PWS-26
| ||
![]() PWS-26 | ||
Dane podstawowe | ||
Państwo | ![]() | |
Producent | Podlaska Wytwórnia Samolotów | |
Typ | samolot szkolno-treningowy | |
Konstrukcja | dwupłat o konstrukcji mieszanej, podwozie klasyczne – stałe, trójgoleniowe | |
Załoga | 1 (lot samego ucznia, tzw. "ślepak") / 2 (instruktor, uczeń) | |
Historia | ||
Data oblotu | 1935 | |
Lata produkcji | 1936–1939 | |
Wycofanie ze służby | 1953 | |
Liczba egzemplarzy | 310 | |
Dane techniczne | ||
Napęd | 1 silnik gwiazdowy Avia-Wright Whirlwind J5 | |
Moc | 240 KM (176 kW) | |
Wymiary | ||
Rozpiętość | 9,00 m | |
Długość | 7,03 m | |
Wysokość | 2,87 m | |
Powierzchnia nośna | 25,00 m² | |
Masa | ||
Własna | 885 kg | |
Startowa | 1170 kg | |
Osiągi | ||
Prędkość maks. | 201 km/h | |
Prędkość wznoszenia | 4,1 m/s | |
Pułap | 4200 m | |
Zasięg | 460 km | |
Dane operacyjne | ||
Uzbrojenie | ||
Przewidywane. Zamontowano je w niektórych samolotach w jednostkach lotniczych 1 karabin maszynowy Vickers lub wz. 33 kal. 7,7 mm (stały, strzelający przez płaszczyznę śmigła – pilota) 2 bomby po 12,5 kg zawieszane w wyrzutnikach pod skrzydłami (tylko w wersji do nauki bombardowań) | ||
Wyposażenie dodatkowe | ||
1 fotokarabin K-28 (umieszczony w lewym dolnym płacie) | ||
Użytkownicy | ||
Polska, Niemcy, ZSRR, Rumunia |
PWS-26 – polski samolot szkolno-treningowy z okresu międzywojennego.
Historia
W 1935 roku inż. August Bobek-Zdaniewski z biura konstrukcyjnego Podlaskiej Wytwórni Samolotów (PWS) opracował udoskonaloną odmianę samolotu szkolno-treningowego PWS-16 bis, którą oznaczono jako PWS-26. W konstrukcji tej uwzględniono też doświadczenia płynące z produkowanej na licencji maszyny PWS-18.
Samolot ten był przeznaczony do treningu pilotów w lotach nurkowych, do bombardowania z lotu nurkowego, a także do akrobacji, nauki strzelania myśliwskiego oraz nauki pilotażu bez widoczności ziemi.
Po próbach w Instytucie Technicznym Lotnictwa w Warszawie, które wykazały, że jest to bardzo udana i dopracowana konstrukcja o doskonałej zwrotności oraz dobrych właściwościach pilotażowych, lotnictwo wojskowe zamówiło w Podlaskiej Wytwórni Samolotów 400 samolotów PWS-26.
Do produkcji seryjnej przystąpiono w 1936 roku, produkując miesięcznie 10 samolotów tego typu. Produkcję zakończono w połowie 1939 roku i wyprodukowano ich łącznie 310. Obok RWD-8 był to najliczniej produkowany samolot przed 1939 rokiem.
Użycie
Od 1937 roku samoloty PWS-26 były systematycznie dostarczane do wojskowych szkół lotniczych (Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie, Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 2 w Krośnie, Wyższa Szkoła Pilotów w Grudziądzu), a także do eskadr treningowych pułków lotniczych.
We wrześniu 1939 roku większość samolotów PWS-26 została zniszczona. Tylko niektórych z nich używano sporadycznie do lotów łącznikowych.
Pod koniec kampanii wrześniowej 24 września por. pil. Edmund Piorunkiewicz po odnalezieniu w rejonie Włodawy samolotu PWS-26 zwrócił się do gen. Franciszka Kleeberga o zorganizowanie plutonu łącznikowego Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” na co on wyraził zgodę. Pluton ten działał na korzyść SGO „Polesie” w dniach 25 września – 4 października 1939 roku wykonując oprócz zadań łącznikowych, także zadania rozpoznawcze i bombowe, obrzucając oddziały niemieckie granatami ręcznymi. Na samolocie PWS-26 latał por. pil. E. Piorunkiewicz i por. pil. Józef Wodnicki.
W dniach 17–18 września 1939 roku kilkanaście samolotów PWS-26 przeleciało na Łotwę, a dziesięć ewakuowano do Rumunii.
Pozostałe w Polsce samoloty PWS-26 zostały przejęte przez Niemców, którzy część z nich wyremontowali w wytwórni PZL nr 2 w Mielcu, część z nich została sprzedana do Rumunii, a pozostałych używano do szkolenia w Luftwaffe. Także kilkanaście samolotów tego typu zostało przejętych przez oddziały Armii Czerwonej na wschodnich rubieżach Polski. Jeden z samolotów używanych przez Luftwaffe, o znakach rejestracyjnych VG+AS, w połowie 1943 roku został przekazany do berlińskiego Muzeum Komunikacji i Techniki, gdzie był prezentowany do 1944 roku. Bombardowania stolicy Rzeszy zmusiły Niemców do ewakuacji zbiorów muzealnych, wraz z nimi wywieziony został PWS-26, który po zakończeniu II wojny światowej latem 1945 roku odnaleziony został w rejonie Czarnkowa. Został on wyremontowany w Okręgowych Warsztatach Lotniczych w Poznaniu i po nadaniu mu cywilnych numerów rejestracyjnych SP-AJB od listopada 1949 do grudnia 1953 roku używany był w aeroklubie w Poznaniu. Następnie został przekazany do Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, gdzie znajduje się do chwili obecnej.
Opis konstrukcji
Samoloty PWS-26 był to dwumiejscowy samolot szkolno-treningowy o konstrukcji mieszanej.
Kadłub o konstrukcji kratownicowej z rur stalowych spawanych, usztywnionych dodatkowo cięgnami. Pokrycie kadłuba stanowiło płótno z wyjątkiem silnika który pokryty był blachą aluminiową. Na końcu kadłuba zamontowano klasyczne usterzenie o konstrukcji drewnianej, stateczniki – kryte płótnem a stery – sklejką.
Płaty o konstrukcji drewnianej, kryte sklejką i płótnem. Płaty (górny i dwa dolne) były usztywnione stalowymi rozpórkami i cięgnami.
Podwozie główne stałe, trójgoleniowe, koła miały hamulce. Samolot miał płozę ogonową.
Napęd stanowił 9-cylindrowy silnik gwiazdowy Avia-Wright Whirlwind J5, śmigło drewniane dwułopatowe.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Polish advanced training aircraft PWS-26
Pięciu żołnierzy niemieckich ogląda zdobyty polski samolot szkoleniowy PWS-26.
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
Polish advanced training aircraft PWS-26
PWS-26
Autor: Zala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polski samolot szkolno-treningowy PWS-26 z 1937 roku (numer fabryczny 81-123), eksponowany w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.