Ostrów Południowy

Ostrów Południowy

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	sokólski
Gmina	Krynki
Liczba ludności (2011)	59[1][2]
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	16-120[3]
Tablice rejestracyjne	BSK
SIMC	0032810[4]
Położenie na mapie gminy Krynki Ostrów Południowy
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Ostrów Południowy
Położenie na mapie województwa podlaskiego Ostrów Południowy
Położenie na mapie powiatu sokólskiego Ostrów Południowy
53°14′50″N 23°41′11″E/53,247222 23,686389

Ostrów Południowy (białorus. Востраў Паўднёвы^[5]) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Krynki^[4][6].

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Anny w Krynkach^[7].

Historia

Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności Ostrów Południowy w 1921 roku liczył 74 domy i 341 mieszkańców (164 kobiety i 177 mężczyzn). Większość mieszkańców wsi, w liczbie 226 osób, zadeklarowała wówczas wyznanie prawosławne, pozostali podali kolejno: wyznanie rzymskokatolickie (109 osób) oraz wyznanie mojżeszowe (6 osób). Podział religijny mieszkańców Ostrowia Południowego pokrywał się z ich strukturą narodowo-etniczną, bowiem większość mieszkańców miejscowości, podobnie jak wyznanie prawosławne, zadeklarowała narodowość białoruską (226 osób). Reszta zgłosiła kolejno: narodowość polską (109 osób) oraz narodowość żydowską (6 osób). W omawianym okresie, miejscowość znajdowała się w gminie Szudziałowo^[8].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

W 1980 r. w Ostrowiu Południowym dokonano badań dialektologiczno-językowych pod kierunkiem Janusza Siatkowskiego, w ramach których odnotowano, że podstawowym środkiem porozumiewania się mieszkańców między sobą jest gwara białoruska^[9], będąca językiem historycznego Wielkiego Księstwa Litewskiego.^[10][11]

W 2021 r. ukazała się książka pt. „Echa ostoi utraconej” - wielka historia małej wsi, jednej z najstarszych miejscowości Sokólszczyzny (zaprezentowanej w filmie dokumentalnym Beaty Hyży-Czołpińskiej z cyklu „Świadkowie historii", wyemitowanym na antenie TVP3 Białystok na przełomie marca i kwietnia 2021 r.^[12]) - ze wspomnieniami byłego mieszkańca Ostrowia Południowego Eugeniusza Czyżewskiego, suplementem historycznym i słownikiem charakterystycznych wyrazów języka prostego autorstwa Jerzego Chmielewskiego, redaktora i wydawcy, realizatora projektu „Latopis Ostrowia Wielkiego i ziemi kryńskiej".^[13]

Zabytki

• Prawosławna cerkiew cmentarna pod wezwaniem św. Włodzimierza (należąca do parafii Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy w Ostrowiu Północnym), 1907, nr rej.:A-182 z 4.02.2008^[14].

Inne

Prawosławni mieszkańcy należą do parafii w Ostrowiu Północnym^[15] a katoliccy mieszkańcy do parafii w Krynkach^[16].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Ostrów 2(10) O. Nowy, Północny i Południowy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 421 .}