PWS-26
| ||
PWS-26 | ||
Dane podstawowe | ||
Państwo | Polska | |
Producent | Podlaska Wytwórnia Samolotów | |
Typ | samolot szkolno-treningowy | |
Konstrukcja | dwupłat o konstrukcji mieszanej, podwozie klasyczne – stałe, trójgoleniowe | |
Załoga | 1 (lot samego ucznia, tzw. "ślepak") / 2 (instruktor, uczeń) | |
Historia | ||
Data oblotu | 1935 | |
Lata produkcji | 1936–1939 | |
Wycofanie ze służby | 1953 | |
Liczba egzemplarzy | 310 | |
Dane techniczne | ||
Napęd | 1 silnik gwiazdowy Avia-Wright Whirlwind J5 | |
Moc | 240 KM (176 kW) | |
Wymiary | ||
Rozpiętość | 9,00 m | |
Długość | 7,03 m | |
Wysokość | 2,87 m | |
Powierzchnia nośna | 25,00 m² | |
Masa | ||
Własna | 885 kg | |
Startowa | 1170 kg | |
Osiągi | ||
Prędkość maks. | 201 km/h | |
Prędkość wznoszenia | 4,1 m/s | |
Pułap | 4200 m | |
Zasięg | 460 km | |
Dane operacyjne | ||
Uzbrojenie | ||
Przewidywane. Zamontowano je w niektórych samolotach w jednostkach lotniczych 1 karabin maszynowy Vickers lub wz. 33 kal. 7,7 mm (stały, strzelający przez płaszczyznę śmigła – pilota) 2 bomby po 12,5 kg zawieszane w wyrzutnikach pod skrzydłami (tylko w wersji do nauki bombardowań) | ||
Wyposażenie dodatkowe | ||
1 fotokarabin K-28 (umieszczony w lewym dolnym płacie) | ||
Użytkownicy | ||
Polska, Niemcy, ZSRR, Rumunia |
PWS-26 – polski samolot szkolno-treningowy z okresu międzywojennego.
Historia
W 1935 roku inż. August Bobek-Zdaniewski z biura konstrukcyjnego Podlaskiej Wytwórni Samolotów (PWS) opracował udoskonaloną odmianę samolotu szkolno-treningowego PWS-16 bis, którą oznaczono jako PWS-26. W konstrukcji tej uwzględniono też doświadczenia płynące z produkowanej na licencji maszyny PWS-18.
Samolot ten był przeznaczony do treningu pilotów w lotach nurkowych, do bombardowania z lotu nurkowego, a także do akrobacji, nauki strzelania myśliwskiego oraz nauki pilotażu bez widoczności ziemi.
Po próbach w Instytucie Technicznym Lotnictwa w Warszawie, które wykazały, że jest to bardzo udana i dopracowana konstrukcja o doskonałej zwrotności oraz dobrych właściwościach pilotażowych, lotnictwo wojskowe zamówiło w Podlaskiej Wytwórni Samolotów 400 samolotów PWS-26.
Do produkcji seryjnej przystąpiono w 1936 roku, produkując miesięcznie 10 samolotów tego typu. Produkcję zakończono w połowie 1939 roku i wyprodukowano ich łącznie 310. Obok RWD-8 był to najliczniej produkowany samolot przed 1939 rokiem.
Użycie
Od 1937 roku samoloty PWS-26 były systematycznie dostarczane do wojskowych szkół lotniczych (Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie, Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 2 w Krośnie, Wyższa Szkoła Pilotów w Grudziądzu), a także do eskadr treningowych pułków lotniczych.
We wrześniu 1939 roku większość samolotów PWS-26 została zniszczona. Tylko niektórych z nich używano sporadycznie do lotów łącznikowych.
Pod koniec kampanii wrześniowej 24 września por. pil. Edmund Piorunkiewicz po odnalezieniu w rejonie Włodawy samolotu PWS-26 zwrócił się do gen. Franciszka Kleeberga o zorganizowanie plutonu łącznikowego Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” na co on wyraził zgodę. Pluton ten działał na korzyść SGO „Polesie” w dniach 25 września – 4 października 1939 roku wykonując oprócz zadań łącznikowych, także zadania rozpoznawcze i bombowe, obrzucając oddziały niemieckie granatami ręcznymi. Na samolocie PWS-26 latał por. pil. E. Piorunkiewicz i por. pil. Józef Wodnicki.
W dniach 17–18 września 1939 roku kilkanaście samolotów PWS-26 przeleciało na Łotwę, a dziesięć ewakuowano do Rumunii.
Pozostałe w Polsce samoloty PWS-26 zostały przejęte przez Niemców, którzy część z nich wyremontowali w wytwórni PZL nr 2 w Mielcu, część z nich została sprzedana do Rumunii, a pozostałych używano do szkolenia w Luftwaffe. Także kilkanaście samolotów tego typu zostało przejętych przez oddziały Armii Czerwonej na wschodnich rubieżach Polski. Jeden z samolotów używanych przez Luftwaffe, o znakach rejestracyjnych VG+AS, w połowie 1943 roku został przekazany do berlińskiego Muzeum Komunikacji i Techniki, gdzie był prezentowany do 1944 roku. Bombardowania stolicy Rzeszy zmusiły Niemców do ewakuacji zbiorów muzealnych, wraz z nimi wywieziony został PWS-26, który po zakończeniu II wojny światowej latem 1945 roku odnaleziony został w rejonie Czarnkowa. Został on wyremontowany w Okręgowych Warsztatach Lotniczych w Poznaniu i po nadaniu mu cywilnych numerów rejestracyjnych SP-AJB od listopada 1949 do grudnia 1953 roku używany był w aeroklubie w Poznaniu. Następnie został przekazany do Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, gdzie znajduje się do chwili obecnej.
Opis konstrukcji
Samoloty PWS-26 był to dwumiejscowy samolot szkolno-treningowy o konstrukcji mieszanej.
Kadłub o konstrukcji kratownicowej z rur stalowych spawanych, usztywnionych dodatkowo cięgnami. Pokrycie kadłuba stanowiło płótno z wyjątkiem silnika który pokryty był blachą aluminiową. Na końcu kadłuba zamontowano klasyczne usterzenie o konstrukcji drewnianej, stateczniki – kryte płótnem a stery – sklejką.
Płaty o konstrukcji drewnianej, kryte sklejką i płótnem. Płaty (górny i dwa dolne) były usztywnione stalowymi rozpórkami i cięgnami.
Podwozie główne stałe, trójgoleniowe, koła miały hamulce. Samolot miał płozę ogonową.
Napęd stanowił 9-cylindrowy silnik gwiazdowy Avia-Wright Whirlwind J5, śmigło drewniane dwułopatowe.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Polish advanced training aircraft PWS-26
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
Pięciu żołnierzy niemieckich ogląda zdobyty polski samolot szkoleniowy PWS-26.
Polish advanced training aircraft PWS-26
PWS-26
Autor: Zala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polski samolot szkolno-treningowy PWS-26 z 1937 roku (numer fabryczny 81-123), eksponowany w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.