Płat ciemieniowy

Widok płata mózgu od powierzchni górno-bocznej półkul mózgu
Płat ciemieniowy

Płat ciemieniowy (lobus parietalis) – parzysta część kresomózgowia ograniczona od przodu bruzdą środkową, od dołu bruzdą boczną, a na powierzchni przyśrodkowej także od tyłu przez bruzdę ciemieniowo-potyliczną półkuli mózgu.

Struktura

W obrębie płatów kresomózgowia wyróżniamy bruzdy i ograniczane przez nie zakręty mózgu.

Zakręty Bruzdy
Powierzchnia górno-boczna
płacik ciemieniowy górnybruzda śródciemieniowa
płacik ciemieniowy dolnybruzda zaśrodkowa
zakręt nadbrzeżny
zakręt kątowy
zakręt zaśrodkowy
Powierzchnia przyśrodkowa
przedklinekbruzda ciemieniowo-potyliczna
płacik okołośrodkowy

Ośrodki czynnościowe i ich lokalizacja

Lokalizacja pól Brodmanna na powierzchni górno-bocznej półkuli mózgu
  • pierwszorzędowa kora czuciowa, SI, (pole 3, 2, 1): zakręt zaśrodkowy - czucie powierzchowne
  • drugorzędowa kora czuciowa, SII, (na styku 40, 41 i 43, ale w podziale Brodmanna nie została wyodrębniona, leży u podnóża pierwszorzędowej kory czuciowej, w górnej części bruzdy bocznej): jest obszarem projekcyjno-asocjacyjnym; integruje bodźce z obu stron ciała, pośredniczy w uczeniu się związanym z bodźcami dotykowymi; dzięki połączeniom z korą motoryczną ma wpływ na sterowanie ruchem.
  • kora asocjacyjna ciemieniowa (pole 7, pole 5): płacik ciemieniowy górny - analiza bodźców
  • kora asocjacyjna ciemieniowo-skroniowo-potyliczna (pole 39, 40): płacik ciemieniowy dolny, zakręt nadbrzeżny

Numeracja pól dotyczy klasyfikacji według Brodmanna.

Funkcje[1]

Płat ciemieniowy odpowiada za:

  • orientację przestrzenną
  • celowe ruchy
  • rozpoznawanie ruchu
  • czucie temperatury, dotyku, bólu (górna część)
  • umiejscowienie wrażeń czuciowych
  • integrację ruchu i wzroku
  • integrację czucia i wzroku
  • rozumienie języka symbolicznego, pojęć abstrakcyjnych, geometrycznych
  • oszacowanie ilości za które odpowiada bruzda śródciemieniowa[2]

Skutki uszkodzeń[1]

  • całkowita niepodzielność uwagi
  • niezdolność do skupiania wzroku na określonym miejscu
  • trudności w orientacji przestrzennej
  • trudności w integracji wrażeń wzrokowych w jedną całość oraz koordynacji ruchu oczu i rąk
  • niezdolność do celowego działania wymagającego ruchu, problemy w troszczeniu się o siebie
  • niezdolność do odróżnienia kierunków (lewy płat)
  • trudności w liczeniu i matematyce
  • niezdolność do nazwania obiektu
  • niezdolność do umiejscowienia słów pisanych (okolice lewego zakrętu kątowego)
  • problemy z czytaniem
  • brak świadomości niektórych obszarów przestrzeni i części ciała (prawy płat)
  • zaprzeczanie niesprawności
  • trudności w rysowaniu i konstruowaniu obiektów
  • zaburzenia osobowości (zwykle lezje ciemieniowo-skroniowe)
  • abarognozja[3]

Przypisy

  1. a b Mózg, umysł i zachowanie, www.is.umk.pl [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-23] (pol.).
  2. Gary Stix. Uczmy się uczyć. „Świat Nauki”. nr. 9 (241), s. 32-39, wrzesień 2011. Prószyński Media. ISSN 0867-6380. 
  3. abarognosis, The Free Dictionary [dostęp 2022-02-18].

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Gray726-Brodman.png
Lateral surface of left cerebral hemisphere, viewed from the side.
Parietal lobe animation small.gif
Autor: Polygon data were generated by Database Center for Life Science(DBCLS)[2]., Licencja: CC BY-SA 2.1 jp
left parietal lobe(red) and corpus callosum, diencephalon, brainstem, cerebellum. Polygon data are from BodyParts3D maintained by Database Center for Life Science(DBCLS).
Płaty mózgu.png
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0