Oswald Frank

Oswald Frank
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1882
Rawa Ruska

Data i miejsce śmierci

7 grudnia 1934
Poznań

Przebieg służby
Lata służby

1903–1934

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII

Stanowiska

dowódca okręgu korpusu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Grobowiec Oswalda Franka na Cytadeli w Poznaniu

Oswald Frank (ur. 28 lutego 1882 w Rawie Ruskiej, zm. 7 grudnia 1934 w Poznaniu) – generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 28 lutego 1882 w Rawie Ruskiej, w ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Wincentego i Klary z domu Saling[1][2]. Miał siedmioro rodzeństwa[1]. Jego bratem był Wilhelm (ur. 10 lutego 1884)[3].

Oswald kształcił się w seminarium nauczycielskim w Sokalu, które ukończył w 1900. Pracował w Szkole Wydziałowej III klasowej Męskiej im. św. Stanisława Kostki w Przemyślu, w charakterze nauczyciela nadetatowego[4]. W 1903 został powołany do służby wojskowej w cesarskiej i królewskiej Armii, w charakterze jednorocznego ochotnika[5]. Po zakończeniu służby wojskowej został zatrudniony jako nauczyciel w czteroklasowej Szkole Męskiej im. Cesarza Franciszka Józefa I w Przemyślu[6]. Na stopień porucznika (niem. Leutnant) rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1905 w korpusie oficerów piechoty i przydzielony w rezerwie do Morawskiego Pułku Piechoty Nr 54, który wówczas stacjonował w Cieszynie i Ołomuńcu[7]. W 1907 został przemianowany na oficera zawodowego w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 maja 1907 w korpusie oficerów piechoty i wcielony do Morawskiego Pułku Piechoty Nr 54, który wówczas stacjonował w Pljevlji, w Czarnogórze[8]. Na stopień nadporucznika awansował ze starszeństwem z 1 listopada 1912 w korpusie oficerów piechoty[9]. W 1912 przez pięć miesięcy był przydzielony do Biura Wywiadowczego 1 Korpusu w Krakowie[10]. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach[11].

Podczas I wojny światowej walczył jako dowódca kompanii na froncie rosyjskim. Na kapitana awansował ze starszeństwem z 1 lipca 1915 w korpusie oficerów piechoty[12][13][14]. Jego oddziałem macierzystym był nadal Pułk Piechoty Nr 54[15][16][17]. W 1918 został przydzielony do Ministerstwa Wojny, a następnie do Ambasady w Petersburgu[2].

Od 12 stycznia 1919 pozostawał bez funkcji w Stacji Zbornej Oficerów w Krakowie[18]. 7 lipca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana i przydzielony do 12 pułku piechoty[19]. Od 17 lutego 1919 do 23 maja 1920 dowodził batalionem 12 pp na wojnie z bolszewikami[18]. Ranny, od 23 maja do 5 września 1920 przebywał w szpitalu. 6 września tego roku został dowódcą batalionu zapasowego 12 pp[18]. 11 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[20]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 115. lokatą w korpusie oficerów piechoty[21].

1 września 1921 został dowódcą 12 pułku piechoty. Pułkiem dowodził do marca 1927. Z dniem 1 marca 1925 został „odkomenderowany dla czasowego pełnienia w zastępstwie obowiązków dowódcy piechoty dywizyjnej” 6 Dywizji Piechoty w Krakowie[22]. 19 marca 1927 mianowany został dowódcą piechoty dywizyjnej 10 Dywizji Piechoty w Łodzi[23].

24 grudnia 1929 roku Prezydent RP mianował go generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 i 5. lokatą w korpusie generałów, a minister spraw wojskowych mianował na stanowisko pomocnika dowódcy Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie[24]. 12 lipca 1932 został mianowany dowódcą Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu[25]. Obowiązki na tym stanowisku pełnił do swojej śmierci. Zmarł 7 grudnia 1934[26]. Pochowany na Cmentarzu wojennym Bohaterów Radzieckich w Poznaniu (kwatera 5-C)[27].

Był mężem Haliny ze Strowskich (ur. 1892, zm. 22 grudnia 1981 w Warszawie)[28][5].

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Generał Oswald Frank jest patronem Szkoły Podstawowej Nr 48 w Poznaniu przy ul. Sarmackiej 105[37].

Przypisy

  1. a b Oswald Frank (1882 – 1934). Muzeum Miejskie w Wadowicach. [dostęp 2022-10-05]..
  2. a b Encyklopedia Wojskowa 1933 ↓, s. 717.
  3. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-05]..
  4. Szematyzm 1903 ↓, s. 618.
  5. a b Mierzanowski 1992 ↓.
  6. Szematyzm 1905 ↓, s. 618.
  7. Schematismus 1906 ↓, s. 366, 525.
  8. Schematismus 1908 ↓, s. 324, 541.
  9. Schematismus 1913 ↓, s. 361, 610.
  10. Stawecki 1994 ↓, s. 113.
  11. Schematismus 1914 ↓, s. 84, 374.
  12. Ranglisten 1916 ↓, s. 84.
  13. Ranglisten 1917 ↓, s. 88.
  14. Ranglisten 1918 ↓, s. 129.
  15. Ranglisten 1916 ↓, s. 374.
  16. Ranglisten 1917 ↓, s. 492.
  17. a b c Ranglisten 1918 ↓, s. 630.
  18. a b c Stawecki 1994 ↓, s. 114.
  19. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 78 z 19 lipca 1919, poz. 2579, 2603.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 23 czerwca 1920, s. 498.
  21. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 21.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 5 kwietnia 1925 roku, s. 192.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 19 marca 1927 roku, s. 94.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 438, 440.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 404.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 lutego 1935 roku, s. 8.
  27. Poznan.pl - Plan Poznania - Cmentarze, www.poznan.pl [dostęp 2021-01-25].
  28. 85 Rocznica Śmierci Gen. Oswalda Franka obrońcy Lwowa z 1920 r. – Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich w Poznaniu, www.lwowiacy.pl [dostęp 2021-01-25].
  29. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 22 czerwca 1922, s. 464.
  30. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 5 marca 1921 roku, s. 373.
  31. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za zasługi na polu wyszkolenia i administracji wojska”.
  32. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922 roku, s. 60.
  33. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  34. a b c Na podstawie fotografii.
  35. Schematismus 1909 ↓, s. 558.
  36. Schematismus 1914 ↓, s. 374.
  37. Historia szkoły - Szkoła Podstawowa nr 48 im. Generała Oswalda Franka w Poznaniu [dostęp 2021-01-25] (pol.).

Bibliografia

  • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: Nakładem c. k. Namiestnictwa, 1903. (pol.).
  • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: Nakładem c. k. Namiestnictwa, 1905. (pol.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. III: Garigliano - Karabeni. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1933.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Jan Mierzanowski. Gen. bryg. Oswald Frank (w 110 rocznicę urodzin). „Polska Zbrojna”, 1992. Warszawa. 
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
  • Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A–Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Krzyż Walecznych (1920) 2r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
AUT KuK Kriegsbande schwertern-gold BAR.svg
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) z okuciem złotych mieczy dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).
PL Epolet gen bryg.svg
Naramiennik generała brygady Wojska Polskiego (1919-39).
Med. Austria 1912-1913.JPG
Austrian mobilitation cross of 1912/1913's ribbon
AUT Jubiläumskreuz 1908.png
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Jubileuszowy 1908 (Austro-Węgry)
POL Odznaka za rany i kontuzje 1 gwiazdka BAR.png
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka
Oswald Frank Tomb Poznan.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Oswalda Franka w Poznaniu, Cytadela.