Osrblie

Osrblie

(c) Daniel Baránek, CC BY-SA 3.0 Wielki piec
Państwo	Słowacja
Kraj	bańskobystrzycki
Powiat	Brezno
Starosta	Peter Siman[1]
Powierzchnia	24,016[2] km²
Wysokość	585 m n.p.m.
Populacja • liczba ludności	357 (1 stycznia 2021)
Nr kierunkowy	048
Kod pocztowy	976 45 (pošta Hronec)
Tablice rejestracyjne	BR
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego Osrblie
Położenie na mapie Słowacji Osrblie
48°45′29″N 19°31′31″E/48,758056 19,525278
Strona internetowa

Osrblie – wieś (obec) w centralnej Słowacji, w kraju bańskobystrzyckim w powiecie Brezno. Leży na wysokości 585 m n.p.m. w dolinie potoku Osrblianka, w grupie górskiej Rudaw Weporskich. W 2011 roku zamieszkiwało ją 386 osób. Starostą jest Peter Siman.

Historia

Wieś wspominana była po raz pierwszy w 1622 r. Zamieszkiwali ją górnicy, poszukujący w okolicy rud żelaza i węglarze, wypalający węgiel drzewny dla hut. Największy rozkwit przeżywała od końca XVIII w., kiedy w ramach rozbudowy kompleksu hutniczego w niedalekim Hrońcu zbudowano w 1795 r. w osadzie Tri Vody jeden z pierwszych na Węgrzech wielkich pieców hutniczych, który zaopatrywał w surowe żelazo zakłady w dolinie Hronu. Powstał tu także hamer (kuźnia), ciągarnia drutu i walcownia blach.

W czasie słowackiego powstania narodowego funkcjonowały tu partyzanckie magazyny, a do stycznia 1945 r. działała prowizoryczna wytwórnia amunicji w miejscu zwanym Červená jama. Od grudnia 1944 r. w rejonie osady Tri Vody broniły się nieprzerwanie jednostki słowackiej brygady partyzanckiej "Za slobodu Slovanov", które dopiero w lutym 1945 r. przebiły się na północ, do zajętego już przez Armię Czerwoną Czarnego Balogu.

Znaczenie sportowe

W latach 80. XX w. rozpoczęto na terenie wsi budowę wielkiego ośrodka sportów zimowych: narciarstwa biegowego i biathlonu. W 1997 roku odbyły się tu Mistrzostwa Świata w Biathlonie. Corocznie odbywał się tu Puchar Świata w tej konkurencji. W 2015 roku Osrblie razem ze Szczyrbskim Jeziorem było gospodarzem zimowej uniwersjady.

Zabytki

• Pozostałości wielkiego pieca z końca XVIII w. w osadzie Tri Vody, zakonserwowane jako trwała ruina w 1974 r.;
• tzw. Munička – pozostałości po powstańczej wytwórni amunicji z czasów słowackiego powstania narodowego;

Przypisy