyczno-Badawcze). Jego dydaktyka oraz teorie, zwłaszcza teoria formy otwartej, wywarły ogromny wpływ na jego studentów, m.in. Krzysztofa Bednarskiego, Grzegorza Kowalskiego, Zbigniewa Frączkiewicza, Zofię Kulik, Elżbietę Cieślar, Emila Cieślara, Wiktora Gutta i innych. W 1957 r. wystawa indywidualna. Uczestnik Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70^[1]. W 2005 r. wystawa retrospektywna „Ku formie otwartej”, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki (Warszawa).

Był twórcą teorii formy otwartej. Opracował urbanistyczną koncepcję rozwoju miast przyszłości („Linearny System Ciągły” (LSC) i „Forma Ciągła”)^[2][3]. Teorie Hansena znajdują zastosowanie w BAS (Bergen School of Architecture) w Bergen w Norwegii założonej w 1983 r. przez jego ucznia Sveina Hatløya.

Był mężem architekt Zofii Garlińskiej-Hansen, z którą poznał się podczas studiów na Wydziale Architektury. Wiele projektów stworzyli wspólnie.

Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 53, rząd 1, miejsce 51)^[4].

Realizacje i projekty

• niezrealizowany projekt przebudowy kina Świat w Warszawie (1950);
• niezrealizowany projekt ratusza dla Warszawy (1952);
• dachy pawilonu polskiego w Izmirze (z Lechem Tomaszewskim), (1955);
• mieszkanie w Warszawie (1955)
• projekt rozbudowy Zachęty (oraz Lech Tomaszewski, Stanisław Zamecznik), (1958);
• niezrealizowany pomnik obozu koncentracyjnego w Auschwitz (1958);
• pawilon na międzynarodową wystawę w São Paulo (1959);
• aranżacja przestrzenna z giętych płyt na II Wystawie Sztuki Nowoczesnej w warszawskiej „Zachęcie” (1958);
• osiedle im. Słowackiego w Lublinie (LSM) (projekt 1960-1963, realizacja 1964-1966);
• osiedle Przyczółek Grochowski w Warszawie (LSC) (oraz Zofia Garlińska-Hansen) (projekt 1963);
• osiedle Rakowiec WSM w Warszawie (1964);
• niezrealizowany projekt muzeum sztuki współczesnej dla Skopje (1966);
• własny dom w Szuminie (1968)
• pomnik na grobie Władysława Skoczylasa
• pomnik na terenie byłego obozu Dulag 121 w Pruszkowie (1990)

Nagrody i wyróżnienia

• za projekt pawilonu na EXPO 1958,
• I nagroda w konkursie na Pomnik Oświęcimski

Publikacje

Jego dwie książki zawierające obserwacje, koncepcje i teorie zostały wydane pośmiertnie w niewielkim nakładzie jako katalogi towarzyszące retrospektywnej wystawie w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie. Od czasu wystawy nie było wznowień.

• Zobaczyć Świat Warszawa 2005
• Ku Formie Otwartej Warszawa 2005

Galeria

Przyczółek Grochowski

• 

  Widok od strony ulicy

• 

  Przyziemia

• 

  Widok od podwórka

• 

  Budynki wraz z terenami zielonymi osiedla

• 

  Detale elewacji

Osiedle im. Słowackiego

• 

  Widok z lotu ptaka, lata 70.

• 

  Widok z poziomu pieszego, lata 70.

Inne

• 

  Światowit (projekt), 1970 Sympozjum Plastyczne Wrocław '70, kolekcja MWW

• 

  Światowit (projekt), 1970 Sympozjum Plastyczne Wrocław '70.

• 

  Grób Władysława Skoczylasa na warszawskim cmentarzu Powązkowskim.

Zobacz też

• Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów w Warszawie

Przypisy

Bibliografia

• Oskar Hansen Ku formie otwartej, red. Jola Gola, układ graficzny Oskar Hansen, Fundacja Galerii Foksal (Warszawa), Revolver (Frankfurt), Muzeum ASP w Warszawie, 2005.
• Złota Księga Nauki Polskiej 2000. Naukowcy przełomu wieków (redaktor naczelny Krzysztof Pikoń), Wydawnictwo „Helion”, Gliwice 2001, s. 158
• Filip Springer. Forma otwarta (wydanie papierowe) / Nowe miasto i nowy świat. Oskar Hansen chce ratować ludzkość (wydanie internetowe). „Wysokie obcasy”. 2011 (50), s. 10–15, 17 grudnia 2011. Warszawa. ISSN 1506-9087. [dostęp 2012-01-02]. 
• Filip Springer: Zaczyn. O Zofii i Oskarze Hansenach. Kraków – Warszawa: Wydawnictwo Karakter i Muzeum Sztuki Nowoczesnej, 2013. ISBN 978-83-64177-00-2. ISBN 978-83-62376-24-7. OCLC 848223785.

Linki zewnętrzne

• Biogram w portalu culture.pl
• Oskar Hansen. tnn.lublin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-10)]. – artykuł na stronie ośrodka Brama Grodzka – Teatr NN