Płat czołowy
Widok płata mózgu od powierzchni górno-bocznej półkul mózgu
Płat czołowy (lobus frontalis) – parzysta część kresomózgowia ograniczona od tyłu bruzdą środkową, a od dołu bruzdą boczną półkuli mózgu.
Struktura
W obrębie płatów kresomózgowia wyróżniamy bruzdy i ograniczane przez nie zakręty mózgu.
| Zakręty | Bruzdy |
| Powierzchnia górno-boczna | |
| zakręt czołowy górny | bruzda czołowa górna |
| zakręt czołowy środkowy | bruzda czołowa dolna |
| zakręt czołowy dolny | bruzda przedśrodkowa |
| zakręt przedśrodkowy | |
| Powierzchnia przyśrodkowa | |
| zakręt czołowy górny | bruzda obręczy |
| zakręt okołośrodkowy | bruzda środkowa |
| zakręt obręczy | |
| Powierzchnia podstawna | |
| zakręt prosty | bruzda węchowa |
| zakręty oczodołowe | |
Ośrodki czynnościowe i ich lokalizacja
Lokalizacja pól Brodmanna na powierzchni górno-bocznej półkuli mózgu
- pierwszorzędowa kora ruchowa (pole 4): zakręt przedśrodkowy – ruchy dowolne
- drugorzędowa kora ruchowa (pole 6): zakręt czołowy górny i środkowy (tylna część) – planowanie ruchów kończyn i gałek ocznych
- dodatkowe pole ruchowe (ang. SMA – supplementary motor area)
- pole przedruchowe (ang. PMA – pre-motor area)
- czołowe pole ruchowe gałek ocznych (pole 8): zakręt czołowy górny i środkowy – ruchy gałek ocznych
- kora przedczołowa (pole 9-12): zakręt czołowy górny i środkowy – świadomość, myślenie, wyższe czynności nerwowe
- kora ruchowa mowy, ośrodek Broki (pole 44, 45): wieczko czołowe – wypowiadanie słów, ruchowy ośrodek mowy
- kora asocjacyjna przeczołowa (pole 46): zakręt czołowy środkowy – zachowanie, myślenie, planowanie ruchów gałek ocznych
Numeracja pól dotyczy klasyfikacji według Brodmanna.
Funkcje
Płat czołowy odpowiada za[1]:
- planowanie
- myślenie
- pamięć
- wolę działania i podejmowanie decyzji
- ocenę emocji i sytuacji
- pamięć wyuczonych działań ruchowych, np. taniec, nawyki, specyficzne schematy zachowań, wyrazy twarzy
- przewidywanie konsekwencji działań
- konformizm społeczny, takt
- uczucia błogostanu (układ nagrody), frustracji, lęku i napięcia.
Skutki uszkodzeń
- trudności w koncentracji,
- niezdolność do spontanicznego myślenia
- niestabilność emocjonalna
- zmiany nastroju
- zachowania agresywne.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Mózg, umysł i zachowanie, www.is.umk.pl [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-23] (pol.).
Media użyte na tej stronie
Gray726-Brodman.png
Lateral surface of left cerebral hemisphere, viewed from the side.
Lateral surface of left cerebral hemisphere, viewed from the side.
Frontal lobe animation.gif
Autor: Polygon data were generated by Life Science Databases(LSDB)., Licencja: CC BY-SA 2.1 jp
A rotating animation of the human brain showing the left frontal lobe in red within a translucent skull. The right cerebral hemisphere is not shown, as if it were cut away. The anterior cingulate cortex (ACC) is sometimes also included in the frontal lobe (e.g. [1]). Other authors include the ACC as a part of limbic lobe (e.g. [2]). This animation has taken the latter approach following two reference books: an electronic version of Talairach and Tournoux (1988)[3] and Ono (1990)[4].
Autor: Polygon data were generated by Life Science Databases(LSDB)., Licencja: CC BY-SA 2.1 jp
A rotating animation of the human brain showing the left frontal lobe in red within a translucent skull. The right cerebral hemisphere is not shown, as if it were cut away. The anterior cingulate cortex (ACC) is sometimes also included in the frontal lobe (e.g. [1]). Other authors include the ACC as a part of limbic lobe (e.g. [2]). This animation has taken the latter approach following two reference books: an electronic version of Talairach and Tournoux (1988)[3] and Ono (1990)[4].