Owadożer palmowy

Owadożer palmowy
Polyboroides typus[1]
A. Smith, 1829
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

orłosępy

Plemię

Gypaetini

Rodzaj

Polyboroides

Gatunek

owadożer palmowy

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Owadożer palmowy[3] (Polyboroides typus) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Zamieszkuje znaczną część Afryki Subsaharyjskiej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Blisko spokrewniony z owadożerem madagaskarskim (P. radiatus), z którym często bywał łączony w jeden gatunek. Obecnie wyróżnia się dwa podgatunki P. typus[4][5][6]:

Morfologia

Owadożer palmowy w locie

Osobniki tego gatunku mają 60–66 cm długości. Jego głowa, skrzydła i brzuch mają odcień szary (końcówki skrzydeł są czarne), ogon jest czarny z pojedynczym białym paskiem[7].

Ekologia i zachowanie

Występuje w wielu różnorodnych siedliskach otwartych i zalesionych, od półpustynnych zarośli, przez lasy nadrzeczne po nizinne lasy deszczowe czy plantacje drzew egzotycznych w południowej Afryce. Na większości zasięgu jest osiadły, na pozostałych terenach sezonowo migruje. Młode osobniki opuszczają swe rodzinne terytoria i rozpraszają się[6].

Gniazdo zbudowane z patyków, wyłożone zielonymi liśćmi i umieszczone na skałach lub drzewach. W zniesieniu zwykle 2 jaja, które są białe i pokryte ciemnymi czerwonobrązowymi plamkami. Rodzice dzielą się obowiązkami związanymi z budowaniem gniazda i inkubacją. Okres inkubacji wynosi około 36 dni. W wyniku kainizmu przeżywa na ogół tylko jedno pisklę. Młode opuszcza gniazdo po około 52 dniach od wyklucia[6].

Jego dietę stanowią małe kręgowce (ssaki, żaby, jaszczurki, jaja i pisklęta ptaków), owady[6], w niektórych rejonach żywi się też owocami palmy oleistej[7], rybami i padliną[6].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje owadożera palmowego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny[2].

Przypisy

  1. Polyboroides typus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Polyboroides typus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: ACCIPITRIDAE Vigors, 1824 - JASTRZĘBIOWATE - KITES, HAWKS AND EAGLES (wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-10-26].
  4. African Harrier-hawk (Polyboroides typus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-12]. (ang.).
  6. a b c d e Species account: African Harrier-hawk Polyboroides typus. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-12]. (ang.).
  7. a b Clive Barlow, Tim Wacher: A Field Guide to Birds of the Gambia and Senegal. Pica, 1997. ISBN 978-1-873403-32-7.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Polyboroides typus00, crop.jpg
Autor: Andrew Keys, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gymnogene (Polyboroides typus) at Nooitgedacht, Magaliesberg, South Africa
African Harrier Hawk RWD.jpg
Autor: DickDaniels (http://theworldbirds.org/), Licencja: CC BY-SA 3.0
African Harrier-Hawk, Harrier Hawk, or Gymnogene (Polyboroides typus) - World of Birds, near Cape Town, South Africa