Płeć heterogametyczna

Płeć heterogametyczna (płeć heterozygotyczna[1]) – płeć determinowana przez różne chromosomy płci[2][3]. U człowieka heterozygotyczna płeć męska determinowana jest przykładowo chromosomami X i Y. Natomiast kobiety mają w komórkach po 2 chromosomy X, będąc płcią homozygotyczną[4].

Natomiast u ptaków i niektórych gadów samce mają 2 chromosomy Z i to one stanowią płeć homozygotyczną, podczas gdy samice z jednym chromosomem Z i jednym W są płcią heterozygotyczną. Wśród owadów u motyli występują heterozygotyczne samice, zaś u Drosophila to samce są heterozygotyczne[5].

Występowanie płci heterozygotycznej może prowadzić do redukcji bądź zaniku rekombinacji mejotycznej pomiędzy chromosomami płciowymi, co u niektórych gatunków rozciąga się na autosomy. To ostatnie zjawisko nazywa się achiazmią. Przykładowo występuje ono u większości linii męskich Drosophila melanogaster, u których nie występuje w ogóle rekombinacja, pomimo że obserwuje się ją u samic[2].

Przypisy

  1. ↑ Grzegorz Neubauer, Magdalena Zagalska-Neubauer. Dymorfizm płciowy i oznaczanie płci w grupie mewy srebrzystej Larus argentatus na podstawie pomiarów biometrycznych. „Notatki Ornitologiczne”. 47 (3), s. 185–191, 2006. 
  2. ↑ a b publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać T. Lenormand. The evolution of sex dimorphism in recombination. „Genetics”. 163 (2), s. 811-822, 2003. PMID: 12618416. PMCID: PMC1462442. 
  3. ↑ płeć heterogametyczna. W: Słownik terminów biologicznych [on-line]. PWN. [dostęp 2017-03-03].
  4. ↑ King R.C.; Stansfield W.D.; Mulligan P.K.: A Dictionary of Genetics. Wyd. 7. Oxford, 2006, s. 204.
  5. ↑ James Franklin Crow, William F. Dove (red.), Perspectives on genetics: anecdotal, historical, and critical commentaries, 1987–1998, Madison, WI: University of Wisconsin Press, 2000, ISBN 978-0-299-16604-5.