Płatnerz

Płatnerz – XVI w.

Płatnerzśredniowieczny rzemieślnik wykonujący zbroje płytowe dla ludzi i koni, oraz elementy towarzyszące zbroi, jak np. przyłbice, rękawice, szyszaki, a także kolczugi[1].

Wobec zaniku jazdy pancernej od XVI wieku płatnerzami zaczęto nazywać rzemieślników wyrabiających metalową broń białą, np. mieczników, szpadników[2], do grupy tej zaliczano także ślifirzów, którzy wykonywali narzędzia potrzebne cyrulikom: lancety, noże, nożyczki, brzytwy itp.[1]. Zawód ten uprawiano na szeroką skalę od XIV do XVIII wieku[1]. W Polsce początkowo należeli do cechów pokrewnych m.in. pancerników[3]. W XVII wieku utworzyli oni własny cech, który przetrwał do XVIII wieku[2].

Płatnerzem króla Zygmunta Augusta był Florjan Sybenburger, w XVI wieku działali też Stanisław Reska, Jan Kaczorek, w XVII wieku Bartłomiej Wojczyna, Wojciech Depczyński[1].

Przypisy

  1. a b c d Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska ilustrowana, Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna, 1985, tom 4, ISBN 83-214-0411-1.
  2. a b Red. Kubalska-Sulkiewicz Krystyna, Bielska-Łach Monika, Manteuffel-Szarota Anna, Słownik Terminologiczny Sztuk Pięknych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007
  3. Red. Jendryczko Małgorzata, Sztuka Świata, tom 18, Warszawa: Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4727-1.

Media użyte na tej stronie