Ozębna

Ten artykuł od 2010-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

(c) Jordi March i Nogué, CC BY-SA 3.0

Przekrój przez ząb człowieka – ozębna oznaczona numerem 22.

Ozębna, więzadło przyzębne (łac. periodontium), desmodont (tj. więzadło przyzębia)^[1] – tkanka wypełniająca przestrzeń między cementem korzeniowym a kością wyrostka zębodołowego, łącząca jednocześnie obie struktury.

Zbudowana jest z dwóch typów tkanki łącznej: włóknistej (o układzie regularnym) oraz wiotkiej (bogatej w komórki, naczynia i nerwy).

W ozębnej można wyróżnić następujące elementy strukturalne:

1. Grube pęczki włókien kolagenowych (głównie typu I, ale także III i V oraz znikoma ilość kolagenu typu IV w błonach podstawnych naczyń krwionośnych), włókien elastycznych oraz włókien oksytalanowych, wykazujące bardzo zróżnicowany przebieg. Włókna, których jedne końce są wbudowane w cement, a drugie w kość zbitą wyrostka zębodołowego, określane są jako włókna Sharpeya, pozostałe włóka łączy splot pośredni.
2. Tkanka łączna wiotka zawiera charakterystyczne dla niej w tej lokalizacji komórki (fibroblasty, osteoblasty, osteoklasty, cementoblasty, komórki tuczne, makrofagi, zmienne ilości granulocytów i limfocytów) oraz bezpostaciową istotę międzykomórkową zawierającą glikozaminoglikany, proteoglikany i glikoproteidy.
3. Bardzo liczne naczynia krwionośne oraz naczynia limfatyczne.
4. Liczne włókna nerwowe rdzenne i bezrdzenne pochodzące z nerwów miazgi, zębodołu i dziąsła.

Uważa się, że ozębna pełni następujące funkcje:

• utrzymuje ząb w zębodole;
• amortyzuje działanie sił mechanicznych w trakcie żucia;
• wytwarza włókna, kość oraz cement, dzięki obecności fibroblastów, osteoblastów i cementoblastów;
• może resorbować kość, cement i włókna;
• odżywia ząb;
• pośredniczy przy odczuwaniu dotyku, ucisku i bólu.

Przypisy