Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze
Ilustracja
Flaga PTTK
Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Data założenia

17 grudnia 1950

Rodzaj stowarzyszenia

stowarzyszenie

Profil działalności

turystyka i krajoznawstwo

Zasięg

Polska i zagranica

Prezes

Jerzy Kapłon[1]

Nr KRS

0000100817

Data rejestracji

27 marca 2002

brak współrzędnych
Strona internetowa
Znak towarzystwa w rysunku Złotej Honorowej Odznaki PTTK
Medal z okazji 25 lat działalności Oddziału PTTK „Meblarz” w Swarzędzu
Pałac Małachowskich przy ulicy Senatorskiej 11 w Warszawie, siedziba Zarządu Głównego PTTK
Tablice na siedzibie Zarządu Głównego PTTK przy ul. Senatorskiej 11 w Warszawie
Głaz w Stargardzie postawiony z okazji 100 lat polskiej turystyki (1873–1973)

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (PTTK) – stowarzyszenie powstałe z połączenia w 1950 Polskiego Towarzystwa KrajoznawczegoPolskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, grupujące turystówkrajoznawców. Towarzystwo stawia sobie za zadanie upowszechnianie na terenie Polski turystyki kwalifikowanej i krajoznawstwa.

Siedziba Zarządu Głównego PTTK mieści się w pałacu Małachowskich przy ulicy Senatorskiej 11 w Warszawie.

Historia powstania

Dla wyjaśnienia wszystkich problemów i stworzenia modelu przyszłego Towarzystwa w 1948 została powołana Komisja Porozumiewawcza, a finalnym efektem jej działania było opracowanie „Podstaw ideologicznych oraz zasad przyszłego statutu”. Ostatnie Zjazdy Delegatów obu Towarzystw odbyły się w Warszawie, 16 grudnia 1950. W dniu następnym, 17 grudnia 1950, powołano Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Leopold Węgrzynowicz, znany działacz PTKraj, odszedł w tym okresie na emeryturę[2], a Mieczysław Orłowicz znalazł miejsce w nowo powstałej organizacji[3].

W obecnie obowiązującym Statucie PTTK znajduje się informacja, że Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (…) powstałe w 1950 roku z utworzonego w 1873 roku Towarzystwa Tatrzańskiego, przekształconego w 1920 roku w Polskie Towarzystwo Tatrzańskie oraz utworzonego w 1906 roku Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, jest spadkobiercą tradycji i dorobku ideowego, a także następcą prawnym majątku tych Towarzystw[4].

Teraźniejszość

Do PTTK należy blisko 68 tysięcy członków, zrzeszonych w 291 oddziałach, składających się z prawie 1800 kół i klubów[5]. Baza noclegowa PTTK obejmuje ponad 20 tysięcy miejsc noclegowych w 60 domach turysty, 77 schroniskach górskich, 35 stanicach i ośrodkach turystyki wodnej, 33 ośrodkach campingowych i w 5 zajazdach. Prowadzi 8 muzeów regionalnych, 23 biblioteki, 25 regionalnych pracowni krajoznawczych i 11 Ośrodków Kultury Turystyki Górskiej [5], które są ośrodkami tradycji polskiego ruchu turystyczno-krajoznawczego. Gromadzone są w nich unikalne dokumenty i inne materiały świadczące o udziale PTTK i jego poprzedników w rozwoju działalności społecznej i kulturowej w Polsce. Jest wydawcą map, folderówprzewodników.

PTTK posiada własną kadrę – przewodników turystycznych, instruktorów krajoznawstwa i ochrony przyrody oraz przodowników turystyki kwalifikowanej (pieszej, górskiej, rowerowej, kajakowej, motorowej, jeździeckiej i narciarskiej). Prowadzi liczne szkolenia. Każdy z członków Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego po opłaceniu składki członkowskiej otrzymuje legitymację członkowską PTTK, będącą jednocześnie Kartą Rabatową PTTK. Dzięki Karcie członkowie PTTK mogą korzystać z rabatów handlowych za usługi noclegowe w obiektach PTTK i innych, których właściciele przystąpili do karty. Przez najatrakcyjniejsze tereny w Polsce przebiega szacunkowo 63 tysiące kilometrów wyznakowanych przez PTTK szlaków: pieszych nizinnych i górskich, rowerowych, narciarskich, jeździeckich oraz wodnych. Przez Polskę wiodą także dalekobieżne (transeuropejskie) szlaki piesze i rowerowe, nad którymi merytoryczną i prawną opiekę sprawuje PTTK.

W 2015 PTTK zorganizowało prawie 20 tysięcy wycieczek i imprez plenerowych, w których wzięło udział 570 tysięcy osób[6].

PTTK promuje system odznak turystycznych i krajoznawczych, mających na celu popularyzację poznawania Polski. Należą do nich m.in.:

Poszczególne oddziały przyznają także odznaki regionalne.

Towarzystwo jest członkiem następujących organizacji międzynarodowych:

Do 31 grudnia 2011 PTTK było członkiem Naturfreunde Internationale (NFI)[7].

Władze

Władze naczelne w PTTK wybierane są podczas walnych zjazdów organizacji organizowanych co cztery lata[8]. Spośród delegatów wybierani są członkowie zarządu głównego, głównej komisji rewizyjnej oraz głównego sądu koleżeńskiego. Pracami zarządu głównego kieruje prezes, funkcję tę pełnili do te pory m.in. Piotr Gajewski (polityk) (1962-1972), Adam Chyżewski (1993-1997), Jacek Potocki (2017-czerwiec 2019)[9], Jerzy Kapłon (od lipca 2019)[1]

Odznaczenia i wyróżnienia

Konkursy krasomówcze

W ramach działalności PTTK organizowane są konkursy krasomówcze, mające na celu zwiększenie zainteresowania historią i atrakcjami turystycznymi różnych regionów Polski, a jednocześnie propagujące krasomówstwo. Pierwszy był Krajowy Konkurs Krasomówczy Przewodników PTTK, przeprowadzany od 1971. Potem rozszerzano ideę konkursów na młodsze grupy wiekowe.

W tej chwili poza konkursami krasomówczymi przewodników odbywają się:

  • od 1976 Konkursy Krasomówcze Młodzieży Szkół Średnich (od 2000 jako Konkursy Krasomówcze Młodzieży Szkół Ponadgimnazjalnych),
  • od 1985 Konkursy Krasomówcze Dzieci i Młodzieży Szkół Podstawowych,
  • od 2000 Konkursy Krasomówcze Młodzieży Gimnazjalnej.

Eliminacje Konkursów odbywają się w trzech (dla konkursów młodzieżowych – w czterech) etapach. Są to poziom: szkolny (dla konkursów młodzieżowych), powiatowy/rejonowy, wojewódzki, finał ogólnopolski. Finały konkursów krasomówczych przewodników i młodzieży szkół ponadgimnazjalnych odbywają się na zamku w Golubiu-Dobrzyniu. Konkursy dla młodzieży ze szkół podstawowych i gimnazjów powstały z inicjatywy legnickich działaczy PTTK i ich finały odbywają się w Legnicy.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Uchwała Zarządu Głównego PTTK nr 126/XIX/2019 z dnia 6 lipca 2019 r.. Serwis internetowy PTTK. [dostęp 2019-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-31)].
  2. Leopold Węgrzynowicz odszedł na emeryturę.
  3. Mieczysław Orłowicz pozostał członkiem Zarządu PTTK. khit.pttk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-21)]..
  4. Statut PTTK zarejestrowany przez Sąd Rejonowy dla miasta Stołecznego Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego postanowieniem z dnia 23.02.2006 (pol.). [dostęp 2011-03-06].
  5. a b raport TKO dla GUS za rok 2019 (pol.). [dostęp 2020-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-29)].
  6. wSensie.pl: PTTK stało się poważnym graczem na turystycznym rynku. 2016. [dostęp 2016-07-17].
  7. Uchwała nr 278/XVII/2011 Zarządu Głównego PTTK z 17 grudnia 2011 roku.
  8. Statut PTTK zatwierdzony 7 kwietnia 2018 r. przez Nadzwyczajny Zjazd PTTK. Serwis internetowy PTTK. [dostęp 2019-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-02)].
  9. Władze PTTK. Serwis internetowy PTTK. [dostęp 2017-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-20)].

Linki zewnętrzne

Komisje:

Media użyte na tej stronie

Złota Honorowa Odznaka PTTK.png
Autor: Rafał M. Socha (Azymut), Licencja: CC BY-SA 4.0
Złota Honorowa Odznaka PTTK
Stargard - głaz PTTK.jpg
Autor: Radosław Drożdżewski (Zwiadowca21), Licencja: CC BY-SA 3.0
Głaz w Stargardzie Szczecińskim z okazji 100 lat polskiej turystyki (1873-1973).
Tablica na siedzibie PTTK i Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Islandzkiej na ul. Senatorskiej 11 w Warszawie.JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica na siedzibie PTTK i Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Islandzkiej na ul. Senatorskiej 11 w Warszawie
Pttk meblarz.jpg
Medal z okazji 25 lat działalności Oddziału PTTK "Meblarz" w Swarzędzu
Schronisko na stozku sierpien2005.jpg
Autor: user Micio from PL Wikipedia, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Schronisko PTTK na Stożku, Beskid Śląski, Karpaty
Pałac Małachowskich w Warszawie 2020.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Pałac Małachowskich w Warszawie