Oszczep (broń)

Ostrze XV-wiecznego oszczepu myśliwskiego z charakterystyczną poprzeczką

Oszczepbroń drzewcowa, myśliwska i bojowa, służąca głównie do miotania. Jest to jedna z najstarszych broni, pierwotnie mająca postać prostego, zaostrzonego pręta drewnianego, w późniejszych czasach wyposażonego w grot z kości, kamienia lub metalu[1].

W starożytności miotane oszczepy były najprawdopodobniej używane w okresie mykeńskim, na co wskazują znaleziska niewielkich grotów tego typu[2]; w Grecji w okresie klasycznym różne rodzaje oszczepów były wykorzystywane w walkach na morzu[3], przez kawalerię i przez lekką piechotę, pełniącą funkcję harcowników, np. przez peltastów[4]. Traccy peltaści wyposażeni byli zazwyczaj w kilka oszczepów o długości od 1,1 do 1,6 m, które przy chwycie miały pętlę, ułatwiającą daleki i celny rzut[5]. Perska lekka piechota też wyposażona była w oszczepy, w odróżnieniu od elitarnych oddziałów nieśmiertelnych, którzy mieli cięższe włócznie do walki wręcz[6]. Specyficzną bronią miotaną ciężkiej piechoty rzymskiej było pilum[7], ale pierwsza linia wojsk wczesnej republiki używała typowych oszczepów[8].

W Europie w średniowieczu oszczep jako broń miotana wyszedł praktycznie z użycia wobec dużo większej skuteczności łuków i kusz[9]. Pozostał natomiast w użyciu jako broń myśliwska o szerokim, liściastym ostrzu, wyposażonym w specjalną poprzeczkę, która uniemożliwiała zbyt głębokie wbicie się broni w ciało ofiary[1].

Istnieje bardzo wiele lokalnych wariantów miotanych broni drzewcowych jak np. angon, assagaj, solliferum, dziryt itp.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Nabiodrek. W: Włodzimierz Kwaśniewicz: 1000 słów o broni białej i uzbrojeniu ochronym. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1981, s. 130-131. ISBN 83-11-06559-4.
  2. Warry 1995 ↓, s. 21.
  3. Warry 1995 ↓, s. 31.
  4. Warry 1995 ↓, s. 37.
  5. Warry 1995 ↓, s. 50-51.
  6. Warry 1995 ↓, s. 38.
  7. Warry 1995 ↓, s. 112-113.
  8. Warry 1995 ↓, s. 109-110.
  9. John Waldman: Hafted weapons in medieval and Renaissance Europe: the evolution of European staff weapons between 1200 and 1650. Boston: Brill, 2005, s. 7. ISBN 90-04-14409-9. (ang.)

Bibliografia

  • John Warry: Warfare in the classical world : an illustrated encyclopedia of weapons, warriors, and warfare in the ancient civilisations of Greece and Rome. Norman: University of Oklahoma Press, 1995. ISBN 0-8061-2794-5. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Head of a Hunting Spear MET DP101953.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC0
German or Austrian; Head of a hunting spear; Shafted Weapons