Płatności mobilne

Płatności mobilne (zwane też m-płatnościami) – płatności bezgotówkowe dokonywane za pomocą urządzenia mobilnego, np. smartfonu, tabletu i technologii mobilnych, takich jak np. SMS, NFC, USSD, WAP. Urządzenia mobilne do dokonania płatności muszą pozwalać na łączność z siecią telekomunikacyjną (GSM czy Internet).

Płatności mobilne umożliwiają bezpośredni zakup towarów lub usług oraz przekazywanie środków pieniężnych między rachunkami bankowymi kupującego oraz sprzedawcy.

Podział płatności ze względu na sposób komunikowania się urządzenia mobilnego z centrum przetwarzania danych

Płatności mobilne zdalne

  • Najpopularniejszy rodzaj płatności mobilnych. Polega on na połączeniu między telefonem komórkowym a serwerem za pomocą wiadomości SMS (tzw. Premium SMS) lub Internetu. Premium SMS najczęściej wykorzystuje się jako formę płatności za artykuły prasowe dostępne w Sieci, udział w konkursach, głosowaniu w programach telewizyjnych czy też za dostęp online do materiałów video. Kupujący umieszcza wskazany przez sprzedającego kod w wiadomości SMS i wysyła go pod podany numer. W odpowiedzi otrzymuje wiadomość zwrotną potwierdzającą wysyłkę SMS-a lub też kod, który może wpisać na stronie internetowej i tym samym odblokuje dostęp do poszukiwanych treści.

Płatności mobilne zbliżeniowe

  • Obecnie występują one w technologii NFC, czyli Near Field Communications – Komunikacja Bliskiego Zasięgu. Ta bezprzewodowa technologia opiera się na wykorzystaniu fal radiowych w celu wymiany danych na bliską odległość, zwykle kilka centymetrów. Karty płatnicze z technologią NFC zbliża się do urządzenia autoryzującego, dzięki czemu zostaje nawiązane połączenie i odbywa się transfer danych (opłata). Przyjęto, że przy transakcjach nie przekraczających 50 zł nie ma potrzeby wprowadzania kodu PIN. Wpływa to na usprawnienie i przyspieszenie procesu płatności. Technologia NFC działa także w telefonach komórkowych, które dzięki niej stają się także mobilnymi portfelami. Działają na takich samych zasadach jak karty płatnicze, czyli przykłada się telefon do terminala w celu dokonania płatności. Przykładem aplikacji wykorzystującej opisaną technologię jest np. MyWallet. Dzięki wyposażeniu telefonu we wspomnianą aplikację użytkownik może dokonywać płatności zbliżając telefon do terminala płatniczego.

Bezpieczeństwo

Płatności mobilne budzą jednak pewne obawy, które związane są z bezpieczeństwem, np. kiedy urządzenie zostanie zgubione. Visa Europe oraz Visa Inc. opracowały zestaw reguł, których należy przestrzegać podczas dokonywania transakcji mobilnych, wśród nich wymienić należy:

  • Zapewnienie możliwości wyłączenia transakcji mobilnych w urządzeniu,
  • Zabezpieczenie oprogramowania na wypadek ataków hakerskich,
  • Wyposażenie urządzeń mobilnych w niezbędne atesty,
  • Dostarczenie aplikacji oraz ich aktualizacji, które posłużą do przeprowadzania bezpiecznych transakcji,
  • Ochrona kluczy szyfrowania, zabezpieczających dane rachunku bankowego przed dostępem osób nieuprawnionych,
  • Konieczność szyfrowania wszystkich operacji przesyłania danych w sieciach publicznych.

Szacuje się, że do końca 2015 roku w Polsce liczba terminali kompatybilnych z technologią zbliżeniową ma osiągnąć liczbę 200 tysięcy.

Płatności mobilne w liczbach

W 2018 roku ze zbliżeniowych płatności mobilnych (m.in. Apple Pay, Google Pay, Samsung Pay i innych) korzystało aż 241 mln osób na świecie[1]. Szacuje się, że do 2020 roku ze zbliżeniowych płatności mobilnych będzie korzystało około 449 mln osób.

Płatności mobilne w Polsce

Najdłużej działającym systemem płatności mobilnych w Polsce jest mPay, który zadebiutował na rynku w 2003[2][3]. Dostępne są także płatności mobilne za pomocą kodów BLIK (od lutego 2015), zbliżeniowe płatności za pomocą smartfona Google Pay (od listopada 2016 r. jako Android Pay[4]), Apple Pay (od czerwca 2018 r.) oraz własne rozwiązania płatności HCE banków dostępne na urządzeniach z systemem Android. Dzięki tym usługom można płacić także w aplikacjach mobilnych, sklepach internetowych oraz wypłacać gotówkę z bankomatów (dostępność tych usług zależy od banku, dostawcy urządzeń lub sklepów).

Przypisy

  1. Łukasz Majchrzyk, Liczba użytkowników płatności mobilnych na świecie (2018-2020), mobiRANK.pl, 17 marca 2019 [dostęp 2019-03-26] (pol.).
  2. mPay wygrał przetarg na obsługę płatności za parkowanie w Warszawie, gazetapl [dostęp 2020-11-10] (pol.).
  3. TECHNOSenior, Aplikacja mPay trafiła do Huawei AppGallery, TECHNOSenior, 15 czerwca 2020 [dostęp 2020-11-10] (pol.).
  4. Łukasz Majchrzyk, Android Pay dostępny w Polsce!, mobiRANK.pl, 16 listopada 2016 [dostęp 2019-03-26] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Ambox outdated serious.svg
An outdated clock with a serious icon