Owczary (powiat gorlicki)

Artykuł

49°35'48"N 21°10'10"E

- błąd

39 m

WD

49°35'N, 21°11'E

- błąd

2334 m

Odległość

1890 m

Owczary
wieś
Ilustracja
Zabytkowa cerkiew
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

gorlicki

Gmina

Sękowa

Sołectwo

Owczary

Liczba ludności (2022)

242[1]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

38-307[2]

Tablice rejestracyjne

KGR

SIMC

0464946

Położenie na mapie gminy Sękowa
Mapa konturowa gminy Sękowa, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Owczary”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Owczary”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Owczary”
Ziemia49°35′48″N 21°10′10″E/49,596667 21,169444

Owczary (do 10 lipca 1948 Rychwałd[3]) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Sękowa.

Integralne części miejscowości: Dół, Góra, Kozylów[4].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego.

Toponimia

Nazwa wsi pochodzi od niemieckiego słowa Reichwald bogaty las; wielki szmat lasów. Pierwotnie była to wieś niemiecka (zob. Głuchoniemcy). W średniowieczu nie do końca ustalono postać nazwy miejscowości, była oddawana w formie jako Reichwald 1404, Richwald (1404), de Richwald (1426), Richwald (1581). Po drugiej wojnie światowej na skutek działań KUNM została zmieniona urzędowo na Owczary[5].

Historia

Wieś została ponownie lokowana na prawie wołoskim w 1417[6][7].

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[8]:

Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Bogarodzicy

Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Bogarodzicy (Opieki Matki Bożej) – wybudowana w 1653 r. Jest to cerkiew trójdzielna, konstrukcji zrębowej, nad nawą i prezbiterium oddzielne dachy, potrójnie łamane uskokowo, kolejno przechodzące w smukłe wieżyczki. Prezbiterium i nawę nakrywają kopuły namiotowe. Obecne prezbiterium wzniesione zostało w 1710 roku, a wieża w 1783. Wewnątrz cenne wyposażenie cerkiewne z XVII, XVIII i XIX wieku. Ściany ozdobione polichromią z 1938 roku. Znajduje się tam również barokowy ikonostas oraz barokowe ołtarze boczne[9]. W 1994 roku obiekt otrzymał prestiżową nagrodę Prix Europa Nostra za wzorowo prowadzone prace konserwatorskie. Cerkiew ozdobiona jest polichromią figuralno-ornamentalną z 1938 roku. Ikony z ikonostasu pochodzą z 1712 i 1756 roku. Dwa barokowe ołtarze boczne: lewy ikona Matki Boskiej z Dzieciątkiem, prawy z podobizną św. Mikołaja. W prezbiterium mały ołtarzyk z ikoną Chrystusa Nauczającego[10]

Cerkiew znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego. W 2013 została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie.

Szlaki turystyczne

  • POL ścieżka czarna.svg od cerkwi do cmentarza nr 70 (szlak cmentarny)

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 914 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rzeszowski Dziennik Wojewódzki. R.5, nr 5 (10 lipca 1948) = nr 24 + dod., poz. 46
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Kazimierz Rymut. Nazwy miejscowe dawnego powiatu Bieckiego s. 42
  6. Roman Reinfuss, Śladami Łemków, Wydawnictwo PTTK Kraj, Warszawa 1990, s. 10, ISBN 83-7005-238-X
  7. Marek Okoń, Beskidy część wschodnia, Wydawnictwo PTTK Kraj, Kraków 1987, s. 47, ISBN 83-7005-099-9
  8. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022.
  9. G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2, ss.122-124
  10. Paweł Kutaś „Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce”, Zakrzów 2013, ISBN 978-83-60941-50-8, ss. 92-93

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Owczary, cmentarz wojenny nr 70 (HB9).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Owczary, Cmentarz wojenny nr 70 - Owczary
POL ścieżka czarna.svg
Ikona kwadratowego znaku szlaku lub ścieżki dydaktycznej – czarnej. Ikony innych znakowanych szlaków i ścieżek znajdziesz w: Wikipedia:Ikony szlaków.
Cerkiew w Owczarach wnętrze.jpg
Autor: Anwar2, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cerkiew w Owczarach wnętrze
Owczary, cerkiew Opieki Matki Bożej (HB7).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Owczary, Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach