Osoka aloesowata

Osoka aloesowata
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	żabiściekowate
Rodzaj	osoka
Gatunek	osoka aloesowata
Nazwa systematyczna
Stratiotes aloides L. Sp. Pl.: 535, 1753
Synonimy
Stratiotes aculeatus Stokes (1812) Stratiotes aquaticus Pallas (1776)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski

Osoka aloesowata (Stratiotes aloides L.) – gatunek byliny wodnej z rodziny żabiściekowatych i monotypowego rodzaju osoka Stratiotes. W Polsce gatunek częsty na niżu. Poza tym występuje w niemal całej Europie oraz w północno-zachodniej Azji.

Morfologia

Pokrój

Rozeta grubych liści przypominających aloes (stąd nazwa), zanurzonych lub pływających na powierzchni.

Pęd

Skrócony, w dolnej części kłącze z licznymi rozłogami i sznurowatymi korzeniami.

Liście

Sztywne, mięsiste, siedzące, trójkanciaste, z brzegami kolczasto piłkowanymi.

Kwiaty

Rośliny zazwyczaj rozdzielnopłciowe. Kwiaty wyrastają zebrane w kwiatostany usytuowane na szypułach do 30 cm długości. Kwiaty z 3 zielonymi działkami kielicha (do 1,5 cm długości i 1 cm szerokości) oraz z 3 białymi płatkami o średnicy 2–3 cm. Kwiaty męskie w liczbie 2–6 w kwiatostanie wyrastają, każdy na szypule o długości 3–10 cm. Kwiaty żeńskie rosną pojedynczo lub po dwa wewnątrz liściowatej osłony. Słupek ma 6 szyjek, które kończą się widlastym znamieniem. Kwitnie od maja do sierpnia.

Owoc

Torebka długości 3–4 cm i grubości 2 cm. Rozmnaża się głównie wegetatywnie, za pomocą rozłogów.

• 

  Pokrój

• 

  © Marie-Lan Nguyen / Wikimedia Commons, CC BY 2.5

  Liście

• 

  Pąk kwiatowy

• 

  Kwiat

Biologia i ekologia

Zbiorowisko osoki aloesowatej w wypłycającym się zbiorniku z towarzyszącymi grzybieniami

Występuje głównie w eutroficznych wodach stojących – jeziorach, starorzeczach, przy czym preferuje zbiorniki silnie zarastające i wypłycone, z grubą warstwą osadów organicznych. W wodach płynących i na większych głębokościach rośnie zakorzeniona na dnie. Późną jesienią wytwarzają się rozłogi, które zakończone są pączkami zimującymi. W przypadku zamierania rośliny (np. w wyniku braku dostępu światła przez lód), wiosną pływające pączki w toni wodnej są zalążkiem nowej rośliny.

Zastosowanie

Bywa stosowana do karmienia zwierząt hodowlanych i na nawóz^[4].

Osoka aleosowata może być uprawiana w zimnowodnym akwarium. Wymaga odpowiednio dużego zbiornika i silnego naświetlenia^[5].

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Bernatowicz, Paweł Wolny: Botanika dla limnologów i rybaków. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.
• Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2001. 83-7073-248-8.