Pęcherzyk żółciowy
| Vesica fellea (lub biliaris) | |
 Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe zewnętrzne – przekrój | |
 Umiejscowienie pęcherzyka żółciowego oraz przebieg zewnętrznych dróg żółciowych | |
| Narządy | |
|---|---|
| Tętnice | t. pęcherzykowa |
| Żyły | ż. pęcherzykowa |
| Nerwy | |
| Układ limfatyczny | węzły chłonne trzewne |
| Prekursor | głowowa część jelita pierwotnego |
Pęcherzyk żółciowy (łac. vesica fellea) (błędnie nazywany też woreczkiem żółciowym) – gruszkowaty narząd służący do magazynowania i zagęszczania żółci do czasu, aż będzie potrzebna do emulgacji tłuszczy.
Anatomia
Pęcherzyk żółciowy ma długość 10 centymetrów i wygląda ciemniej od wątroby ze względu na dużą zawartość żółci. Jest połączony z wątrobą i dwunastnicą poprzez drogi żółciowe. Anatomicznie, pęcherzyk dzielimy na trzy części:
- dno (łac. fundus)
- trzon (łac. corpus)
- szyjkę (łac. collum) przechodzącą w przewód pęcherzykowy.
Unaczynienie i odpływ chłonki
Pęcherzyk żółciowy jest unaczyniony przez tętnicę pęcherzykową (a. cystica) odchodzącą od prawej gałęzi tętnicy wątrobowej właściwej (od tętnicy wątrobowej wspólnej od pnia trzewnego). Odpływ krwi odbywa się przez żyłę pęcherzykową (v. cystica) uchodzącą do ż. wrotnej (10%) lub zdąża ona bezpośrednio do wątroby do wnęki wątroby kończąc się w sieci włosowatej zrazików wątroby.
Chłonka odpływa w kierunku węzła chłonnego pęcherzykowego (nodus lymphaticus cysticus), leżącego w miejscu połączenia przewodu pęcherzykowego z przewodem wątrobowym, skąd uchodzi do węzłów znajdujących się przy tętnicy wątrobowej. Chłonka z części przylegającej do wątroby dostaje się do naczyń chłonnych miąższu wątroby.
Unerwienie
Unerwienie pochodzi od splotu wątrobowego, który wraz z komórkami zwojowymi tworzy sieć wokół szyjki. Komponenta przywspółczulna pochodzi od nerwu błędnego – jego podrażnienie powoduje: skurcz błony mięśniowej pęcherzyka, rozkurcz m. zwieracza bańki wątrobowo-trzustkowej. Gałązki somatyczne biegną od nerwu przeponowego prawego. W przypadku patologii pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych powoduje to promieniowanie bólu do prawej łopatki.
Funkcje
Pęcherzyk żółciowy może magazynować około 60 ml żółci. Podczas magazynowania żółć ulega również zagęszczeniu.
Żółć ulega uwolnieniu z pęcherzyka dzięki skurczom zainicjowanym przez cholecystokininę.
- Pęcherzyk żółciowy jest połączony przewodem pęcherzykowym z przewodem wątrobowym wspólnym (prowadzącym od wątroby) oraz z przewodem żółciowym wspólnym prowadzącym do dwunastnicy (dokładniej do brodawki Vatera).
- Podczas głodu żółć produkowana w wątrobie trafia do pęcherzyka żółciowego. Podczas posiłku nagromadzona żółć jest uwalniana do dwunastnicy.
- Funkcją żółci jest wspomaganie trawienia poprzez emulgację tłuszczów.
Stany chorobowe
- kamica pęcherzyka żółciowego
- zapalenie pęcherzyka żółciowego
- ropniak pęcherzyka żółciowego
- wodniak pęcherzyka żółciowego
- polip pęcherzyka żółciowego
- rak pęcherzyka żółciowego
Zobacz też
Bibliografia
- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia Człowieka, Tom 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2022, ISBN 978-83-200-4501-7.
- Johannes Sobotta, Atlas anatomii człowieka. Narządy Wewnętrzne, wyd. 24, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2019, ISBN 978-83-66310-25-4.
Linki zewnętrzne
| Przewód pokarmowy | |
|---|---|
| Gruczoły trawienne, narządy towarzyszące |
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
Star of life, blue version. Represents the Rod of Asclepius, with a snake around it, on a 6-branch star shaped as the cross of 3 thick 3:1 rectangles.
Design:
The logo is basically unicolor, most often a slate or medium blue, but this design uses a slightly lighter shade of blue for the outer outline of the cross, and the outlines of the rod and of the snake. The background is transparent (but the star includes a small inner plain white outline). This makes this image usable and visible on any background, including blue. The light shade of color for the outlines makes the form more visible at smaller resolutions, so that the image can easily be used as an icon.
This SVG file was manually created to specify alignments, to use only integers at the core 192x192 size, to get smooth curves on connection points (without any angle), to make a perfect logo centered in a exact square, to use a more precise geometry for the star and to use slate blue color with slightly lighter outlines on the cross, the rod and snake.
Finally, the SVG file is clean and contains no unnecessary XML elements or attributes, CSS styles or transforms that are usually added silently by common SVG editors (like Sodipodi or Inkscape) and that just pollute the final document, so it just needs the core SVG elements for the rendering. This is why its file size is so small.
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.Bilebladder
(modified part of a plate from Gray's Anatomy, originally published in 1918)
Schemat pecherzyka żółciowego i części dróg żółciowych zewnętrznych
© Nevit Dilmen, CC BY-SA 3.0
3D printed Biliary system. Hydropic gallbladder, dilated hepatic duct, dilated common bile duct and intrahepatic biliary ductal dilatation in a patient with benign biliary stricture. Original data from MRCP (Magnetic resonance cholangiopancreatography)
Autor:
- Hauptzelle_der_Gallenblase.png: User:Polarlys
- derivative work: Michał Komorniczak (talk)
Mechanizm zagęszczania żółci w pęcherzyku żółciowym.