Płyta północnoamerykańska

Płyta północnoamerykańska pokazana na brązowo

Płyta północnoamerykańskapłyta tektoniczna, której częścią jest kontynent Ameryki Północnej[1]. Cała płyta sięga w kierunku wschodnim do Grzbietu Śródatlantyckiego, w kierunku zachodnim do Gór Czerskiego we wschodniej Syberii, a w kierunku północnym do Grzbietu Gakkela na dnie Oceanu Arktycznego.

Grzbiet Gakkela i Grzbiet Śródatlantycki oddzielają ją od płyty eurazjatyckiej i płyty afrykańskiej.

Południowa strona płyty graniczy z płytą południowoamerykańską na wschodzie, płytą karaibską w centrum i płytą kokosową na zachodzie[1]. Zachodnia strona płyty jest krawędzią styka się z płytą Juan de Fuca oraz z płytą pacyficzną m.in. poprzez uskok San Andreas. Syberyjska część płyty północnoamerykańskiej graniczy z płytą pacyficzną, płytą filipińską oraz płytą eurazjatycką[1].

Centralną częścią płyty północnoamerykańskiej jest platforma amerykańsko-grenlandzka, otoczona przez różnowiekowe pasma fałdowe, które tworzą kontynent Ameryki Północnej wraz z Grenlandią. Od północy przylega do niego część zbudowana jedynie ze skorupy oceanicznej stanowiąca podłoże Oceanu Arktycznego, od wschodu zaś skorupa oceaniczna stanowiąca podłoże Oceanu Atlantyckiego.

Najstarsza, prekambryjska skorupa ziemska kontynentalna występuje w tarczy kanadyjskiej i tarczy grenlandzkiej, najmłodsza w Kordylierach.

Najstarsza skorupa oceaniczna płyty północnoamerykańskiej (północnego Atlantyku) pochodzi z epoki wczesnej kredy, najmłodsza powstaje w czasach obecnych w ryftach otaczających płytę północnoamerykańską.

Przypisy

  1. a b c Peter Bird: An updated digital model of plate boundaries. An electronic Journal of the Earth Sciences. [dostęp 2014-01-16]. ISSN: 1525-2027. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Plyty tektoniczne.svg
The key principle of plate tectonics is that the lithosphere exists as separate and distinct tectonic plates, which float on the fluid-like (visco-elastic solid) asthenosphere. The relative fluidity of the asthenosphere allows the tectonic plates to undergo motion in different directions. This map shows 15 of the largest plates. Note that the Indo-Australian Plate may be breaking apart into the Indian and Australian plates, which are shown separately on this map.