PZL.42

PZL.42
Ilustracja
PZL.42
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

Państwowe Zakłady Lotnicze w Warszawie

Typ

samolot eksperymentalny (lekki samolot bombowo-rozpoznawczy)

Konstrukcja

dolnopłat o konstrukcji metalowej, podwozie wolnonośne – stałe

Załoga

3 (pilot, obserwator, strzelec pokładowy)

Historia
Data oblotu

kwiecień 1936

Wycofanie ze służby

1939

Dane techniczne
Napęd

1 silnik gwiazdowy, 9-cylindrowy PZL Bristol Pegaz VIIIA

Moc

710 KM (522 kW)

Wymiary
Rozpiętość

13,95 m

Długość

9,68 m

Wysokość

3,35 m

Powierzchnia nośna

26,80 m²

Osiągi
Prędkość maks.

365 km/h

Prędkość wznoszenia

8,0 m/s

Pułap

8 500 m

Zasięg

1 250 km

Dane operacyjne
Uzbrojenie
nie posiadał
Użytkownicy
Polska

PZL.42polski samolot eksperymentalny (lekki samolot nurkujący) zbudowany na bazie samolotu PZL.23 Karaś. Zaprojektowany i zbudowany w 1936 roku w Państwowych Zakładach Lotniczych w Warszawie.

Historia

Silnik Bristol Pegaz VIII eksponowany w MLP w Krakowie

W latach 1936–1939 w Państwowych Zakładach Lotniczych w Warszawie zespół konstruktorów pod kierunkiem inż. Stanisława Praussa prowadził prace nad doskonaleniem produkowanego seryjnego samolotu PZL.23 Karaś.

Pierwszą z konstrukcji, zmieniającą koncepcję samolotu PZL.23 Karaś, był zbudowany na wiosnę 1936 roku samolot eksperymentalny oznaczony jako PZL.42, który powstał z przebudowanego produkowanego seryjnie samolotu PZL.23 Karaś. W celach doświadczalnych wyposażono go w podwójne usterzenie pionowe oraz we wciąganą w kadłub gondolę. Przeróbki miały na celu poprawę skuteczności steru kierunku, szczególnie w locie na dużych kątach natarcia, oraz zwiększenie pola ostrzału górnego tylnego karabinu maszynowego, a przy schowanej w kadłub gondoli, zmniejszenie oporu aerodynamicznego samolotu i zwiększenie jego osiągów. Gondola opuszczała się na prowadnicach pod ciężarem obserwatora po jego wejściu do niej, a powracała samoczynnie do górnego położenia na sznurach gumowych, gdy obserwator ją opuścił.

Samolot PZL.42 został oblatany w kwietniu 1936 roku na lotnisku Okęcie w Warszawie. Po licznych próbach w locie i wypróbowaniu działania wszystkich urządzeń, w tym wypuszczanej z kadłuba i wciąganej do niego gondoli, stwierdzono celowość zastosowania w tego typu samolotach podwójnego usterzenia pionowego i tego rodzaju gondoli z zastrzeżeniem jednak udoskonalenia systemu jego wciągania i wypuszczania, gdyż system zastosowany w samolocie PZL.42 nie sprawdził się. Na podstawie doświadczeń uzyskanych w toku budowy i sprawdzania w locie tego samolotu, w 1937 roku podjęto kolejne prace projektowe nad samolotem rozpoznawczo-bombowym, oznaczonym jako PZL.46 Sum.

Wyprodukowano tylko jeden egzemplarz samolotu PZL.42, który służył do badań zastosowanych w nim rozwiązań.

Użycie w lotnictwie polskim

Po zakończeniu prób samolot PZL.42 został przekazany do 1 pułku lotniczego w Warszawie, a stamtąd przekazano go do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. W Dęblinie był wykorzystywany jako eksponat naukowy. We wrześniu 1939 roku uległ zniszczeniu podczas bombardowania szkoły przez lotnictwo niemieckie. W lotnictwie wojskowym nie był używany do lotów.

Opis techniczny

Samolot PZL.42 był lekkim samolotem bombowo-rozpoznawczym, wolnonośnym dolnopłatem o konstrukcji całkowicie metalowej, kadłub półskorupowy. Podwozie stałe, wolnonośne z amortyzacją olejowo-powietrzna. Napęd silnik gwiazdowy, śmigło drewniane – dwułopatowe.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Roundel of Poland (1918-1921).svg
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1918–1921).svg
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
PZL Bristol Pegaz VIII MLP 01.jpg
Autor: Zala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Licencyjny 9-cylindrowy silnik gwiazdowy Bristol Pegasus VIII z 1936 r., produkowany pod nazwą PZL Bristol Pegaz VIII (używany do napędu samolotów rozpoznawczo-bombowych PZL P.23B Karaś), ze zbiorów Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
PZL.42.jpg
Polish experimental light bomber PZL.42