Pępowo (województwo wielkopolskie)

Artykuł

51°45′28″N 17°7′5″E

- błąd

38 m

WD

51°45'30"N, 17°7'20"E

- błąd

38 m

Odległość

310 m

Pępowo
wieś
Ilustracja
Urząd gminy Pępowo
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

gostyński

Gmina

Pępowo

Liczba ludności (2014)

1908

Strefa numeracyjna

65

Kod pocztowy

63-830[1]

Tablice rejestracyjne

PGS

SIMC

0374344

Położenie na mapie gminy Pępowo
Mapa konturowa gminy Pępowo, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pępowo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pępowo”
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego
Mapa konturowa powiatu gostyńskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pępowo”
Ziemia51°45′28″N 17°07′05″E/51,757778 17,118056
Strona internetowa

Scania P370-PS Szczęśniak.png Pępowowieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Pępowo[2][3], nad rzeką Dąbroczną, 16 km na południowy wschód od Gostynia.

Miejscowość jest siedzibą gminy Pępowo.

W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne – Stadnina Koni Pępowo[4]. W 1994 jako po przekształceniu jako Stadnina Koni Skarbu Państwa Pępowo[5]. Obecnie jako Stadnina Koni Pępowo Sp. z o.o. z siedzibą w Gogolewie[6].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Pępowo[2][3]
SIMCNazwaRodzaj
0374350Anielinczęść wsi

Historia

Pierwsze wzmianki dotyczące Pępowa pochodzą z XII w. Zapis z 1136 mówi o tym, że wieś należała do majątku biskupa gnieźnieńskiego. W 1257 r. utworzona została we wsi odrębna parafia. Wtedy to prawdopodobnie zbudowana została pierwsza świątynia pod wezwaniem św. Andrzeja. W 1383 r. część ziem została odsprzedana staroście wielkopolskiemu. W 1444 jako właściciela części Pępowa wymienia się Peregryna Pampowskiego. Po śmierci ostatniego z rodu Pampowskich w 1571 właścicielem wsi został Melchior Konarzewski herbu Korczak wraz z żoną Anną Siedlecką herbu Grzymała. W posiadaniu Konarzewskich Pępowo pozostawało do XVIII w., kiedy to Weronika Konarzewska wychodząc za mąż za Macieja Mycielskiego herbu Dołęga wniosła mu w posagu dobra pępowskie.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Pampowo należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[7]. Pampowo należało do okręgu krobskiego tego powiatu i stanowiło część majątku Chociszewice, którego właścicielem był wówczas (1846) Teodor Mycielski[7]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 164 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 20 dymów (domostw)[7].

W 1876 r. jego prawnuk Ignacy Mycielski sprzedał majątek przemysłowcowi Adolfowi Hansemanowi (ojcu Ferdinanda von Hansemanna, współtwórcy Hakaty, potem pozostał on w rękach rodziny Oertzernów do końca II wojny światowej.

W czasie wojny wieś składała się tylko z dzisiejszej ul. Powstańców Wlkp. i z ul. Stanisławy Nadstawek i liczyła około 200 mieszkańców. Dynamiczny rozwój wsi nastąpił dopiero po II wojnie światowej, kiedy to wybudowano nowe drogi i połączono Pępowo z Chociszewicami.

W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa leszczyńskiego.

W 1923 w Pępowie urodziła się Stanisława Nadstawek (zm. 1945) - podporucznik Ludowego Wojska Polskiego.

Zabytki

  • kościół parafialny pod wezwaniem św. Jadwigi. Pierwotny zbudowany został w XV w. jako drewniana konstrukcja. Budowę murowanej świątyni, która uzyskała styl późnogotycki zakończono w 1625 r. W 1734 wichura zerwała dach kościoła i częściowo uszkodziła wieżę, która została odbudowana dopiero w 1830 roku przez Józefa Mycielskiego z Rokosowa[7]. W tym samym roku dobudowano dwie boczne nawy, zakrystię i kaplicę w stylu neogotyckim według projektu Franciszka Marii Lanciego. Wnętrze kościoła utrzymane jest w stylu barokowym.
  • pałac Mycielskich został wybudowany po 1695 roku w miejscu wcześniejszego założenia, a następnie przebudowany pod koniec XVIII w. przez Józefa Mycielskiego. W rękach rodziny Mycielskich pozostawał do ok. 1880 r., a następnie przeszedł na własność Wilhelma Radziwiłła. Kolejnym właścicielem był bankier Adolf Hansemann, a następnie rodzina Oertzern. Po II wojnie światowej mieściła się w nim szkoła podstawowa i ośrodek zdrowia. Od 1999 r. jest własnością prywatną. Obiekt ten tworzy centrum założenia osiowego, zamkniętego od wschodu parkiem o powierzchni 20 ha, a od zachodu usytuowanymi po bokach czworobocznymi dziedzińcami folwarcznymi. Zbudowany jest z piętrowego korpusu głównego na planie prostokąta oraz przylegających do niego w dwóch narożach parterowych pawilonów połączonych bramami z dwiema oficynami.
  • wiatrak „Franciszek”[8] to najstarszy typ wiatraka zwany koźlakiem. Konstrukcja "koźlaka" składa się z dwóch podstawowych elementów: nieruchomej podstawy i części obrotowej. Podstawa wiatraka czyli kozioł usadowiona jest na niskim fundamencie. Główne elementy konstrukcji nośnej jak kozioł, słup, mącznica oraz wał napędowy z kołem palecznym pochodzą z wiatraka z Kobylina z 1754 r. W latach 1901-1977 wiatrak stał w Magdalenkach koło Pępowa. Do Magdalenek sprowadził go Stanisław Kostka Krzyżoszczak. Koźlak do czasu translokacji stanowił własność rodziny Krzyżoszczaków. Wiatrak pracował do czasu elektryfikacji wsi, na początku lat 60. XX wieku, później pełnił funkcję magazynu. W latach 1977–1979 młyn przeniesiono do obecnej lokalizacji. W 1957 r. wiatrak „Franciszek” został wpisany do rejestru zabytków jako cenny przykład drewnianego budownictwa przemysłowego z 1754 r. Kolejną renowację przeprowadził w 2019 cieśla Piotr Nadolny z Grodziska (gm. Osieczna)[9].

OSP

W Pępowie znajduje się remiza Ochotniczej Straży Pożarnej, której początki datuje się na 1881[10] Wtedy właściciel majątku ziemskiego w Pępowie, von Hansemann, zakupił dla swych gospodarstw w Pępowie, Siedlcu i Babkowicach sikawki ręczne z wężami, prądownicami oraz wiadra i bosaki. Zorganizowano też grupy ogniowe, składające się z pracowników gospodarstw. Ochotnicza straż pożarna zachowała ciągłość istnienia do czasów współczesnych. W 1995 została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego[11]. W roku 2021 OSP Pępowo obchodzi 140-lecie swojego istnienia. W dniu 26.11.2021 r. jednostka zakupiła nowy ciężki wóz bojowy Scania P370 4X4 Szczęśniak (fotografia widoczna w galerii).

Galeria

Sport

Działa tu klub piłkarski Dąbroczanka Pępowo, który gra w IV Lidze Południowej. Sekcję taekwondo otworzył we wrześniu 2014 r. Klub Sportowy "Tiger Wielkopolska".

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 910 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 18, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-04-24]. 
  3. a b GUS. Rejestr TERYT
  4. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 9 lipca 1990 r. w sprawie celów, zasad i trybu udzielania oraz wysokości stawek dotacji dla rolnictwa w 1990 r. Dz.U. z 1990 r. nr 49, poz. 291
  5. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 24 czerwca 1994 r. w sprawie wysokości stawek dotacji dla rolnictwa oraz szczegółowych zasad i trybu ich udzielania w 1994 r. Dz.U. z 1994 r. nr 83, poz. 383
  6. Stadnina Koni Pępowo Sp. z o.o. [dostęp 2011-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-21)].
  7. a b c d Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 231.
  8. Wiatrak koźlak "Franciszek" Pępowo, modernizacjaroku.org.pl [dostęp 2022-01-21].
  9. https://www.youtube.com/watch?v=A0lJ2WyuTok
  10. Przekazanie Pojazdów do OSP Pępowo. www.gostyn.psp.wlkp.pl. [dostęp 2014-05-15].
  11. Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Pępowie. osp.pepowo.pl. [dostęp 2014-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 maja 2014)].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Powiat gostyński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu gostyńskiego, Polska
05 Stadion sportowy LKS Dąbroczanka Pępowo.jpg
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stadion sportowy LKS Dąbroczanka Pępowo
01 Kościół parafialny pw. Świętej Jadwigi.jpg
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
01 Kościół parafialny pw. Świętej Jadwigi
Wiatrak koźlak Pępowo.jpg
Autor: Jan Jerszyński, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Wiatrak koźlak w Pępowie, gmina Pępowo, powiat gostyński, woj. wielkopolskie.
Wiatrak Koźlak po renowacji 2018.png
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wiatrak Koźlak po renowacji w 2018
02 Pomnik koni 2021.jpg
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pępowo (woj. wielkopolskie, Polska). Pomnik koni. 2021.
03 Siłownia zewnętrzna w Centrum Pępowa 2021.jpg
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siłownia zewnętrzna w Centrum Pępowa 2021
OSP Pępowo 140 lat.png
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baner z okazji 140 lecia OSP Pępowo
06 Figura św. Józefa w Centrum Pępowa.jpg
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Figura św. Józefa w Centrum Pępowa
Budynek Urzędu Gminy w Pępowie.jpg
Autor: Tedesse, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Pępowo, dom, ob. Urząd Gminy, 1 poł. XIX
Pępowo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Pępowo, Polska
04 Skrzydlaty zakątek 2021.jpg
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skrzydlaty zakątek 2021
Scania P370-PS Szczęśniak.png
Autor: Bgrzelczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ciężki wóz bojowy zakupiony przez OSP Pępowo