Ozębna

(c) Jordi March i Nogué, CC BY-SA 3.0
Przekrój przez ząb człowieka – ozębna oznaczona numerem 22.

Ozębna, więzadło przyzębne (łac. periodontium), desmodont (tj. więzadło przyzębia)[1] – tkanka wypełniająca przestrzeń między cementem korzeniowym a kością wyrostka zębodołowego, łącząca jednocześnie obie struktury.

Zbudowana jest z dwóch typów tkanki łącznej: włóknistej (o układzie regularnym) oraz wiotkiej (bogatej w komórki, naczynia i nerwy).

W ozębnej można wyróżnić następujące elementy strukturalne:

  1. Grube pęczki włókien kolagenowych (głównie typu I, ale także III i V oraz znikoma ilość kolagenu typu IV w błonach podstawnych naczyń krwionośnych), włókien elastycznych oraz włókien oksytalanowych, wykazujące bardzo zróżnicowany przebieg. Włókna, których jedne końce są wbudowane w cement, a drugie w kość zbitą wyrostka zębodołowego, określane są jako włókna Sharpeya, pozostałe włóka łączy splot pośredni.
  2. Tkanka łączna wiotka zawiera charakterystyczne dla niej w tej lokalizacji komórki (fibroblasty, osteoblasty, osteoklasty, cementoblasty, komórki tuczne, makrofagi, zmienne ilości granulocytów i limfocytów) oraz bezpostaciową istotę międzykomórkową zawierającą glikozaminoglikany, proteoglikany i glikoproteidy.
  3. Bardzo liczne naczynia krwionośne oraz naczynia limfatyczne.
  4. Liczne włókna nerwowe rdzenne i bezrdzenne pochodzące z nerwów miazgi, zębodołu i dziąsła.

Uważa się, że ozębna pełni następujące funkcje:

  • utrzymuje ząb w zębodole;
  • amortyzuje działanie sił mechanicznych w trakcie żucia;
  • wytwarza włókna, kość oraz cement, dzięki obecności fibroblastów, osteoblastów i cementoblastów;
  • może resorbować kość, cement i włókna;
  • odżywia ząb;
  • pośredniczy przy odczuwaniu dotyku, ucisku i bólu.

Przypisy

  1. Herbert F. Wolf, Edith M. Rateitschak, Klaus H. Rateitschak: Periodontologia. Lublin: Czelej Sp. z o.o., 2006, s. 7. ISBN 83-89309-76-9.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Cross sections of teeth intl.svg
(c) Jordi March i Nogué, CC BY-SA 3.0
Cross sections of human tooth, multilanguage

1. Tooth

2. Enamel
3. Dentin
4. Dental pulp
5. cameral pulp
6. root pulp
7. Cementum
8. Crown
9. Cusp
10. Sulcus
11. Neck
12. Root
13. Furcation
14. Root apex
15. Apical foramen

16. Gingival sulcus
17. Periodontium

18. Gingiva:
19. free or interdental
20. marginal
21. alveolar
22. Periodontal ligament
23. Alveolar bone

24. Vessels and nerves:

25. dental
26. periodontal
27. alveolar through channel
Usta (Jama ustna).jpg
Autor: Kedziorek1998d, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jama ustna - schemat opisany w języku polskim