Ostalgia

Koszulki z godłem DDR
Stoisko z pamiątkami z czasów NRD w Berlinie

Ostalgia (niem. Ostalgie od słow Ost (wschód) oraz Nostalgie (nostalgia)) – termin określający zjawisko tęsknotę za czasami Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD). Użycie tego określenia po raz pierwszy przypisuje się drezdeńskiemu kabareciście i aktorowi Uwe Steimle[1].

Znaczenie

Fenomen ostalgii przybiera dwie główne formy. Wyrasta z tęsknoty za małą stabilizacją (np. programem – w praktyce minimalnych – osłon socjalnych), charakteryzującą kraje komunistyczne przed upadkiem systemu, i jest wyrazem strachu odrzuconych przed prawami wolnego rynku, ale w lżejszej formie może przejawiać się fascynacją wyprodukowanymi w czasach realnego socjalizmu przedmiotami (na przykład samochodami marki Trabant czy Wartburg).

Na ostalgii opiera się dzisiejsza popularność wielu artystów tworzących za czasów NRD, ale także współczesnych dzieł podejmujących temat przeszłości (na przykład film Good bye, Lenin!).

Zjawisko podobne do ostalgii (czyli tęsknota za czasami komunizmu) występuje w niemal wszystkich państwach byłego Bloku Wschodniego, także w Polsce (nostalgia za PRL-em)[2] oraz w szczególności w krajach byłego ZSRR, szczególnie w Rosji, gdzie silna jest nostalgia za czasami istnienia Związku Radzieckiego. Natomiast w krajach byłej Jugosławii podobnym zjawiskiem jest tzw. Jugonostalgia, czyli tęsknota za czasami Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii[3][4].

Przypisy

  1. Thomas Ahbe, Ostalgie – Zum Umgang mit der DDR-Vergangenheit in den 1990er Jahren [PDF], Erfurt: Landeszentrale für politische Bildung Thüringen, 2005, ISBN 3-931426-96-3 (niem.).
  2. Zdzisław Pietrasik, Odkurzony peerel, [w:] Polityka [online] [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  3. Dominika Ćosić, Jugonostalgia, [w:] Wprost [online], 13 października 2002 [dostęp 2021-02-10] (pol.).
  4. Marcin, Jugonostalgia, czyli za czym tęskni Ljubljana, Београд, Sarajevo, Скопје i Titograd?, Stacja Bałkany [dostęp 2021-02-10] (pol.).

Media użyte na tej stronie

GDR shirts.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Ostalgie.jpg
A booth selling East German memorabilia. This was taken with my camera by me, and, in keeping with my status as an information hippie, I release all rights to this photo.