Ospa ptaków

Ospa ptaków – wirusowa choroba ptaków, zarówno utrzymywanych przez człowieka, takich jak: kury, indyki, gołębie czy kanarki, ale również u ptaków dzikożyjących. Przebiega z objawami charakterystycznych krost ospowych pojawiających się na skórze lub błonach śluzowych w zależności od postaci choroby^[1][2].

Etiologia

Przyczyną choroby jest Avipoxvirus z rodziny Poxviridae należący do tak zwanych megawirusów^[2]. Jest to wirus swoisty dla ptaków, nie dając odporności krzyżowej z wirusami ospy ssaków^[2][1].

Występowanie

Choroba występuje we wszystkich krajach posiadających produkcję drobiarską. W Polsce choroba występuje bardzo rzadko i coraz częściej dotyczy ptaków towarzyszących – kanarków, niż kur czy indyków^[1].

Objawy

U kur, indyków i gołębi może wystąpić jedna z trzech postaci choroby:

• postać skórna – pojawiają się typowe krosty ospowe na grzebieniu, dzwonkach, na skórze kończyn i w okolicach dziobu i steku^[1]
• postać śluzówkowa – pojawiają się liczne, żółte lub ciemnobrązowe serowate naloty na błonach śluzowych, ponadto chore ptaki mają nastroszone pióra i problemy z poruszaniem (chwiejny chód)^[2][1]
• postać mieszana – występują objawy obu wymienionych wyżej postaci choroby jednocześnie^[1]

U kanarków choroba przebiega zazwyczaj w postaci skórnej, ale czasami zdarza się, że dochodzi do posocznicy, u ptaków takich występuje silna duszność przy braku objawów skórnych^[1].

U gołębi postać skórna występuje najczęściej. Zmiany lokalizują się zazwyczaj na brzegach powiek, w kątach dzioba i na skórze nóg^[1].

Rozpoznanie i postępowanie

Do rozpoznania choroby wystarczające są charakterystyczne objawy. Można wykonywać badanie histopatologiczne zmienionej tkanki w celu upewnienia. W rozpoznaniu można również zastosować metody serologicznej (test seroneutralizacji lub ELISA) oraz metody molekularne – PCR^[1].

Brak jest swoistego leczenia przyczynowego. Leczenie wspomagające jest skomplikowane oraz czasochłonne i zawsze wymaga fachowej pomocy lekarza weterynarii^[1].

Dostępne są żywe szczepionki przeciwko wirusowi ospy^[1].

Przypisy