Owczarnia (budynek)

Owczarnia^[1] – budynek inwentarski, wolno stojący, używany jako pomieszczenie wolnostanowiskowe dla owiec. Owczarnie przeważnie są obiektami murowanymi. Tradycyjnie owczarnia służyła jako miejsce całodobowego pobytu owiec tylko w zimie, w pozostałych porach roku wykorzystywana była jako miejsce nocnego wypoczynku zwierząt. Obecnie, zwłaszcza w wyspecjalizowanych gospodarstwach rolnych, często w budynkach tych owce przebywają przez cały rok.

Zabytkowa owczarnia z pocz. XX w Kaczkówku

Zabytkowa owczarnia z 2 poł. XIX w. w Dobosławicach

Zabytkowa owczarnia z 2 poł. XIX w.w Komorowie

Zabytkowa owczarnia folwarczna z 2 poł. XIX w. w Nakomiadach

Zabytkowa owczarnia z XIX w. Waplewie Wielkim

Zabytkowa owczarnia z 1910 r. w Luboni nr.rej. 1479/A

Niekiedy określenie owczarnia stosuje się do całości zabudowań gospodarczych związanych z hodowlą owiec. W takim przypadku obejmuje też przyległe budynki i pomieszczenia.

W typowej owczarni znajdowało się kilkadziesiąt owiec, jedynie w bardzo bogatych gospodarstwach chłopskich oraz w oborach należących do dworu (po wojnie do PGR-u) przebywało od kilkudziesięciu do kilkuset owiec. W dużych owczarniach wnętrze podzielone było na boksy dla poszczególnych osobników lub ich grup. Podłoga owczarni wyścielana była słomą, która wraz z odchodami zwierząt stanowiła cenny nawóz organiczny, nazywany od miejsca powstawania obornikiem.

Rodzaje owczarń wolnostanowiskowych

Rodzaje owczarń w których owce przemieszczają się wewnątrz owczarni w sposób mniej lub bardziej swobodny:

• owczarnie stropowe
• owczarnie ze stropodachem
• owczarnie ściółkowo-rusztowe
• owczarnie rusztowe
• szopy pastwiskowe

Nowoczesne owczarnie przeznaczone dla dużych ilości zwierząt są w pełni zautomatyzowane; podawanie paszy i wody, usuwanie odchodów oraz dojenie wykonywane są przez urządzenia sterowane komputerowo.

• Nowoczesne owczarnie posiadają pomieszczenia^[2].

1. ) owczarnia - pomieszczenie dla owiec dorosłych z bezpośrednim dostępem do wybiegów.
2. ) dla wykotów
3. ) wychowalnia - w którym przebywają owce matki z jagniętami.
4. ) tuczarnia - do składowania pasz i przygotowywania ich do skarmiania
5. ) dla tryków i młodych tryczków
6. ) do inseminacji
7. ) dojarnia
8. ) do strzyży
9. ) budynki pastwiskowe - budynek inwentarski wolno stojący przeznaczony dla owiec przebywających w okresie żywienia letniego na pastwiskach przez całą dobę, budynek pastwiskowy może być szopą zamkniętą lub otwartą o trzech ścianach, szopa zamknię­ta służąca jako schronienie dla owiec podczas letnich wypasów w górach.

Nowoczesny budynek owczarski powinien charakteryzować się:^[3]

• zgodnością z ustawodawstwem polskim i unijnym, a także z przepisami eksportowymi innych krajów, kupujących wyroby naszej produkcji zwierzęcej;
• odpowiednimi, określonymi normami, warunkami zootechnicznymi dla danej kategorii zwierząt;
• zastosowaniem proekologicznych technologii utrzymania zwierząt;
• funkcjonalnością i niezawodnością rozwiązań konstrukcyjnych oraz wyposażenia;
• oszczędnym i efektywnym zużyciem energii;
• minimalnymi nakładami pracy w bieżącej obsłudze zwierząt;
• bezpiecznymi i ergonomicznymi warunkami dla personelu;
• krótkim czasem amortyzacji;
• możliwością wykorzystania energii z surowców powstających w procesie produkcji;
• możliwością przeznaczenia obiektu na cele pozarolnicze.

Inne

Owczarnia jako miejsce chowu owiec była znana już w średniowieczu; od niej pochodzi wiele nazw miejscowości służebnych (np. Owczary, Owczarnia).

Zobacz też

• stajnia
• Obora
• chlew
• kurnik

Przypisy

Bibliografia

• Haring Fritz; Hodowla owiec;wydawca,Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne; Warszawa; 1980r.;ISBN 83-0900-265-3
• Paraponiak Paweł; Ekologiczny chów owiec; Wyd. Instytut Zootechnik; Kraków; 2006 r.;ISBN 83-6012-703-4
• Myczko Andrzej; Technika w chowie owiec; Instytut Budownictwa Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa; Warszawa; 1995 r.; ISBN 83-8626-418-7