Płaszczyzna niezmienna Laplace’a

Płaszczyzna niezmienna (Laplace’a) układu planetarnego lub satelitarnego – płaszczyzna przechodząca przez środek masy układu i prostopadła do wektora jego całkowitego momentu pędu. W Układzie Słonecznym około 98% wkładu do tego wektora pochodzi od momentów pędu planet olbrzymów (Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna). Płaszczyzna niezmienna jest odchylona o mniej niż 0,5° od płaszczyzny orbity Jowisza[1] i można ją interpretować jako średnią ważoną płaszczyzn orbitalnych i płaszczyzn obrotu planet.

Nazewnictwo

Płaszczyzna ta nazywana jest skrótowo „płaszczyzną Laplace’a”, aczkolwiek tego pojęcia używa się częściej w odniesieniu do płaszczyzny, wokół której precesują płaszczyzny orbit. Te dwie koncepcje nie powinny być mylone (choć obie wywodzą się z prac Pierre-Simona de Laplace’a)[2]. Są one równoważne tylko wtedy, gdy źródła zaburzeń znajdują się daleko od ciała podlegającego precesji. Płaszczyzna niezmienna pochodzi od sumy momentów pędu i jest jednakowa dla całego układu, podczas gdy płaszczyzna Laplace’a w tym drugim znaczeniu może być różna dla różnych ciał w tym samym układzie.

Przypisy

  1. MeanPlane (invariable plane) for 2009/04/03. 2009-04-03. [dostęp 2012-07-20]. (plik wygenerowany programem Solex 10)
  2. Pierre Simon La Place: Traite de mécanique céleste. 1799–1825.