Otto John

Otto John
Ilustracja
(c) Bundesarchiv, Bild 183-25876-0001 / Heilig, Walter / CC-BY-SA 3.0

Otto John, 1954
Data i miejsce urodzenia19 marca 1909
Marburg
Data i miejsce śmierci26 marca 1997
Innsbruck

Otto John (ur. 19 marca 1909 w Marburgu, zm. 26 marca 1997 w Innsbrucku) – niemiecki doktor prawa, pierwszy prezes Federalnego Urzędu Ochrony Konstytucji (niem. Bundesamt für Verfassungsschutz) – kontrwywiadu Republiki Federalnej Niemiec (1950–1954)[1][2].

W latach 1933-1944 był zatrudniony w biurze prawnym Lufthansy. W czasie II wojny światowej współpracował z szefem sztabu Abwehry gen. mjr. Osterem, był zamieszany w zamach na Hitlera 20 lipca 1944, jednakże udało mu się 24 lipca 1944 uciec drogą lotniczą do Madrytu. Tam skontaktował się z przedstawicielami wywiadu brytyjskiego i podjął pracę w brytyjskiej rozgłośni radiowej, która nadawała tzw. czarną propagandę. Po wojnie brał udział w dochodzeniach denazyfikacyjnych, był także uczestnikiem procesów zbrodniarzy wojennych[3].

W grudniu 1950 przyjął pełnienie obowiązków prezesa BfV, a rok później został mianowany prezesem tej instytucji. Nastąpiło to wbrew negatywnej opinii środowiska oficerskiego byłego Wehrmachtu[3].

20 lipca 1954 po wzięciu udziału w uroczystych obchodach rocznicy zamachu na Adolfa Hitlera w Berlinie Wschodnim zniknął. 22 lipca wschodnioniemiecka rozgłośnia radiowa Rundfunk der DDR nadała jego oświadczenie wzywające do zjednoczenia Niemiec. W jego imieniu dodano, że John protestuje również przeciwko reaktywacji narodowych socjalistów w służbie cywilnej NRF[4]. Ponownie pojawił się w Berlinie Wschodnim dopiero w grudniu 1954 po kilkumiesięcznym pobycie w ZSRR, wówczas już jako funkcjonariusz Stasi[3]. 13 grudnia 1955 dzięki pomocy duńskiego dziennikarza Henrika Bonde-Henriksena powrócił przez Berlin Zachodni do Niemiec Zachodnich, gdzie w 1956 Trybunał Federalny (niem. Bundesgerichtshof) skazał go na 4 lata ciężkich robót za zdradę państwa (niem. Landesverrat), nie dając wiary jego wyjaśnieniom, że padł ofiarą porwania[1]. Po zwolnieniu z więzienia, 28 lipca 1958 wyjechał do Austrii[3].

Przypisy

  1. a b Das Bundesarchiv: Sondersitzung der Bundesregierung am Freitag, den 23. Juli 1954: A. Verschwinden des Präsidenten des Bundesamtes für Verfassungsschutz (niem.). [dostęp 2010-11-02].
  2. History (ang.). Bundesamt für Verfassungsschutz, 2016-07-29. [dostęp 2018-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-22)].
  3. a b c d Norman Polmar, Thomas B. Allen, Księga szpiegów. Encyklopedia. Wydawnictwo MAGNUM sp. z o.o., Warszawa, 2000. ISBN 83-85852-27-1
  4. Bernd Stöver. Der Fall Otto John. Neue Dokumente zu den Aussagen des deutschen Geheimdienstchefs gegenüber MfS und KGB. „Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte”. 47(1), s. 103–136, 1999. Oldenbourg Wissenschaftsverlag GmbH (niem.). 

Media użyte na tej stronie

Bundesarchiv Bild 183-25876-0001, Otto John.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-25876-0001 / Heilig, Walter / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Zentralbild/Heilig

11.8.1954
Dr. Otto John sprach vor der Internationalen Presse
Am Mittwochvormittag, dem 11. August 1954, legte der ehemalige Präsident des Bundesamtes für Verfassungsschutz, Dr. Otto John, vor den Pressevertretern des In- und Auslandes die Gründe dar, aus denen er mit der Politik der Adenauer-Regierung gebrochen hat.

UBz: Dr. Otto John bei seinen Ausführungen.