Owczary (powiat gorlicki)
Artykuł | 49°35'48"N 21°10'10"E |
---|---|
- błąd | 39 m |
WD | 49°35'N, 21°11'E |
- błąd | 2334 m |
Odległość | 1890 m |
wieś | |
Zabytkowa cerkiew | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Sołectwo | Owczary |
Liczba ludności (2022) | 242[1] |
Strefa numeracyjna | 18 |
Kod pocztowy | 38-307[2] |
Tablice rejestracyjne | KGR |
SIMC | 0464946 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
49°35′48″N 21°10′10″E/49,596667 21,169444 |
Owczary (do 10 lipca 1948 Rychwałd[3]) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Sękowa.
Integralne części miejscowości: Dół, Góra, Kozylów[4].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego.
Toponimia
Nazwa wsi pochodzi od niemieckiego słowa Reichwald bogaty las; wielki szmat lasów. Pierwotnie była to wieś niemiecka (zob. Głuchoniemcy). W średniowieczu nie do końca ustalono postać nazwy miejscowości, była oddawana w formie jako Reichwald 1404, Richwald (1404), de Richwald (1426), Richwald (1581). Po drugiej wojnie światowej na skutek działań KUNM została zmieniona urzędowo na Owczary[5].
Historia
Wieś została ponownie lokowana na prawie wołoskim w 1417[6][7].
Zabytki
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[8]:
- cerkiew Opieki Matki Bożej, współużytkowana przez greckokatolicką parafię Opieki Matki Bożej oraz rzymskokatolicką parafię w Sękowej;
- cmentarz cerkiewny;
- ogrodzenie z bramką;
- cmentarz wojenny nr 70 z I wojny światowej.
Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Bogarodzicy
Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Bogarodzicy (Opieki Matki Bożej) – wybudowana w 1653 r. Jest to cerkiew trójdzielna, konstrukcji zrębowej, nad nawą i prezbiterium oddzielne dachy, potrójnie łamane uskokowo, kolejno przechodzące w smukłe wieżyczki. Prezbiterium i nawę nakrywają kopuły namiotowe. Obecne prezbiterium wzniesione zostało w 1710 roku, a wieża w 1783. Wewnątrz cenne wyposażenie cerkiewne z XVII, XVIII i XIX wieku. Ściany ozdobione polichromią z 1938 roku. Znajduje się tam również barokowy ikonostas oraz barokowe ołtarze boczne[9]. W 1994 roku obiekt otrzymał prestiżową nagrodę Prix Europa Nostra za wzorowo prowadzone prace konserwatorskie. Cerkiew ozdobiona jest polichromią figuralno-ornamentalną z 1938 roku. Ikony z ikonostasu pochodzą z 1712 i 1756 roku. Dwa barokowe ołtarze boczne: lewy ikona Matki Boskiej z Dzieciątkiem, prawy z podobizną św. Mikołaja. W prezbiterium mały ołtarzyk z ikoną Chrystusa Nauczającego[10]
Cerkiew znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego. W 2013 została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie.
Szlaki turystyczne
- od cerkwi do cmentarza nr 70 (szlak cmentarny)
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 914 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rzeszowski Dziennik Wojewódzki. R.5, nr 5 (10 lipca 1948) = nr 24 + dod., poz. 46
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Kazimierz Rymut. Nazwy miejscowe dawnego powiatu Bieckiego s. 42
- ↑ Roman Reinfuss, Śladami Łemków, Wydawnictwo PTTK Kraj, Warszawa 1990, s. 10, ISBN 83-7005-238-X
- ↑ Marek Okoń, Beskidy część wschodnia, Wydawnictwo PTTK Kraj, Kraków 1987, s. 47, ISBN 83-7005-099-9
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 .
- ↑ G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2, ss.122-124
- ↑ Paweł Kutaś „Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce”, Zakrzów 2013, ISBN 978-83-60941-50-8, ss. 92-93
Linki zewnętrzne
- Rychwałd, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 76 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Ikona kwadratowego znaku szlaku lub ścieżki dydaktycznej – czarnej. Ikony innych znakowanych szlaków i ścieżek znajdziesz w: Wikipedia:Ikony szlaków.
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Owczary, Cmentarz wojenny nr 70 - Owczary
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Owczary, Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach