Oswald Rohatiner

Oswald Rohatiner
Tunnek
Ilustracja
kapitan rezerwy piechoty kapitan rezerwy piechoty
Data i miejsce urodzenia

14 grudnia 1897
Lwów

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Kijów

Przebieg służby
Lata służby

1916–1940

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

pociąg pancerny „Smok”
pociąg pancerny „Kaniów”
26 pułk piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
III powstanie śląskie
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I stopnia

Oswald Leo(n) Rohatiner (ur. 14 grudnia 1897 we Lwowie, zm. 1940 w Kijowie) – polski Żyd, doktor praw, urzędnik państwowy, sędzia i działacz piłkarski, kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się jako syn Maksymiliana i Chai z domu Silber. Uczęszczał do C. K. I Gimnazjum w Tarnopolu[1]. W 1916 ukończył gimnazjum w rodzinnym Lwowie, po czym został wcielony do c. i k. armii i służył w jej szeregach podczas I wojny światowej.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego 21 maja 1919. Podczas wojny polsko-ukraińskiej był dowódcą plutonu w pociągu pancernym „Smok”. Został awansowany do stopnia podporucznika 1 stycznia 1920, następnie do stopnia porucznika rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[2][3][4]. Został przeniesiony do obsługi pociągu pancernego „Kaniów”, w załodze którego uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920. W jej trakcie uczestniczył w Bitwie Warszawskiej, za czyny bohaterskie podczas niej dowódca 5 Armii, gen. Władysław Sikorski podpisał wniosek o przyznanie Orderu Virtuti Militari. Następnie w 1921 ochotniczo wziął udział w III powstaniu śląskim[5]. 9 czerwca 1922 został zdemobilizowany i przeniesiony do rezerwy. W latach 20. i 30. był oficerem rezerwowym 26 pułku piechoty we Lwowie[2][6][7]. Później awansowany do stopnia kapitana rezerwy.

Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, uzyskując tytuł doktora praw. Zawodowo pracował jako urzędnik państwowy. Był zatrudniony w Biurze Pośrednictwa Pracy i w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych we Lwowie. Był działaczem Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość. Był sędzią i działaczem piłkarskim[8]. W 1931 był sekretarzem Lwowskiego Związku Piłki Nożnej[9]. W 1934 zasiadał w radzie kontrolnej klubu sportowego Jutrzenka Lwów; zamieszkiwał przy ulicy Stryjskiej 36 we Lwowie[10].

W obliczu zagrożenia konfliktem zbrojnym pod koniec sierpnia 1939 został zmobilizowany. Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939, został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD 9 grudnia 1939. Był przetrzymywany we lwowskim więzieniu Brygidki. W 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego imię i nazwisko figuruje na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej, opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 55/2-87, oznaczony numerem 2494; jego tożsamość została podana jako Oskar Rogatyner)[11]. Ofiary tej zbrodni zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

18 czerwca 1922 jego żoną została Gizela Willer (ur. 1905), z którą miał dwie córki: Marię (ur. 1924) i Paulinę (ur. 1929). W kwietniu 1940 wszystkie trzy zostały deportowane na teren obecnego Kazachstanu, skąd powróciły do Polski, a po wojnie wyemigrowały do Izraela i zamieszkały w Beer Szewa. O losie Oswalda Rohatinera dowiedziały się w 1995.

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazyum I. z językiem wykładowym polskim w Tarnopolu za rok szkolny 1909
  2. ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 539.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 477.
  4. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 26.
  5. ↑ Spis powstańców śląskich, zweryfikowanych przez Związek Powstańców Śląskich w latach 1936-1939. phps.muzeumslaskie.pl/. [dostęp 2014-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2016)].
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 187.
  7. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 462.
  8. ↑ Makabi, Hasmonea i inne – historia sportu żydowskiego. eurosport.onet.pl, 10 lipca 2014. [dostęp 2014-12-09].
  9. ↑ Z sali sądowej. Epilog tajemniczego strzału w willi zakopiańskiej. „Słowo Polskie”, s. 8, Nr 113 z 26 kwietnia 1931. 
  10. ↑ Jewish Sports Club “Jutrzenka” in Lvov 1934 Account. dcjr.org. [dostęp 2014-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 kwietnia 2018)]. (ang.).
  11. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 78. [dostęp 2014-10-27].
  12. ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 2, s. 111

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi 1kl BAR.svg
Baretka: Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I Klasy
PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
Oswald Rohatiner.JPG
Oswald Rohatiner